Давид Бергельсон: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә →‎top: clean up, replaced: Вафат булыу урыны → Вафат булған урыны using AWB
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Ук}}
{{Яҙыусы
|Исеме = Давид Рафаилович Бергельсон
|Төп исеме = דוד ברגלסון
|Рәсеме =
|Киңлек =
|Рәсем аңлатмаһы =
|Тыуған ваҡыттағы исеме =
|Псевдонимдары =
|Тыуыу датаһы = 12.8.1884
|Тыуған урыны = Охримово, {{ТыуғанУрыны|Киев губернаһы|Киев губернаһында}}, [[Рәсәй империяһы]]
|Вафат булыу датаһы = 12.8.1952
|Вафат булған урыны = {{ВБУ|Мәскәү}}
|Гражданлығы = {{Российская империя}} → {{USSR}}
|Эшмәкәрлек төрө = {{драматург|XX быуат|Рәсәй империяһы|СССР}}, {{прозаик|XX быуат|Рәсәй империяһы|СССР}}
|Әүҙемлек йылдары = 1909—1947
|Йүнәлеше =
|Жанр = роман, повесть, [[хикәйә]]
|Әҫәрҙәренең телдәре = [[идиш]]
|Дебют = «Вокзал тирәләй» (1909)
|Премиялары =
| Наградалары =
|Ҡултамғаһы =
|Lib =
|Сайт =
|Викикитапхана =
|Викиөҙөмтә =
|Викимилек =
}}
'''Давид (Рафаил улы) Бергельсон''' ([[1884]]—[[1952]]) — йәһүд совет яҙыусыһы һәм драматургы.
 
== Биографияһы ==
Яҙыусы Киев губернаһының Липовец өйәҙендәге Охримово ҡасабаһында тыуған. 1909—1912 йылдарҙа "«Йәһүд әҙәбиәтселәре Киев төркөмө"»нә ингән.
 
1921 йылда Бергельсон Берлинға күсеп киткән. Унда ла, бер нисә башҡа илдәилдәрҙә лә (Литва, Румыния, Франция) эшләп, йәһүд баҫтырып сығарыусылары менән бергә хеҙмәттәшлек иткән.
 
1952 йылда Фашизмға Ҡаршы Йәһүд Комитетының башҡа ағзалары менән бергә атып үлтерелә. 1955 йылда аҡланылған.
== Ғаиләһе ==
* Ҡатыны — Циля Львовна Бергельсон (Ципа Лейбовна; 1896—1968).
** Улы — биохимик Бергельсон Лев Давидович (1918—2014), Рәсәй фәндәр академияһының корреспондент-ағзаһы.
* Һеңлеһе (апаһының ҡыҙы) — балалар шағирәһе Хорол Двойра Шулимовна (Вера Соломоновна) (1894—1982), йәһүд һәм урыҫ телендә китаптар авторы, әҙәбиәт белгесе һәм тарихсы Юдицкий Абрам Давидовичтың (1886—1943) ҡатыны, техник фәндәре докторы Юдицкий Семён Абрамовичтың әсәһе (1932 йылғы).
* Атаһы яғынан туғаны (внучатая племянница) — Шелли Соломоновна Барим (1931), шағирә, тәржемәсе, Ленин исемендәге Дәүләт китапханаһының баш библиографы (1964—1988), шағир һәм журналист Михаил Искриндың ҡатыны (Михаил Григорьевич Каценеленбоген, 1920—2000).
 
== Әҫәрҙәре ==
{{rq|sources}}
* «Вокзал тирәһендә» романы (1909)
* "Барыһынан һуң» романы (1913)
* «Сигенеү» романы (1920)
* «Ҡатылыҡ сиге» романы (1926-1927)
* «Дауыллы көндәр» хикәйәләр йыйынтығы (1927)
* «Днепрҙа» романы (1932—1940)
* «Принц Реубейни» пьесаһы (1946)
* «Александр Бараш»повесы (1946, тамамланмаған)
* "Яңы хикәйәләр» йыйынтығы (1947)
 
== Урыҫ теленә тәржемәләр ==
* В грозовые дни: [Сб. рассказов] / Пер. М. Бикермана; Под ред. Н. М. Осиповича; [Предисл. А. Сухова; Обл. С. Гольдмана]. — [Одесса]: Культура и труд, 1929. — 158, [2] с. — (Б-ка евр. писателей. Избр. соч. Серия I. Т. V).
* Бурные дни: Рассказы / Пер. с евр. М. Брук и С. Сапожниковой; [Вступ. ст. И. Нусинова; Обл. С. Сенькина]. — {{М.}}—Л.: Гос. изд-во, 1930. — 220, [2] с.
* Рассказы. — {{М.}}: Жур.-газ. объед, 1936. — 47 с. — (Б-ка «Огонёк». № 42 (957)).
* У Днепра: [Роман] / Авториз. пер. с евр. Б. Х. Черняка; [Худ. С. Юдовин]. — {{М.}}: Худ. лит., 1935. — 425 с.: 6 вкл. ил.
* У Днепра: [Роман] / Авториз. пер. с евр. Б. Х. Черняка. — {{Л.}}: Гослитиздат, 1936. — 497, [2] с.
* У Днепра: [Роман] / Авториз. пер. с евр. Б. Х. Черняка. — Киев: Укргоснацмениздат, 1939. — 488 с.
* У бронепоезда / Авториз. пер. с евр. М. С. Живова. — {{М.}}: Правда, 1940. — 40 с. — (Б-ка «Огонёк». № 59).
* Миреле: [Роман] / Авториз. пер. с евр. Е. Благининой; Предисл. О. Резника; [Илл. М. Аксельрод]. — {{М.}}: Гослитиздат, 1941. — 260 с.: 7 вкл. л. илл.
* Избранные произведения / [Вступ. ст. И. Добрушина]. — {{М.}}: Дер Эмес, 1947. — 399 с.
* Избранные произведения / [Вступ. ст. И. Добрушина]. — {{М.}}: Дер Эмес, 1948. — 398 с.
* Избранное / Пер. с евр. — {{М.}}: Сов. писатель, 1957. — 432 с.: 1 л. портр.
* На Днепре: Роман. В 2 т. / [Послесл. Э. Казакевича]. — {{М.}}: Гослитиздат, 1960. — (Б-ка советской прозы).
** Т. 1. Пер. Б. Х. Черняка. — 423 с.: 1 л. портр.
** Т. 2. Пер. М. М. Бамдаса и Ц. Л. Бергельсон. — 471 с.
* На Днепре: Роман, рассказы / Пер. с евр.; [Худ. Добрицын]. — {{М.}}: Сов. писатель, 1983. — 544 с.: ил., 1 л. портр.
* Отступление / Пер. с идиша И. Некрасова. — М.: Текст, 2011. — 190 с. — (Проза еврейской жизни).
* Когда всё кончилось / Пер. с идиша С. Дубновой-Эрлих. — М.: Книжники, 2012. — 301 с.
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{writer-stub}}
{{иҫкәрмәләр}}
 
== Һылтанмалар ==
* [http://www.nasledie-eao.ru/services/kyltyra/prose-and-poetry/bergelson_izbrannoe.pdf Избранные произведения Давида Бергельсона в переводе на русский язык]
* [http://www.booksite.ru/fulltext/1/001/008/110/131.htm статья БСЭ о Давиде Бергельсоне]
* [[Тучинский, Вениамин Иосифович|Б. Тучинский]]. בין השמשותן און שטורמװינטן: ד. בערגעלסאָן («бэйн һашмошесн ун штурмвинтн: Д. Бергельсон» — Сумерки и порывы ветра: Д. Бергельсон), «Черновицер блэтэр»: Черновицы — «Техник»: Кишинёв, 1935
 
{{Библиоинформация}}