ДНК: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
82 юл:
== Моделдың төп һыҙаттары ==
 
# 1.Һәр ДНК молекулаһы үҙәк күсәр тирәләй спираль яһап, береһе икенсеһе тирәләй үрелгән ике оҙон полинуклеотид сынйырҙан тора. Был сынйырҙар азотлы нигеҙҙәре яғы менән бер-береһенә ҡаршы торалар. Йәғни, сынйырҙар үҙ-ара антипараллель. Күпселек ДНК молекулаларының спирале уң яҡҡа ҡарап төрөлгән.
 
#2. Һәр нуклеотид спиралдың үҙәк күсәренә перпендикуляр булған яҫылыҡта урынлашҡан.
# Ике сынйырҙы бер-береһе менән ҡара-ҡаршы урынлашҡан азотлы нигеҙҙәр (парҙар) бәйләй.
 
# Азотлы нигеҙҙәрҙең парлашыуы ҡәтғи үҙенсәлекле: парҙағы нуклеотидтарҙың углевод компоненттары араһы теүәл — 1,1 нм.
#3. Ике сынйырҙы бер-береһе менән ҡара-ҡаршы урынлашҡан азотлы нигеҙҙәр (парҙар) бәйләй.
# Пурин нигеҙ пиримидин нигеҙ менән генә парлаша ала. Шулай итеп, мөмкин булған парҙар: АТ һәм ГЦ.Аденин һәм тимин араһында ике водородлы бәйләнеш, гуанин һәм цитозин араһында өс водорородлы бәйләнеш барлыҡҡа килә.
 
# Бер сынйырҙағы нуклеотидтар теҙмәһе икенсе сынйырҙағы теҙмәгә ҡәтғи комплементар.
#4. Азотлы нигеҙҙәрҙең парлашыуы ҡәтғи үҙенсәлекле: парҙағы нуклеотидтарҙың углевод компоненттары араһы теүәл — 1,1 нм.
# ДНК молекулаһының диаметры 2 нм.
 
# Сылбырҙа нуклеотидтарҙың азотлы нигеҙҙәре араһы — 0,34 нм. 10 нуклеотид спиралдең бер боролошон яһай. Шулуй итеп, спиралдең боролоштары араһы —3,4 нм.
#5. Пурин нигеҙ пиримидин нигеҙ менән генә парлаша ала. Шулай итеп, мөмкин булған парҙар: АТ һәм ГЦ.Аденин һәм тимин араһында ике водородлы бәйләнеш, гуанин һәм цитозин араһында өс водорородлы бәйләнеш барлыҡҡа килә.
# А—Т парының молекуляр массаһы — 617 дальтон, Г—Ц парыныҡы — 618 дальтон.
 
#6. Бер сынйырҙағы нуклеотидтар теҙмәһе икенсе сынйырҙағы теҙмәгә ҡәтғи комплементар.
 
#7. ДНК молекулаһының диаметры 2 нм.
 
# 8.Сылбырҙа нуклеотидтарҙың азотлы нигеҙҙәре араһы — 0,34 нм. 10 нуклеотид спиралдең бер боролошон яһай. Шулуй итеп, спиралдең боролоштары араһы —3,4 нм.
 
#9. А—Т парының молекуляр массаһы — 617 дальтон, Г—Ц парыныҡы — 618 дальтон.
 
ДНК молекулаһының был варианты В-форма тип атала һәм күпселекте тәшкил итә.Әммә һуңғы йылдарҙа А-,С-,Z-формалары барлығы ла асылған.
«https://ba.wikipedia.org/wiki/ДНК» битенән алынған