Әзербайжан: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Guram52 (фекер алышыу | өлөш) |
Guram52 (фекер алышыу | өлөш) |
||
269 юл:
[[Файл:Shamakhi Juma Mosque.jpg|мини|слева|x170px|Шемахалағы Йома мәсете, [[Кавказ]]дың иң боронғо мәсеттәренең береһе (743 йылда асылған)]]
[[Ислам]] Әзербайжанда төп дин; халҡының 99,2 % мосолман<ref name="Pew Research">{{cite web|url=http://pewforum.org/uploadedfiles/Topics/Demographics/Muslimpopulation.pdf|title=MAPPING THE GLOBAL MUSLIM POPULATION. A Report on the Size and Distribution of the World's Muslim Population|publisher=Pew Research Center|date=October 2009|archiveurl=https://www.webcitation.org/616xxgRkv?url=http://pewforum.org/uploadedfiles/Topics/Demographics/Muslimpopulation.pdf|archivedate=2011-08-21}}</ref>. Уларҙың күпселеге (яҡынса 65%) [[шиғыйҙар]] ([[мәҙһәб|жафари мәҙһәб]]), әҙерәк өлөшө (35%) — [[сөнниҙәр]]<ref>http://www.scwra.gov.az/az/view/news/522/allahshukur-pashazade-azerbaycanda-mezhebler-arasinda-fikirayriligindan-istifade-etmek-isteyen-dushmenler-choxdur "Şeyxülislam qeyd edib ki, Azərbaycanda 35 faiz sünni, 65 faiz isə şiə məzhəbinə mənsub..."</ref><ref>{{cite web|url=http://files.preslib.az/projects/remz/pdf_en/atr_din.pdf|title=Religion|date=|publisher=Administrative Department of the President of the Republic of Azerbaijan — Presidential Library|archiveurl=https://www.webcitation.org/616xyRI4u?url=http://files.preslib.az/projects/remz/pdf_en/atr_din.pdf|archivedate=2011-08-21}} Религия. Управление делами Президента Әзербайжанской Республики — Президентская библиотека</ref> (башлыса [[хәнәфи мәҙһәб]]).
Әзербайжанда синагогалар бар, йәһүди йәмғәттәр - бик йоғонтола ойошмалара<ref>[http://ejwiki.org/wiki/История_еврейских_общин_в_Азербайджане_в_XI—XV_вв. История еврейских общин в Азербайджане в XI—XV вв.]</ref>. Красная Слобода ҡасабаһы (Губин районы) советтан һуңғы төбәктәрҙә йәһүдтәрҙең берҙән-бер тупланып йәшәгән урыны.
Республикала правослау динлеләр аҙ, әлеге ваҡытта был илдә 6 правослау ҡорам эшләй, шуларҙың өсәүһе Баҡыла.
Хәҙерге Әзербайжан территорияһында католиклыҡ XIV быуат башында тарала башлаған. XVII быуат башында католиклыҡҡа ылыҡтырылған 19 мең әрмән ун ауылда һәм Хахичевандең өс ҡалаһында йәшәгән<ref>Willem Floor, Edmund Herzig. Iran and the World in the Safavid Age. Iran Heritage Foundation, I.B.Tauris, 2012, p. 374<blockquote>By the beginning of the seventeenth century, there were 19,000 converted Catholic Armenians living in three towns and 12 villages in the Nakhichevan, Ernjak and Jahuk regions.</blockquote></ref> 2002 йылдың майында Әзербайжандыэ католик сиркәүендә иҫтәлекле ваҡыға була — Баҡыға рәсми визит менән Рим папаһы Иоанн Павел II килә<ref>{{cite web|author=Усния Бабаева.|date=16 мая 2002 года|url=http://www.ng.ru/cis/2002-05-16/6_papa.html|title=Иоанн Павел II побывает в Азербайджане|publisher=[[Независимая газета]]|accessdate=2010-08-12|archiveurl=https://www.webcitation.org/616xz38zC?url=http://www.ng.ru/cis/2002-05-16/6_papa.html|archivedate=2011-08-21}}</ref><ref>[http://palm.newsru.com/religy/22may2002/baku_meeting.html Новости NEWSru.com:: Иоанн Павел II и Гейдар Алиев обменялись приветствиями в Баку]</ref><ref>[http://www.religio.ru/arch/23May2002/news/3779.html Новости мира религий. Общество и религия. СМИ и литература о вере и конфессиях]</ref><ref>{{cite web|author=Ирина Заявьялова.|date=27 мая 2002|url=http://www.expert.ru/printissues/expert/2002/20/20ex-novost54/|title=Папа легко нашёл с|publisher=[[Эксперт (журнал)|Журнал Эксперт]]|accessdate=2010-08-12|archiveurl=https://www.webcitation.org/616y1ubPP?url=http://expert.ru/expert/2002/20/20ex-novost54_37619/|archivedate=2011-08-21}}</ref>. Әлеге ваҡытта Баҡыҙа Әзербайжандың берҙән-бер католик сиркәүе урынлашҡан (Церковь Непорочного Зачатия Пресвятой Девы Марии).
Тәүге протестанттар Әзербайжанеда XIX быуат башында күренгән — былар лютеранлыҡ инанысындағы немец колонистары була. Әлеге мәлдә Әзербайжанда 20 мең тирәһе протестант йәшәй<ref name="pew">{{cite web|url=http://features.pewforum.org/global-christianity/population-number.php|title=Global Christianity|author=|date=2011-12-19|work=|publisher=The Pew Forum on Religion & Public Life|accessdate=2013-05-13|lang=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/6Gocow72Q?url=http://features.pewforum.org/global-christianity/population-number.php|archivedate=2013-05-22}}</ref>. Иң эре конфессия булып баптистар тора(3 сең ағза<ref name="bwa">{{cite web|url=http://www.bwanet.org/about-us2/statistics|title=Statistics|author=|date=2013|work=|publisher=Baptist World Alliance|accessdate=2014-03-15|lang=en|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120627073219/http://www.bwanet.org/about-us2/statistics|archivedate=2012-06-27}}</ref>) һәм пятидесятниктар (4,4 мең динле<ref name="Mandryk">{{книга |автор= Jason Mandryk |часть= Azerbaijan |ссылка часть= |заглавие= Operation World: The Definitive Prayer Guide to Every Nation |ссылка=|ответственный=|место= |издательство=InterVarsity Press |год= 2010 |volume= |pages= |columns= |allpages=978 |серия= Operation World Set|isbn=0-8308-5724-9 |тираж=|ref=}}</ref>). Илдә шулай уҡ адвентистар, лютерандар, инжил христиандары, Яңы апостол сиркәүе адепттары һәм башҡалар йәшәй.
<gallery mode="packed" heights="170px" style="text-align:center">
Файл:Alexander Nevsky church in Ganja.JPG|Александр Невский сиркәүе (Гәнжә), 1887 йылда төҙөлгән
Файл:Armenian сhurch in Baku 2.jpg|Изге Григорий Просветитель сиркәүе (Баҡы)
Файл:Church in Baku.jpg|Мрйәм Инә сиркәүе (Баҡы). Католиктар храмы
Файл:Sinagogue of Mountain Jews in Baku.JPG| Ашкеназ йәһүдтәренең синагогаһы (Баҡы)
</gallery>
== Иҫкәрмәләр ==
| |||