Башҡорт теленең орфографияһы: өлгөләр араһындағы айырма

Башҡорт теленең хәҙерге заман орфографияһы фонетик принципҡа нигеҙләнгән, шул уҡ ваҡытта морфологик, традицион һәм график принциптар ҙа иҫәпкә алына.

* Яҙыуҙа өндәрҙе биреү ҡағиҙәләренең төп принциптары: фонетик — фонемаларҙың позицион сиратлашыуы ҡағиҙәһе (нигеҙҙең һуңғы тартынҡылары [ҡ], [к], [п], башланғысһуҙынҡынан һуҙынҡылыбашланған аффикс ҡушылғанданҡушылғанда һуң, яңғыраулашаяңғыраулана): « ҡалаҡ» (ложка) — «ҡалағы» (его ложка); график: ҡайһы бер үҙләштерелгәналынма һүҙҙәр (интернационализмдар һ.б.) урыҫрус телеорфографияһы пишутся орфографияһына тура килтерелепбуйынса яҙыла: «архив», «велосипед» һ.б.; морфологик: һүҙ аҙағындағы ассимиляцияға дусар ителгәнбулған [н] тартынҡыһы яҙыуҙа үҙгәрмәй: «алдынғы» (передовой) — алды[ңғ]ы һ.б.; традицион: «ғаилә» (семья), «мәғариф» (просвещение) һ.б.;

* Яңғыҙлыҡяңғыҙлыҡ һәм уртаҡлыҡ исемдәрен айырыуға, тексты ваҡлауға (синтаксик принцип) бәйле баш һәм юл хәрефтәрен дөрөҫ яҙыу һ.б.;

* Лексиклексик-морфологик принципҡа нигеҙләнгән һүҙҙәрҙе ҡушып, айырым һәм дефис аша яҙыу ҡағиҙәләре — ике компоненттың береһе ҡыҫҡартып ҡулланылғанҡыҫҡартылған һүҙ берләштермәһеберләшмәһе: «драмтүңәрәк» (драмкружок), «пединститут»; һүҙ яһауһүҙьяһалыш-грамматик принцибыпринцип: парлы һүҙҙәр дефис аша яҙыла: «берҙән-бер» (единственный), «асыҡтан-асыҡ» (отчётливо); дифференцирлаусыдифференциациялаусы принцип: омофондар араһында сик билдәләү: «ҡартайыу» (старение) — «ҡарт айыу» (старый медведь) и дрһ.б.;

* Һүҙҙеңһүҙҙең ижек структураһы үҙенсәлектәре менән бәйләнгән Һүҙ киҫәктәрен бер юлдан икенсеһенә күсереү ҡағиҙәләре: «баҡ-са-лар» (сады) һ.б.;

* Графикграфик ҡыҫҡартыуҙарҡыҫҡартмалар ҡағиҙәһе: Һүҙҙеңһүҙҙең тәүге хәрефтәренеңхәрефтәрен төшөптөшөрөп ҡалыуын булдырмауҡалдырмау, ҡыҫҡартылған хәрефтәр һаны 2-нән кәм булмаҫҡа тейеш, ҡыҫҡартыуҙыҡыҫҡартыуҙың «й», «ъ», «ь» һ.б. хәрефтәре менән тамамлаутамамлана мөмкин түгелалмауы: «киҫәксә» частица — «киҫ.» һ.б.