Чайковский Пётр Ильич: өлгөләр араһындағы айырма

1861 йылда уның сит илгә барыу теләге тормошҡа ашырыла: 1861 йылдың 18 июненән 21 сентябренә тиклем ул үҙенең атаһының танышы инженер В. В. Писаревты Европа буйлап эш сәфәрендә тәржемәсе сифатында оҙатып йөрөй һәм өс ай эсендә Берлин, Гамбург, Брюссель, Антверпен, Остенде, Лондон һәм Парижға бара. Китерҙән алда Чайковский 9 июндә һеңлеһенә «…мин сит илгә барам, һин минең ҡыуанысымды күҙ алдына ла килтерә алмайһың, бигерәк тә, әгәр уйлаһаң, баҡ тиһәң, минең сәйәхәтем бер тин дә тормай, мин секретарь, тәржемәсе кеүек булам» тип яҙа. Һуңғараҡ Европа мәҙәниәтенә ҡыҙыҡһыныу, бер нисә сит тел, шул иҫәптән француз һәм итальян телдәрен белеү, ял итеү кәрәклеге һәм уңайлы шарттарҙа эшләү, һуңыраҡ уңышлы гастроль эшмәкәрлеге композитор тормошонда сит ил сәфәрҙәренең һиҙелерлек урыны сәбәп була, уларҙың күбеһе ижадының мөһим осоро була<ref>{{sfn0|Academia|loc=1934—1936}}.<br>{{sfn0|Модест Чайковский. Т. 1|1997}}.<br>{{sfn0|Познанский|2010|loc=ч. 1, гл. 1}}.<br>{{cite web|url= http://tchaikovsky-house-museum.ru/petr/skr022.shtml|title= Концертные поездки П.И. Чайковского}}.</ref><ref group="*">Германия — первая европейская страна, которую посетил П. И. Чайковский, оказалась и последней в череде его зарубежных поездок — за два месяца до кончины композитор приезжал в Гамбург.</ref>.