Кәримов Фәтих Әхмәтвәли улы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Il Nur (фекер алышыу | өлөш)
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
аныҡлаштырыу
23 юл:
}}
{{Фамилиялаш|Кәримов}}
'''Фәтих Кәрим''' (''Кәримов Фәтих Әхмәтвәли улы, Фәтих Кәрим'''; ([[27 декабрь]] [[1908 йыл]] — [[19 февраль]] [[1945 йыл]]) — [[ТатарҙарТатар әҙәбиәте|татар]]<ref>[https://encyclopediadic.slovaronline.com/26336-KARIM Большая Советская энциклопедия, Фатих Карим.]</ref><ref>Мазитов З. М. Фатих Карим : монография (на татар.яз.). — Казань : Татар. кн. изд-во, 1963. — 172 с.</ref><ref>Сарчин Р. Ш. Жизнь и судьба Фатиха Карима : биографический очерк, статьи / Рамиль Сарчин. — Казань : Татар. кн. изд-во, 2014. — 239 с., ил. ISBN 978-5-298-02716-8.</ref> шағире [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда батырҙарса һәләк булған<ref>[https://science.openrepublic.ru/ba/articles/92018/ «Башҡортостан» төбәк интерактив энциклопедик порталы — Кәримов Фәтих Әхмәтвәли улы]{{V|10|02|2020}}</ref>. Сапёр взводы командиры, лейтенант. Сәйәси золом ҡорбанышағиры. 1‑се дәрәжә Ватан һуғышы һәм [[Ҡыҙыл Йондоҙ ордены|Ҡыҙыл Йондоҙ]] ордендары кавалеры.
 
== Биографияһы ==
Фәтих Әхмәтвәли улы Кәримов [[Өфө губернаһы]] [[Бәләбәй өйәҙе]]<ref name="РБ" /> [[Айыт (Бишбүләк районы)|Айыт]] ауылында 1908 йылдың 27 декабрендә тыуған<ref>[https://science.openrepublic.ru/ba/articles/92018/ «Башҡортостан» төбәк интерактив энциклопедик порталы — Кәримов Фәтих Әхмәтвәли улы]{{V|10|02|2020}}</ref>. Үҙ ауылында башланғыс белем ала. Йәтим ҡалғанлыҡтан [[Ҡазан]]да бер йыл Надежда Крупская исемендәге балалар йортонда тәрбиәләнә. 1925—1929 йылдарҙа Ҡазан ер төҙөлөшө техникумында уҡый. Студент мәлендә үк әҙәби ижад менән шөғөлләнә, гәзит редакцияһында эшләй.
 
Утыҙынсы йылдар Фәтих Кәрим өсөн иң уңышлы һанала. Ул танылған әҙиптәр менән бергә [[СССР]] һәм ТАССР яҙыусылар берлеген ойоштороуҙа ҡатнаша. Ете әҙәби китап авторы, 25 йәшлек Фәтих Кәрим буласаҡ Советтар Союзы Геройы, әҙәбиәт өлкәһендә Ленин премияһы лауреаты [[Муса Йәлил]], шағир Һаҙи Таҡташ, яҙыусы һәм дәүләт эшмәкәре [[Ғәлимйән Ибраһимов]], Ҡәүи Нәжми, [[Мирсәй Әмир]], [[Хәсән Туфан]] һәм башҡалар менән ТАССР-ҙың ижтимағи, сәйәси һәм мәҙәни тормошонда ҙур роль уйнай. Танылған яҙыусы булып өлгөрә. Ләкин ғәҙел һәм тура һүҙлелеге байтаҡ кешеләргә оҡшамай. Ул ижады сәскә атҡан осорҙа Сталин режимының репрессияһына эләгеп, 1938 йылдың 3 ғинуарында ҡулға алына. Дүрт йылдан ашыу төрмәлә ултыра.
39 юл:
Күрһәткән ҡаһарманлығы өсөн үлгәндән һуң I дәрәжә Ватан һуғышы ордены менән бүләкләнә<ref>Подвиг Народа|25721759|title=Наградные документы</ref>.
 
== ӘҫәрҙәреКитаптары ==
{{Rq|error}}
* Карим Ф. Начальная песня. – Казань: Татгосиздат, 1931. – 80 с.
* Карим Ф. Пятьдесят юношей. – Казань: Татгосиздат, 1934. – 24 с.
Юл 76 ⟶ 77:
* ''Сарчин Р. Ш.'' Жизнь и судьба Фатиха Карима : биографический очерк, статьи. Казань : Татар. кн. изд-во, 2014. 239 с., ил. ISBN 978-5-298-02716-8.
* ''Сарчин Р. Ш.'' Поэзия Фатиха Карима в историко-литературном контексте 1930-х – 1945 годов : монография. Казань: Изд-во «Бриг», 2015. 269 с. ISBN 978-5-98946-153-0.
* ''Галиуллин Т.Н., Сарчин Р. Ш.'' Лироэпическое наследие Фатиха Карима 1930-х годов // Филология и культура. 2015. № 2 (40). С. 186-190.
* ''Мазитов З. М.'' Записные книги поэта (на татар.яз.) // Шәхри Казан (Город Казань). 1994. 21 мая; 25 мая; 26 мая.
* ''Мустафин Р. А.'' Поэт в солдатской шинели // Республика Татарстан. 2009. 17 января.
* ''Сарчин Р. Ш.'' Последний бой - он трудный самый... // Татарский мир. 2014. №11 (6370). С.8 // http://www.vatanym.ru/content/images/tm1114.pdf
* ''Сарчин Р. Ш.'' "Поэтические" истоки творчества Фатиха Карима // http://e-koncept.ru/2014/54266.htm
* ''Сарчин Р. Ш.'' «Начальная песня» Фатиха Карима // Филологические науки. Вопросы теории и практики. Тамбов: Грамота, 2015. № 4 (46): в 2-х ч. Ч. II. C. 167-169. // http://scjournal.ru/articles/issn_1997-2911_2015_4-2_48.pdf
* ''Сарчин Р. Ш.'' Лирическое слово Фатиха Карима: поэтическая лексика стихотворений 1930-х годов // В мире научных открытий. 2015. №3. С. 310-316.
* ''Сарчин Р. Ш.'' Путь Фатиха Карима к поэме. Поэмы 1930-х годов // В мире научных открытий. 2015. №3. С. 316-321.
* ''Сарчин Р. Ш.'' Фоническая организация стихов Фатиха Карима 1930-х годов // В мире научных открытий. 2015. №3. С. 322-327.
* ''Сарчин Р. Ш.'' На пути обретения лирического голоса: стихотворения Фатиха Карима «Урамнан» («По улице»), «Бакчачы кызлар» («Огородницы»), «Гармун турында» («О гармони») // Филологические науки. Вопросы теории и практики. Тамбов: Грамота, 2015. № 5 (47): в 2-х ч. Ч. II. C. 162-165 // www.gramota.net/materials/2/2015/5-2/45.html
* ''Сарчин Р. Ш.'' Художественно-эстетические особенности лирики Фатиха Карима периода «Начальной песни» (конца 20-х – 1930-го гг.) // Филологические науки. Вопросы теории и практики. Тамбов: Грамота, 2015. № 5 (47): в 2-х ч. Ч. II. C. 165-168 // www.gramota.net/materials/2/2015/5-2/46.html
* ''Сарчин Р. Ш.'' Пейзажная лирика Фатиха Карима 1930-х годов // Филологические науки. Вопросы теории и практики Тамбов: Грамота, 2015. № 6 (48): в 2-х ч. Ч. I. C. 144-146 // www.gramota.net/materials/2/2015/6-1/39.html
* ''Сарчин Р. Ш.'' Стихотворения о любви и жанр эпитафии в лирике Фатиха Карима 1930-х годов // Филологические науки. Вопросы теории и практики Тамбов: Грамота, 2015. № 6 (48): в 2-х ч. Ч. I. C. 147-149 // www.gramota.net/materials/2/2015/6-1/40.html
* ''Сарчин Р. Ш.'' «Детская» тема в стихах Фатиха Карима 1930-х годов // Филологические науки. Вопросы теории и практики Тамбов: Грамота, 2015. № 6 (48): в 2-х ч. Ч. II. C. 151-153 // www.gramota.net/materials/2/2015/6-2/46.html
* ''Сарчин Р. Ш.'' К вопросу о поэмном творчестве Фатиха Карима: некоторые проблемы теории поэмы // Филологические науки. Вопросы теории и практики Тамбов: Грамота, 2015. № 6 (48): в 2-х ч. Ч. II. C. 154-156 // www.gramota.net/materials/2/2015/6-2/47.html
* ''Сарчин Р. Ш.'' Песенный характер лирики Фатиха Карима // Исторические, философские, политические и юридические науки, культурология и искусствоведение. Вопросы теории и практики Тамбов: Грамота, 2015. № 6 (56): в 2-х ч. Ч. II. C. 156-158 // www.gramota.net/materials/3/2015/6-2/43.html
* ''Сарчин Р. Ш.'' Жанры были и сказки в поэзии Фатиха Карима 1930-х годов // Филологические науки. Вопросы теории и практики Тамбов: Грамота, 2015. № 7 (49): в 2-х ч. Ч. I. C. 155-157 // www.gramota.net/materials/2/2015/7-1/44.html
* ''Сарчин Р. Ш.'' Жанровое многообразие «тюремной» лирики Фатиха Карима // В мире научных открытий. 2015. №5.1. С. 386-391.
* ''Сарчин Р. Ш.'' Лирический субъект и его «времяпространства» в цикле «тюремных» стихов Фатиха Карима // В мире научных открытий. 2015. №5.1. С. 392-397.
* ''Сарчин Р. Ш.'' Мотивы сна, видений и образы-грёзы в цикле «тюремных» стихов Фатиха Карима // В мире научных открытий. 2015. №5.1. С. 398-403.
* ''Сарчин Р. Ш.'' Стихотворения Фатиха Карима периода его творческого формирования (конец 1920-х - начало 1930-х годов) // Вестник Балтийского федерального университета им. И. Канта. 2015. № 8. С. 89-96.
* ''Сарчин Р. Ш.'' «Тюремные» стихотворения Фатиха Карима в контексте его фронтовой лирики // Литература и художественная культура тюркских народов в контексте Восток-Запад: сборник материалов Международной научно-практической конференции (14-17 октября 2015 г.) / под ред. Р. Р. Замалетдинова. Казань: Отечество, 2015. С. 277-281.
* ''Сарчин Р. Ш.'' «Тюремная» лирика Фатиха Карима и Хасана Туфана // Филология и культура. 2015. № 4 (42). С. 246-250.
* ''Фатих Карим - поэт и воин'': Материалы межр АН РТ, 2009. 240 с., ил. ISBN 978-5-93091-116-9.
 
== Һылтанмалар ==