Сөнәев Заһиҙулла Исхаҡ улы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
орфография
 
1 юл:
{{Ук}}
'''СюняевСөнәев Заһиҙулла Исхаҡ улы''' ([[10 декабрь]] [[1929 йыл]] — [[7 ғинуар]] [[2001 йыл]]) — ғалим-химик-технолог, юғары мәктәп эшмәкәре. 1962 йылдан [[Өфө нефть институты]]ның нефть һәм газ технологияһы кафедраһы мөдире, 1970—1976 йылдарҙа — институт ректоры. [[Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы]]ның почётлы академигы (1991), техник фәндәре докторы (1970), профессор (1970). [[РСФСР]]-ҙың (1974) һәм [[Башҡорт АССР-ы]]ның (1967) атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре. [[СССР]]‑ҙың нефть эшкәртеү һәм нефтехимия сәнәғәте отличнигы, СССР‑ҙың почётлы нефтехимигы (1984). И. М. Губкин исемендәге премия лауреаты (1996). [[Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены]] кавалеры (1971).
 
== Биографияһы ==
Заһиҙулла Исхаҡ улы СюняевСөнәев 1929 йылдың 10 декабрендә Татар Велязьмаһы ауылында тыуған (хәҙер Мордовияның Атюрьев районы).
 
[[1953 йыл]]да И. М. Губкин исемендәге [[Рәсәй дәүләт нефть һәм газ университеты|Мәскәү нефть институты]]н тамамлай. Институтты тамамлағандан һуң Яңы Өфө нефть эшкәртеү заводында оператор, әкренәйтелгән кокслауҙың установка начальнигы, өлкән инженер, цех начальнигы. Бер үк ваҡытта нефть техникумында аналитик химия һәм нефть эшкәртеү курсы уҡытыусыһы булып эшләй. Һуңынан нефть коксы өлкәһендәге фән меннә шөғөлләнә башлай, был өлкәлә ҙур белгес була — техник фәндәр докторы, профессор, Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһының Почетлы академигы.
 
Заһиҙулла СюняевСөнәев [[1959 йыл]]дан Яңы Өфө нефть эшкәртеү заводында цех начальнигы булып эшләй, ә [[1962 йыл]]дан — Өфө нефть институтында нефть һәм газ технологияһы кафедраһы мөдире, ә [[1970 йыл]]дан — ректор.
 
Заһиҙулла СюняевтыңСөнәевтың фәнни эштәре әкренәйтелгән кокслауҙың интенсификация һәм технология процестарын камиллаштырыуға, нефть кокстарын ҡайнар ҡатлам менән күп баҫҡыслы аппараттарҙа ҡыҙҙырыу процесын әҙерләүгә арналған. Ул кокс сифатына баштағы сеймалында асфальтендарҙың, көкөртлө ҡатнашмаларҙың һәм көл компоненттарының йоғонтоһо тураһында мәғлүмәттәр ала. Был юғары ағыулаусан ташкүмер ыҫмалаһын әҙ ағыулы нефтлеһе менән алмаштырырға мөмкинлек бирә.
 
[[1976 йыл]]да Заһиҙулла Сюняев Сөнәев — Губкин исемендәге Мәскәү нефть һәм газ институты кафедраһы мөдире.
 
== Хеҙмәттәре ==
З.Заһиҙулла СюняевСөнәев — 450 тирәһе ғилми хеҙмәт, шул иҫәптән 10 китап авторы.
 
* ''Сюняев З.'' Производство, облагораживание и применение нефтяного кокса. — М., 1973.