Ремарк Эрих Мария: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
→‎Ижады: күренеште төҙәтеү
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
күренеште төҙәтеү
12 юл:
|Вафат булыу датаһы = 25.9.1970
|Вафат булған урыны = Локарно, {{ВБУ|Швейцария}}
|Гражданлығы = Герман империяһы<br />АҠШ
|Эшмәкәрлек төрө = прозаик
|Әүҙемлек йылдары =
23 юл:
|Викикитапхана =
}}
'''Э́рих Мари́я Рема́рк''' ({{lang-de| Erich Maria Remarque}}, тыуған ваҡыты һәм тыуған урыны- [[22 июнь]] [[1898]], Оснабрюк , вафат булған ваҡыты һәм урыны- [[25 сентябрь]] [[1970]], Локарно) — [[XX быуат]]тағы иң уңышлы немец яҙыусыһы. [[Әҙәбиәт буйынса Нобель премияһы лауреаттары|Әҙәбиәт буйынса Нобель премияһы лауреаты]].
 
== Биографияһы ==
Эрих Пауль Ремарк китап төпләүсе Петер Франц Ремарк (1867—1954) менән Анна Мария Ремарк(Шталькнехт) (1871—1917)ғаиләһендә тыуған. ЙәшРемарк йәш сағында Ремарк [[Цвейг, Стефан|Стефан Цвейг]], [[Манн, Томас|Томас Манн]], [[Достоевский, Фёдор Михайлович|Федор Достоевский]], Марсель Пруст и [[Гёте, Иоганн Вольфганг|Иоганн ВольфгангЙоһанн Гёте]] ижадына ғашиҡ була. 1904 йылда сиркәү мәктәбенә , 1915 йылда католиктарҙың уҡытыусылар семинарияһына уҡырға инә.
 
1916 йылдың 21 ноябрендә Ремарк армияға алына, 1917 йылдың 17 июнендә Көнбайыш фронтҡа ебәрелә . 1917 йылдың 31 июлендә һул аяғы, уң ҡулы, муйыны йәрәхәтләнә. Һуғыштың ҡалған өлөшөн Германияла хәрби госпиталдә үткәрә.
 
Әсәһе үлгәндән һуң, уның хөрмәтенә, Ремарк икенсе исемен әсәһе исеменә алмаштыра. 1919 йылдан уҡытыусы булып эшләй. 1920 йыл аҙағында күп профессиялар алмашыра, ҡәбер таштары һатыусыһы, ял көндәрендә психик сирлеләр өсөн госпиталдә органсы булып эшләй. Был хәл-ваҡиғалар «Ҡара обелиск» романының нигеҙендә ята.
 
== Ижады ==
47 юл:
Фашистар, Ремарк француз еврейҙарының вариҫы, уның ысын фамилияһы Крамер икән тигән имеш-мимеш тарата («Ремарк» һүҙенең тиҫкәреһе)<ref name='uos' />. Был «факт» әле лә, бер ниндәй дәлил булмаһа ла, ҡайһы бер биографияларҙа осрай. Яҙыусының Оснабрюккелағы музейынан алынған мәғлүмәттәр буйынса, уның немец католигы булыуына бер кем дә шикләнмәй. Ремаркҡа ҡаршы пропаганда кампанияһы уның фамилияһын немецса яҙылғандағы Remark урынына французса Remarque үҙгәртеүенә бәйле. Ҡайһы берәүҙәр фамилияһын немецсанан французсаға әйләндергән кеше ысын немец була алмай тигәндән сығып уй йөрөтә.
 
1937 йылда Ремарк актриса [[Марлен Дитрих]] менән таныша<ref>[http://www.em-remarque.ru/zhenshhiny/Remark-i-Ditrikh.html Эрих Мария Ремарк — Марлен Дитрих: Даты и Встречи.]</ref>, уларҙың араһында ел-дауыллы, әллә күпме ғазап килтергән роман башлана. Ҡайһы берәүҙәр {{Нет АИ|16|09|2017}} Дитрихты Ремарктың «Триумфальная арка» романындағы Жоан Маду прототибы тип иҫәпләй.
 
1939 йылда Ремарк [[АҠШ]]-ҡа китә, 1947 йылда был илдең гражданлығын ала.
60 юл:
 
== Бүләктәре. Хәтер ==
1964 йылда тыуған ҡалаһынан килгән делегация уға миҙал бирә . 1967 йылда, тапшыра Швейцариялағы немец илсеһе уға ФРГ орденын (немец гражданлығын уға барыбер кире ҡайтармайҙар).
 
1968 йылда яҙыусының 70 йәшенә үҙе йәшәгән Аскона ҡалаһы (Швейцария) уны почётлы граждан тип иғлан итә.
1964 йылда тыуған ҡалаһынан килгән делегация уға миҙал бирә . 1967 йылда, тапшыра Швейцариялағы немец илсеһе уға ФРГ орденын (немец гражданлығын уға барыбер кире ҡайтармайҙар).
 
Эрих Мария Ремарк 1970 йылдың 25 сентябрендә, 73-сө йәшендә, Локарно ҡалаһында вафат була. Яҙыусы Тичино кантонының Ронко зыяратында ерләнгән. Полетт Годдар егерме йылдан һуң уның янында ерләнгән.
1968 йылда яҙыусының 70 йәшенә үҙе йәшәгән Аскона ҡалаһы (Швейцария) уны почётлы граждан тип иғлан итә.
 
Ремарк «Юғалған быуын» («[[Потерянное поколение|потерянное поколение]]») яҙыусыларына инә. Был беренсе донъя һуғышын үткән «асыулы йәш кешеләр», тәүге китаптарын яҙып, Көнбайыш публикаһын шаңҡыта. Улар араһында,Ремарктан башҡа, [[Олдингтон, Ричард|Ричард Олдингтон]], [[Дос Пассос, Джон|Джон Дос Пассос]], [[Хемингуэй, Эрнест|Эрнест Хемингуэй]], [[Фицджеральд, Фрэнсис Скотт|Фрэнсис Скотт Фицджеральд]] исемдәре бар.
Эрих Мария Ремарк 1970 йылдың 25 сентябрендә, 73-сө йәшендә, Локарно ҡалаһында вафат була. Яҙыусы Тичино кантонының Ронко зыяратында ерләнгән. Полетт Годдар егерме йылдан һуң уның янында ерләнгән.
 
Ремарк «Юғалған быуын» («[[Потерянное поколение|потерянное поколение]]») яҙыусыларына инә. Был беренсе донъя һуғышын үткән «асыулы йәш кешеләр», тәүге китаптарын яҙып, Көнбайыш публикаһын шаңҡыта. Улар араһында,Ремарктан башҡа, [[Олдингтон, Ричард|Ричард Олдингтон]], [[Дос Пассос, Джон|Джон Дос Пассос]], [[Хемингуэй, Эрнест|Эрнест Хемингуэй]], [[Фицджеральд, Фрэнсис Скотт|Фрэнсис Скотт Фицджеральд]] исемдәре бар.
 
== Библиография ==
Юл 82 ⟶ 81:
* Тормош осҡоно ({{lang-de|Der Funke Leben}}) ([[1952]])
* Йәшәргә һәм үлергә ваҡыт ({{lang-de|Zeit zu leben und Zeit zu sterben}}) ([[1954]])
* Ҡара обелиск ({{lang-de|Der schwarze Obelisk}}) ([[1956]])
* Бурысҡа алған ғүмер ({{lang-de|Geborgtes Leben|}}) ([[1959]])
* Лиссабондағы тормош ({{lang-de|Die Nacht von Lissabon}}) ([[1962]])
* Ожмахтағы күләгәләр ({{lang-de|Schatten im Paradies}}) ( 1971 йылда баҫылып сыҡҡан, яҙыусы вафат булғандан һуң баҫтырылған, Droemer Knaur нәшриәте тарафынан ҡыҫҡартылып, үҙгәрештәр индерелгән «Вәғәҙә ителгән ожмах ере» романының версияһы)
* Вәғәҙә ителгән ожмах ере ({{lang-de|Das gelobte Land}}) (1998 йылда. яҙыусы вафат булғандан һуң баҫтырылған, яҙылып бөтмәй ҡалған романы).
 
Юл 102 ⟶ 101:
* Уяу булығыҙ!!!({{lang-de|Seid wachsam!!}}) ([[1956]])
* Яҙыу өҫтәле артындағы эпизодтар ({{lang-de|Das unbekannte Werk}}) ([[1998]])
* Мине яратам тип, әйтсе миңә...миңә… ({{lang-de| Sag mir, dass du mich liebst...}}) ([[2001]])
 
== Факттар ==
* «Бер үлем — трагедия, мең үлем — статистика», «Чёрный обелиск» хикәйәнән.
*" «Көтөлмәгәнлек тик яҡшы әҙәбиәттә булмай, ә Тормош мәғәнәһеҙ ваҡиғалар менән тулы." » Ремарк Эрих Мария, Триумф аркаһы (1945)<ref>Случайностей нет только в хорошей литературе, в жизни же они бывают на каждом шагу, и притом - — преглупые.</ref>.
* Ғәжәп, кеше сәйәхәттә күп уйлаһа, әйләнеп ҡайтһа аҙ уйлай<ref>Странно, как много думает человек, когда он в пути. И как мало, когда возвратился.</ref>. Ремарк Эрих Мария, Триумф аркаһы (1945).
 
== Иҫкәрмәләр ==