Төпәев Салауат Харис улы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
күренеште төҙәтеү, аныҡлаштырыу
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
викилаштырыу
1 юл:
{{Ук}}
'''Төпәев Салауат Харис улы'''  — ([[18 февраль]] [[1924 йыл]]), ғалим-инженер-механик, журналист, хужалыҡ эшмәкәре һәм юғары мәктәп уҡытыусыһы, йәмәғәт эшмәкәре. [[Бөйөк Ватан һуғышы]]нда ҡатнашыусы. Техник фәндәр кандидаты (1962), доцент (1972). Журналистар союзы ағзаһы (1998). 1991 йылдан Башҡортостандың Сәйәси золом ҡорбандары ассоциацияһы рәйесе, 2001 йылдан  — почётлы президенты. СССР юғары мәктәбе отличнигы (1982). 1‑се дәрәжә Ватан һуғышы ордены кавалеры (1985), [[Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премия]] лауреаты (1999).
 
== Биографияһы ==
Салауат Харис улы Төпәев [[БАССР]]-ҙың [[Тамъян‑Ҡатай кантоны]] [[Төпәй]] ауылында (хәҙерге [[Башҡортостан Республикаһы]]ның [[Учалы районы]] Кәрим (Төпәй) ауылы) 1924 йылдың 18 февралендә тыуған.
 
[[Бөйөк Ватан һуғышы]]ндаһуғышында ҡатнашҡан.
 
[[1950 йыл]]да [[Өфө авиация институты]]н тамамлағандан һуң Өфө моторҙар эшләү заводында хеҙмәт юлын башлай.
 
[[1958 йыл]]дан [[Мәскәү]] Авиация технологиялары һәм производствоны ойоштороу ғилми-техник институтында эшләй. [[1962 йыл]]дан башлап өлкән ғилми хеҙмәткәр, [[1967 йыл]]дан  — баш инженер.
 
[[1968 йыл]]дан алып ҒТИ-ның Өфөләге Урал филиалы начальник урынбаҫары.
[[1962 йыл]]да диссертация яҡлап, техник фәндәр кандидаты дәрәжәһенә эйә була. [[1972 йыл]]дан - — доцент.
[[1970]]—88 йылдарҙа Өфө авиация институтында уҡыта.
 
[[1991 йыл]]дан Башҡортостандың Сәйәси золом ҡорбандары ассоциацияһы рәйесе, [[2001 йыл]]дан  — почётлы президенты.
 
[[1995]]—98 йылдарҙа “Башҡортостан"Башҡортостан Республикаһы сәйәси репрессия ҡорбандарының хәтер китабы”нкитабы"н (“Книга«Книга памяти жертв политических репрессий Республики Башкортостан”Башкортостан») әҙерләүсе эшсе төркөм етәксеһе урынбаҫары , [[1996]]—[[2001]] йылдарҙа йыйынтыҡтың баш мөхәррир урынбаҫары була.
 
Матбуғатта сәйәси репрессия ҡорбандары, уларҙың иҫтәлеген мәңгеләштереү тураһында мәҡәләләр яҙа. Башҡорт антропонимикаһы буйынсаса бер нисә һүҙлек төҙөй: “Башҡорт«Башҡорт фамилиялары”фамилиялары» (2008), “Башҡорт«Башҡорт исемдәренең мәғәнәүи һүҙлеге”һүҙлеге» (2010) һ.б.
 
[[1998 йыл]]да Башҡортостан Республикаһының Журналистар союзы ағзаһы итеп ҡабул ителә.
 
== Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре ==
* СССР юғары мәктәбе отличнигы (1982).
* 1‑се дәрәжә Ватан һуғышы ордены кавалеры (1985).
* Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премия лауреаты (1999)<ref>ТӨПӘЕВ Салауат Харис улы [http://xn--80ab4e.xn----7sbacsfsccnbdnzsqis3h5a6ivbm.xn--p1ai/index.php/component/content/article/8-statya/13364-t-p-ev-salauat-kharis-uly]</ref>.
 
== Сығанаҡтар ==
* ТӨПӘЕВ Салауат Харис улы [http://xn--80ab4e.xn----7sbacsfsccnbdnzsqis3h5a6ivbm.xn--p1ai/index.php/component/content/article/8-statya/13364-t-p-ev-salauat-kharis-uly]
* Тупеев С.  Х.  Камень гранит напомнит. Расстрелян безграмотный мужик // Трудный путь к правде / сост.: Г.  Д.  Иргалин, Н.  П.  Каменев. — Уфа, 1997. — С. 246-259246—259.
 
== Иҫкәрмәләр ==