Арауыҡ үлсәнеше: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
23 юл:
* [[Яҫылыҡ (геометрия)|Яҫылыҡта]] [[Әйләнә|әйләнәнең]] торошон билдәләү өсөн, өс параметр етә: үҙәктең ике координатаһы һәм радиусы, йәғни: ''яҫылыҡта әйләнәләр арауығы'' — өс үлсәмле; ''шул уҡ йөҙҙә нөктәләр арауығы'' — ике үлсәмле; шулай булыуға ҡарамаҫтан әйләнә үҙе — ''әйләнәләге нөктәләр арауығы'' — бер үлсәмле: уның теләһә ниндәй нөктәһе бер параметр менән бирелергә мөмкин.
* Беҙҙең планета йөҙөнөң йыш ҡулланыла торған моделдәре сиктәрендә ҡаланың торошон билдәләр өсөн (ҡала был осраҡта ике үлсәмле объект һымаҡ ҡаралмай, ә нөктә итеп ҡарала) Ер өҫтөндә ике параметр биреү етә, атап әйткәндә: географик [[киңлек|киңлекте]] һәм географик [[оҙонлоҡ|оҙонлоҡто]]. Ярашлы рәүештә: бындай моделдәр арауығы ике үлсәмле (ҡыҫҡаса — 2D, {{lang-en|dimension}}) һүҙенән, ҡарағыҙ. [[геопространство]].
* Беҙҙең физик ысынбарлыҡтың йыш ҡулланыла торған моделдәре сиктәрендә ниндәйҙер объекттың, миҫал өсөн — [[самолёт]]тың (самолёт был осраҡта өс үлсәмле объект һымаҡ ҡаралмай, ә нөктә итеп ҡарала) торошон билдәләр өсөн, өс координата күрһәтеү талап ителә — киңлек һәм оҙонлоҡҡа өҫтәп самолёт осҡан бейеклекте белергә кәрәк. Ярашлы рәүештә: бындай моделдәр арауығы өс үлсәмле (3D). Был өс координатаға, самолёттың ағымдағы торошон ғына түгел, ә ваҡыт моментын да тасуирлау өсөн, дүртенсеһе өҫтәлергә мөмкин (ваҡыт). Әгәр ҙә [[математик модель|моделгә]] самолёттың ориентацияһын да өҫтәһәң ([[ҡырынайыу]]ын, [[тангаж]]ды (осоусы аппараттың төп (горизонталь) арҡыры инерция күсәренә ҡарата мөйөшсә хәрәкәте), [[рысканиетайшаныу]]ын (рыскание - осоусы аппараттың вертикаль күсәргә ҡарата мөйөшсә хәрәкәте)), ул саҡта тағы ла өс координата өҫтәлә һәм моделдең ярашлы абстрактлы арауығы ете үлсәмле булып китә.
 
== Шулай уҡ ҡарағыҙ ==