Дәүләтшина Һәҙиә Лотфулла ҡыҙы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
аныҡлаштырыу
6 юл:
| Тыуған ваҡыттағы исеме =
| Псевдонимдары =
| Тыуыу датаһы = 0521.0302.1905
| Тыуған урыны = {{ТУ|Һамар губернаһы}} Николаевск өйәҙе (хәҙерге [[Һамар өлкәһе]]нең {{ТУ|Оло Чернигов районы}}) [[Хәсән (Һамар өлкәһе)|Хәсән]] ауылы
| Вафат булыу датаһы = 05.12.1954
21 юл:
}}
{{фамилиялаш|Дәүләтшин}}
'''Дәүләтшина Һәҙиә Лотфулла ҡыҙы''' ([[521 мартфевраль]] [[1905 йыл]] — [[5 декабрь]] [[1954 йыл]]) — [[башҡорттар|башҡорт]] яҙыусыһы, 1935 йылдан [[СССР Яҙыусылар союзы]] ағзаһы. Башҡортостан совет яҙыусыларының 1‑се съезы (Өфө, 1934), 1‑се Бөтә Союз совет яҙыусылары съезы (Мәскәү, 1934) делегаты. [[Башҡорт АССР-ы]]ның [[Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы]] лауреаты (1967, үлгәндән һуң). Сәйәси золом ҡорбаны.
 
Шәхес культы, тоталитар режим осоронда нахаҡҡа хөкөм ителеп, күп йылдар буйы михнәт һәм ғазап сигеп йәшәргә дусар ителеүгә ҡарамаҫтан, үтә ауыр шарттарҙа ул башҡорт әҙәбиәтендә иң яҡшы ҡаҙаныштарыбыҙҙың береһе тип баһаланырҙай аҫыл әҫәр — «Ырғыҙ» романын тамамлай һәм шуның менән ил алдында оло ихтирам яулай. Һәҙиә Дәүләтшина шәхесе һәм таланты башҡорт донъяһында [[М. Аҡмулла]], [[Ш. Бабич]], [[Мөхәммәтша Буранғолов]] һымаҡ фажиғәле яҙмышҡа дусар ителгән бөйөк әҙиптәр һәм бөйөк шәхестәр менән бер рәттә тора.
43 юл:
1936 йылда [[Минск]] ҡалаһында үткән яҙыусыларҙың 3-сө Пленумында ҡатнаша. [[Өфө]] ҡалаһы Ленин район Советына депутат, Советтарҙың ғәҙәттән тыш X Бөтә Башҡортостан съезына делегат итеп һайлана.
 
1937 йылдың 20 ноябрендә Ватанға хыянат итеүсенең ғаилә ағзаһы булыуында ғәйепләп,булараҡ ҡулға алаларалына һәм НКВД-ның Айырым кәңәшмәһе тарафынан 5 йылға иркенән мәхрүм итәләрителә.
 
1937—1942 йылдарҙа [[Мордовия]]лағы Темников лагерҙарында ултыра.