Википедия

«Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы: өлгөләр араһындағы айырма

Интерактивная навигация по истории
Киләһе үҙгәртеү →
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ВизуальВикитекст
"Медаль «За оборону Кавказа»" битен тәржемә итеп төҙөлгән
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Ук}}
{{Награда карточкаһы|Название=Медаль «За оборону Кавказа»|ОснованияНаграждения=|МладшаяНаграда=[[Медаль «За оборону Советского Заполярья»]]|СтаршаяНаграда={{s|[[Медаль «За оборону Киева»]]}}|Количество=около 870 000|ПоследнееНаграждение=|ПервоеНаграждение=|ДатаУчреждения=[[1 мая]] [[1944 год]]а|Параметры=круг из [[Латунь|латуни]] диаметром 32 мм|Статус=не вручается|КомуВручается=всем участникам [[Битва за Кавказ (1942—1943)|обороны Кавказа]]|Изображение=Medal_defense_of_Caucasus.jpg|Тип=[[медаль]]|Страна={{USSR}}|OriginalName=|ИзображениеЛента3ст=|Изображение3ст=|ИзображениеЛента2ст=|Изображение2ст=|ИзображениеЛента=SU Medal For the Defence of the Caucasus ribbon.svg|Соответствует=}}
«'''Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы''' СССР Юғары Советы Президиумының «Кавказды обороналаған өсөн» миҙалын булдырыу тураһындағы 1944 йылдың 1 майында сыҡҡан указына ярашлы булдырыла. Миҙал һүрәте авторы  — рәссам Н.  И.  Москалев.
 
«Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы менән Кавказды обораналауҙа ҡатнашҡан Ҡыҙыл Армияһы, Хәрби-Диңгеҙ Флоты хәрбиҙәре һәм НКВД ғәскәрҙәре, шулай уҡ оборонала туранан-тура ҡатнашҡан граждандар.
 
«Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы күкрәктең һул яғында йөрөтөлә һәм башҡа СССР миҙалдары булған осраҡта [[«Киевты обороналаған өсөн» миҙалы|«Киевты обороналаған өсөн»]] миҙалынаннан һуң урынлаштырыла.
 
1985 йылға ҡарата «Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы менән яҡынса '''870 000''' кеше бүләкләнгән.
 
== Миҙал тураһындағы Положение ==
«Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы менән бүләкләнеүгә Кавказды оборолауҙа ҡатнашҡан РККА, ХДФ һәм НКВД хәрбиҙәре, шулай уҡ оборонала туранан-тура ҡатнашыусылар.
 
Наградаларҙы тапшырыу СССР Юғары Совнты Президиумы исеменән Кавказды обороналауҙа ҡатнашыу тураһындағы мәғлүмәттәр нигеҙендә үткәрелә.
 
Миҙал тапшырыла:
 
* Ҡыҙыл Армия, хәрби-Диңгеҙ Флоты ғәскәри частарындағы Һәм НКВД ғәскәрҙәрендәге кешеләргә -—ғәскәри частар командирҙарына, ә армия составынан һәм флоттан сыҡҡан кешеләргә өлкә, район һәм ҡала хәрби комиссарҙарыы йәшәү урыны буйынса бүләкләй;
* Кавказды обороналауҙа ҡатнашҡан граждан халҡына—Краснодар һәм Ставрополь край эшселәр депутаттары Советтары, Грузия ССР-ы, Әзербайжан ССР-ы, Төньяҡ осетия АССР һәм Ҡабарҙы АССР-ы Юғары Советтары Президиумдары тапшыра.
 
"«Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы Кавказды обораналауҙа ысынында 1942 йылдың июленән 1943 йылдың октябренә тиклемге осорҙа өс айҙан да кәм булмаған ваҡыт ҡатнашыу өсөн бирелә.
 
"«Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы граждандарҙың Кавказды обораналауҙа 1942 йылдың июленән 1943 йылдың октябренә тиклемге осорҙа, ә шулай ҙуҡ 1941 йылдың көҙөнән алып обороналау рубеждарын һәм нығытмаларын төҙөүҙә әүҙем ҡатнашыусыларға бирелә.
 
Кавказды обороналау осоронда яраланған йәки ошо уҡ осорҙа башҡа СССР ордендарына һәм миҙалдарына лайыҡ булған хәрбиҙәргә һәм граждандарға "«Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы оборонала ҡатнашыу срогына ҡарамаҫтан бирелә.
 
== Миҙалдың тасуирламаһы ==
"«Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы баҡыр иретмәһенән 32  мм диаметрлы теүәл түңәрәк формаһында эшләнә.
 
Миҙалдың алғы яғында Эльбрус тауы һүрәтләнгән. Аҫҡы өлөшөндә, тау итәгендә -  — нефть вышкалары һәм хәрәкәт итеүсе танкылар. Тау түбәләрендә самоллеттарҙың силуэттары күренә. Миҙалдың өҫкө өлөшөндә түңәрәк буйлап - — «ЗА ОБОРОНУ КАВКАЗА» яҙыуы. Миҙалдың алғы яғы фигуралы тирәс менән ҡаймаланған, унда виноград тәлғәштәре һәм сәскәләр һүрәтләнгән. Тирәстең өҫкө өлөшөндә биш осло бәләкәй йондоҙ. Аҫҡы өлөшөндәге таҫмала «СССР» яҙыуы һәм улар араһында ураҡ һәм сүкеш һүрәте.
 
Миҙалдың кире яғында - — «ЗА НАШУ СОВЕТСКУЮ РОДИНУ» яҙяуя. Яҙыу өҫтөндә - — ураҡ һәм сүкеш һүрәте.
 
Миҙалдағы бөтә яҙыуҙар һәм һүрәттәр ҡабарынҡы итеп эшләнгән.
 
Миҙал ҡалыпҡа элмәк һәм дүңгәләк ярҙамында тоташтырыла. Биш мөйөшлө ҡалып һарғылт-йәшел (зәйтүн) төҫөндәге таҫма менән уратылған, уның киңлеге 24  мм. Таҫманың уртаһынан 2  мм киңлеге булған ике аҡ буй һарғылт-йәшел буй менән аралаштырыла. Таҫманың ситтәренән һәр береһе 2,5  мм киңлеге булған күк төҫтәге буйҙар үтә.
 
== Иллюстрациялар ==
<gallery widths=200px heights=200px>
 
Файл:Defense of the caucasus REVERSE.jpg|Миҙалдың реверсы
Файл:За Оборону Кавказа Лосеву МП.jpg|Бүләкләү танытмаһы
Файл:Stamp of USSR 1061.jpg|СССР Почта маркаһы
</gallery>
== Шулай уҡ ҡарағыҙ ==
* [[:Категория:«Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы менән наградланыусылар|Категория:Награждённые медалью «За оборону Кавказа»]]▼
 
▲* [[:Категория:«Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы менән наградланыусылар|Категория:Награждённые медалью «За оборону Кавказа»]]
 
== Әҙәбиәт ==
 
* {{Китап|автор=Володин А. Н., Мерлай Н. М.|заглавие=Медали СССР|место=СПб.|издательство=Печатный двор|год=1997|страницы=86—87|isbn=5-7062-0111-0|ref=Володин, Мерлай}}
* {{Китап|автор=Колесников Г. А., Рожков А. М.|заглавие=Ордена и медали СССР|место=Мн.|издательство=Народная асвета|год=1986|страницы=80—81|isbn=|ref=Колесников, Рожков}}
 
== Һылтанмалар ==
 
* [http://ww2awards.info/sssr/medal_za_oboronu_kavkaza.html Медаль «За оборону Кавказа»] — ww2awards.info
* Медаль «За оборону Кавказа»  (неопр.). Ордена и медали СССР. Дата обращения 04 января 2008. Архивировано 18  февраля 2012  года.
[[Категория:Кавказ тарихы]]
[[Категория:Хәрби хәрәкәттәрҙә ҡатнашҡан өсөн СССР миҙалдары]]
«https://ba.wikipedia.org/wiki/«Кавказды_обороналаған_өсөн»_миҙалы» битенән алынған