Энцелад (юлдаш): өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
203 юл:
Энцелад өҫтөнөң ентекле һүрәттәрен «Вояжер-2» аппараты ғына ебәрә ала. Алынған фотоларҙан күренеүенсә, Энцеладта биш төрлө тәбиғәт күренеше бар: кратерҙар булған участкалар, тигеҙлектәр, бураҙналы урындар<ref name="Rothery"><span class="citation"><span class="citation">''Rothery, David A.'' Satellites of the Outer Planets: Worlds in their own right. — Oxford University Press, 1999. — ISBN 0-19-512555-X.</span></span></ref>. Кратерҙар бик аҙ, ә бына үҙенсәлекле улаҡтар байтаҡ. Быларҙан тыш сатнауҙар, ярыҡтар<ref name="cracks" /> һәм киртләстәр бар. Был мәғлүмәттәр Энцелад өҫтөнөң бик йәш булыуы хаҡында һөйләй (бер нисә йөҙ миллион йыл), йәки уның өҫтө күптән түгел яңыртылған. Был мәғлүмәттәр юлдаштың криовулканик әүҙемлеге менән бәйле, күрәһең.
 
Энцелад, нигеҙҙә, һыулы боҙҙан тора һәм уның өҫтө ап-аҡ, шуға ла ул [[Ҡояш системаһы]]н<nowiki/>да ҡояш нурҙарын иң яҡшы сағылдырыусы<ref name="Spencer_2013"><span class="citation">''Spencer J. R., Nimmo F.'' Enceladus: An Active Ice World in the Saturn System <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">(англ.)</span> // Annual Review of Earth and Planetary Sciences : journal. — 2013. — <span class="nowrap">Vol. 41</span>. — <span class="nowrap">P. 693—717</span>. — [[Doi|DOI]]: [//dx.doi.org/10.1146 %2Fannurev-earth-050212-124025 10.1146/annurev-earth-050212-124025]. — <span class="noprint">[[Bibcode]]: [[bibcode:2013AREPS..41..693S|2013AREPS..41..693S]]</span>.</span></ref><ref name="Howett_2010"><span class="citation">''Howett C. J. A., Spencer J. R., Pearl J., Segura, M.'' Thermal inertia and bolometric Bond albedo values for Mimas, Enceladus, Tethys, Dione, Rhea and Iapetus as derived from Cassini/CIRS measurements <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">(англ.)</span> // [[:en:Icarus (journal)|Icarus]]<span style="white-space: nowrap"><span class="noprint" style="font-size:95%; position: relative; top: .4em;"> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">(англ.)</span></span></span> : journal. — [[Elsevier]], 2010. — <span class="nowrap">Vol. 206</span>, <span class="nowrap">no. 2</span>. — <span class="nowrap">P. 573—593</span>. — [[Doi|DOI]]: [//dx.doi.org/10.1016 %2Fj.icarus.2009.07.016 10.1016/j.icarus.2009.07.016]. — <span class="noprint">[[Bibcode]]: [[bibcode:2010Icar..206..573H|2010Icar..206..573H]]</span>.</span></ref>. Юлдаштың өҫтө ҡояш нурҙарын тулыһынса тип әйтерлек кире сағылдыра, уларҙың бик аҙы ғына юлдаш өҫтөндә ҡала, шуға ла төшкөһөн ундағы температура −200 °C була. Был Сатурндың башҡа юлдаштарындағы температуранан бер аҙ һалҡыныраҡ<ref name="Spencer_2006"><span class="citation">''Spencer J. R., Pearl J. C., Segura M., Flasar F. M., Mamoutkine A., Romani P., Buratti B. J., Hendri A. R., Spilker L. J., Lopes R. M. C.'' Cassini Encounters Enceladus: Background and the Discovery of a South Polar Hot Spot <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">(англ.)</span> // Science : journal. — 2006. — <span class="nowrap">Vol. 311</span>, <span class="nowrap">no. 5766</span>. — <span class="nowrap">P. 1401</span>. — [[Doi|DOI]]: [//dx.doi.org/10.1126 %2Fscience.1121661 10.1126/science.1121661]. — <span class="noprint">[[Bibcode]]: [[bibcode:2006Sci...311.1401S|2006Sci…311.1401S]]</span>. — PMID 16527965.</span></ref>. Энцеладтың геометрик альбедоһы (йәшел яҡтылыҡ өсөн, нанометр 550) тигеҙ {{S|1,375 ± 0,008}}<ref name="Verbiscer_2007"><span class="citation">''Verbiscer A., French R., Showalter M., Helfenstein P.'' Enceladus: Cosmic Graffiti Artist Caught in the Act <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">(англ.)</span> // Science : journal. — 2007. — <span class="nowrap">Vol. 315</span>, <span class="nowrap">no. 5813</span>. — <span class="nowrap">P. 815 (supporting online material, table S1)</span>. — [[Doi|DOI]]: [//dx.doi.org/10.1126 %2Fscience.1134681 10.1126/science.1134681]. — <span class="noprint">[[Bibcode]]: [[bibcode:2007Sci...315..815V|2007Sci…315..815V]]</span>. — PMID 17289992.</span></ref>.
 
«Кассини» автоматик станцияһы 2004 йылда Сатурнға барып етә һәм йөҙҙәрсә километрға юғарыға атылған боҙ валсыҡтары фонтанының шаһиты була. Был фонтандар юлдаштың көньяҡ ҡотобындағы дүрт ярыҡтан урғыла. Фонтандарҙағы боҙ кисәксәле Сатурн тирәләй ҡулса барлыҡҡа килтерә лә инде. Шундай бәләкәй юлдашта нисек итеп шундай көслә вулкан әүҙемлеге күҙәтелеүен әлегә ғалимдар аңлата алмай<ref name="Smirnov_2010"><span class="citation">''Александр Смирнов, Артём Тунцов.'' [http://infox.ru/science/universe/2010/10/07/Encyelad.phtml Спутник Сатурна дрожит и тает]. — Infox.ru, 7.10.2010.</span></ref>.