Википедия

Перу: өлгөләр араһындағы айырма

Интерактивная навигация по истории
← Алдағы үҙгәртеүКиләһе үҙгәртеү →
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ВизуальВикитекст
ә Bikbah (фекер алышыу) эшләгән үҙгәртеүҙәр Ишбаев өлгөһөнә кире ҡ…
ә clean up using AWB
1 юл:
{{Дәүләт
|Статус =
|РусскоеБашҡортса названиеисеме = Перу Республикаһы
|ОригинальноеОригиналь названиеисеме = {{lang-es|República del Perú}}
{{lang-qu|Piruw Mama Llaqta}}
{{lang-ay|Piruw Suyu}}
|Эйәлек килеш = Перу
 
|Родительный падеж = Перу
|Флаг =
|Герб = Escudo nacional del Perú.svg
|ВместоГерб гербаурынына =
|Девиз =
|НазваниеГимн гимнаисеме = Somos libres, seámoslo siempre
|Аудио =
|ФормаИдара правленияитеү төрө = [[Президент республикаһы]]
|Дәүләт дине =
|Государственная религия =
|lat_dir = S|lat_deg = 8|lat_min = 48|lat_sec = 0
|lon_dir = W|lon_deg = 74|lon_min = 58|lon_sec = 0
|region = PE
|CoordScale = 10000000
|На картеКартала = Peru (orthographic projection).svg
|подписькартаға к картеяҙыу =
|На карте2Картала2 =
|Язык Рәсми телдәр = [[испан теле|испан]], индейҙар күп йәшәгән региондарҙа <br />[[Кечуа (тел)|кечуа]], [[Аймара (тел)|аймара]] һәм башҡа урындағы телдәр
|Основано/ОснованаНигеҙләнгән =
|ДатаБойондороҡһоҙлок независимостидатаһы = [[28 июль]] [[1821]]
|Независимостьтан отбойондороҡһоҙлоҡ = [[Испания]]нан
|СтолицаБаш ҡала = [[Лима]]
|КрупнейшиеЭре городаҡалалар = [[Лима]]
|МестоТерритория побуйынса территорииурыны = 20
|Территория = 1 285 216
|Процент% водыһыу өҫтө = 8,8
|Этнохороним =
|МестоХалҡы побуйынса населениюурыны = 41
|НаселениеХалыҡ = 29 461 933"[http://www.inei.gob.pe Instituto Nacional de Estadística<br /> e Informática (INEI) del Perú]". ''[[INEI]]''. <br />Retrieved on June 10, 2010.
|ГодБаһа оценкийылы =
|Иҫәп алыу буйынса халҡы =
|Население по переписи =
|ГодИҫәп переписиалыу йылы = 2010
|ПлотностьХалыҡ населениятығыҙлығы = 23
|Тығыҙлыҡ буйынса урыны =
|Место по плотности =
|ВВПЭТП (ППСҺАМП) =
|ЭТП (ҺАМП)-ны иҫәпләү йылы =
|Год расчёта ВВП (ППС) =
|ЭТП (ҺАМП) буйынса урыны =
|Место по ВВП (ППС) =
|Йән башына ЭТП (ҺАМП) =
|ВВП (ППС) на душу населения =
|Йән башына ЭТП (ҺАМП) буйынса урыны =
|Место по ВВП (ППС) на душу населения =
|ВВПЭТП (номинал) =
|Год расчёта ВВПЭТП-ны (номинал) иҫәпләү йылы =
|Место по ВВПЭТП (номинал) буйынса урыны =
|ВВПЙән башына ЭТП (номинал) на душу населения =
|МестоЙән побашына ВВПЭТП (номинал) набуйынса душу населенияурыны =
|ИРЧПКПҮИ =
|ГодКПҮИ-ны расчётаиҫәпләү ИРЧПйылы =
|МестоКПҮИ побуйынса ИРЧПурыны =
|УровеньКПҮИ-ны ИРЧПкимәле =
|Авиакомпания =
|Валюта = [[Яңы соль]] ([[Дөйөм Рәсәй валюта классификаторы|PEN, код 604]])
|Домен/Домены = [[.pe]]
|ISO =
|МОК =
|ТелефонныйТелефон кодкоды = 51
|Часовой поясСәғәт бүлкәте = -5
|ПримечанияИҫкәрмәләр =
<!-- |БезФлаг флагаһәм и гербагербһыҙ=* -->
<!-- |Без гимна=* -->
}}
 
Юл 68 ⟶ 65:
 
'''Перу Республикаһы''' ({{lang-es|República del Perú}} {{IPA|[reˈpuβlika ðel peˈɾu]}}, {{lang-qu|Piruw Mama Llaqta}} {{IPA|[piˈruw ˈmama ˈʎaχta]}}, {{lang-ay|Piruw Suyu}} {{IPA|[piˈruw ˈsuju]}})— Көньяҡ Америкалағы дәүләт. Төньяҡ-көнбайыштан Эквадор, төньяҡтан Колумбия, көнсығыштан Бразилия, көньяҡ-көнсығыштан Бризилия һәм Чили менән сиктәш. Ярҙары Тымыҡ океан менән йыуыла. Майҙаны буйынса, Бразилия һәм Аргентинанан ҡалышып, өсөнсө урында.
 
 
== Инкылар дәүләте ==
Юл 76 ⟶ 72:
[[XII быуат]]та [[Урубамба]] йылғаһы үҙәнендә инкылар дәүләте барлыҡҡа килә. Инкылар этнос түгел, ә хакимлыҡ итеүсе синыф. Биш быуат эсендә инкыларҙың [[Тауантинсуйу]] дәүләте Колумбҡа тиклем Америкала иң ҙур империя була.
 
Хужалыҡ итеүҙең төп тармағы — ер эшкәртеү. Ерҙе таяҡтар менән йомшарталар, [[һабан]]ды улар белмәй. [[кукуруз|Маис]], [[маниока]], [[картуф]], [[помидор|томаттар]], [[ҡуҙаҡлылар]], [[тәмәке]] һәм [[мамыҡ (үҫемлек)|мамыҡ]] үҫтерәләр. Йорт хайуандарынан [[лама]]лар үрсетәләр. Халыҡ мамыҡ һәм төн туҡымалар туҡыу, [[көршәк эшләү]] (көршәксе түңәрәген ҡулланмайынса), алтын, көмөш, баҡыр һәм бронза эшкәртеү кеүек һөнәрҙәр менән мәшғүл була.
 
== Испан яулап алыуы ==
Боронғо Перу [[Индейҙар|индейҙарыныңиндейҙар]]ының күп һәйкәл-ҡомартҡылары испан яулап алыуҙары замананда емерелгән. Инкыларҙың ҡомартҡылары һәм һарайҙары урынына испандар католик сиркәүҙәр, монастырҙар, үҙҙәренең һарайҙарын һалғандар, шулай ҙа инкылырҙың рухи мәҙәниәте уларҙың ңәҫелдәре тарафынан ауыҙ-тел ижады, көй, бейеү рәүешендә, кейемдәрҙә һәм көнкүрештә һаҡланған.
 
== Географияһы ==
Юл 122 ⟶ 118:
{{Көньяҡ Америка илдәре}}
{{Латин Америка илдәре}}
{{countries-stub}}▼
 
[[Категория:Перу| ]]
[[Категория:Унитар дәүләттәр]]
 
 
▲{{countries-stub}}
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Перу» битенән алынған