Аюрведа: өлгөләр араһындағы айырма

[[Файл:SongstanGampo.jpg|thumb|Тибетский правитель Сонгцен Гампо]]

Донъялағы иң боронғо медицина системаларының береһе булған Аюрведа ғәрәп һәм Европа медицинаһы үҫешенә көслө йоғонто яһай. Боронғо заманда уҡ диңгеҙ һәм ҡоро юл аша сауҙагәрҙәр [[Парфия|Парфия]], Урта диңгеҙ , Каспий, Ҡара диңгеҙ буйындағы илдәргә , Көнъяҡ Себергә, Ҡытайға Һиндостан үҫемлектәрен алып килә. Башлыса улар нард, мускус, сандал, корица, алоэ һәм башҡа үҫемлектәр һәм хуш еҫле нәмәләр һата <ref name="bibliotekar.ru"/>. н Беҙҙең эраға тиклем IV быуатта яҙылған «Аштанга Хридая самхита» [[Чжуд Ши]] Тибет медицинаһы трактаты яҙыла . Тибет өлкәһенә аюрведа б.э.VII быуаттан үтеп инә башлай , был осорҙа Тибет башлығы [[Сонгцен Гампо|Сонгцен Гампо]]ның шәхси табибы булып Бхарадваджа мәктәбе вәкиле хеҙмәт итә<ref name="Olma Media Group 2002"/>

Аббасидтар хәлифәте сәскә атҡан осорҙа Бағдадта Һиндостандан бик күп табибтар эшләй, уларҙың ҡайһы берҙәре хәлиф һарайында бик ҙур хөрмәт ҡаҙана.

Математика, медицина, шулай уҡ фармакология һәм аюверда буйынса текстар ( улар араһында Сушрута Самхита) Бағдадта беҙҙең эраның беренсе мең йыллығы аҙағында ғәрәп теленә тәржемә ителә<ref name="europenews.dk"/>.

Фарсы фәйләсүфе һәм табибы Әбүғәлисина ( [[Ибн-Сина]] ) ғәрәпсәгә тәржемә ителгән һинд трактатын («Аштанкар») үҙенең «Табиблыҡ фәне тупланмаһы »н( «[[Канон врачебной науки|Канона врачебной науки]]») яҙғанда ҡулланған тип иҫәпләнә <ref name="sanatanadharma.udm.net"/>. Әбүғәлисина (Ибн-Сина) яҙмаларын Европа алхимиктары ҡулланған, уларҙың хеҙмәттәре Европала медицина һәм химия үҫешенә бик ҙур йоғонто яһай.