Сүпрә бәшмәктәре: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
22 юл:
Каньяр де Ла-Турҙың хаҡлы икәнен 1857 йылда француз микробиологы [[Луи Пастер]] «''Mémoire sur la fermentation alcoholique''» тигән хнҙмәтендә бәхәс ҡалдырмаҫлыҡ итеп иҫбатлап ҡуя<ref name=NASA>[http://science.nasa.gov/newhome/headlines/msad16mar99_1b.htm Planets in a Bottle, More about Yeast] {{Wayback|url=http://science.nasa.gov/newhome/headlines/msad16mar99_1b.htm |date=20091104131513 }}, Science@NASA</ref><ref name=Barnett>Barnett, James A., [http://mic.sgmjournals.org/cgi/content/full/149/3/557#R53 Beginnings of microbiology and biochemistry: the contribution of yeast research], Microbiology '''149''' (2003), 557—567</ref>.
XIX быуатта Эмиль Һансен ҡатнашлығында беренсе тапҡыр сүпрәләрҙе кластарға бүләләр. XX быуат башында сүпрә культураларын билдәләгестәр һәм коллекциялар барлыҡҡа килә. XX быуаттың уртаһында сүпрә бәшмәктәре тураһындағы фән ([[зимология]]) ғәмәли мәсьәләләрҙән тыш уларҙың тәбиғәттәге [[Экология|экологияһына]], [[Цитология|цитологияһына]], генетикаһына иғтибарҙы нығыраҡ йүнәлтә.
 
 
== Ҡулланылышы ==
Элек-электән кешеләр икмәк бешереү , һыра, шарап, кеүәҫ, әсе бал, ҡымыҙ, буҙа етештереүҙә һ. б. ҡайһы бер төр сүпрәне ҡулланған. Сүпрә менән етештерлегән эсемлектәрҙән көслө [[спиртлы эсемлектәр]] етештергәндәр. Файҙалы физиологик үҙенсәлектәре уларҙы [[биотехнология|биотехнологияла]] ҡулланаырға мөмкинлек бирә. Әлеге ваҡытта уларҙан [[ксилит]] <ref>R. Sreenivas Rao, R.S. Prakasham, K. Krishna Prasad, S. Rajesham,P.N. Sarma, L. Venkateswar Rao (2004) Xylitol production by Candida sp.: parameter optimization using Taguchi approach, Process Biochemistry 39:951-956</ref>, ферменттар, [[аҙыҡ өҫтәмәләре]] етештерелә, нефттән бысраныуҙарҙы таҙартыуҙа ҡулланалар.
 
=== Аҙыҡ-түлек, эсемлек етештереүҙә ===
*икмәк бешереүҙә
*шарап етештереүҙә
*һыра һәм кеүәҫ әсетеүҙә
*бал ҡойоуҙа
*ҡымыҙ, буҙа эшләүҙә
 
=== Медицинала ===
 
* Киптерлегән һыра сүпрәһен дарыу препараттары һәм биологик актив өҫтәмә (БАД) етештереүҙә ҡулланалар.
* Оҙайлы ваҡыт сәләмәтлекте нығыта торған [[Гефефитин]] тигән дарыу сығарылды.
* Шыйыҡ һыра сүпрәһе аллергияны дауалауҙа ҡулланыла.
* ''[[Saccharomyces boulardii]]'' нигеҙендә ашҡаҙан-эсәк флораһын тергеҙеү һәм тейешле кимәлдә тотоу өсөн препараттар етештерелә.''S. boulardii'' балаларҙың эсе китеүен ([[Диарея|диарея]]) дауалай <ref>{{cite journal|title=Therapeutic evaluation of ''Saccharomyces boulardii'' in children with acute diarrhea|author=Centina-Sauri G, Sierra Basto G|journal=Ann Pediatr|year=1994|volume=41|pages=397—400}}</ref><ref>{{cite journal|journal=Acta Paediatrica|year=2005 Jan|volume=94|pages=44—47|author=Kurugol Z, Koturoglu G|title=Effects of ''Saccharomyces boulardii'' in children with acute diarrhoea}}</ref>, предотвращает реинфекцию ''[[Clostridium difficile]]''<ref>{{cite journal|journal=J Am Med Assoc|title=A randomised placebo-controlled trial of ''Saccharomyces boulardii'' in combination with standard antibiotics for ''Clostridium difficile'' disease|author=McFarland L, Surawicz C, Greenberg R|volume=271|year=1994|pages=1913–8}}</ref>, ул эс ауыртыуын баҫа <ref>{{cite journal|title=Treatment of irritable bowel syndrome with ''Saccharomyces boulardii'': a double blind, placebo controlled study|year=1983|journal=Medicine Chirurgie Digestives|author=Maupas J, Champemont P, Delforge M|volume=12(1)|pages=77–9}}</ref>, диарея башланыу ихтималын кәметә<ref>{{cite journal|title=Prevention of β-lactam associated diarrhea by ''Saccharomyces boulardii'' compared with placebo|journal=Am J Gastroenterol|year=1995|author=McFarland L, Surawicz C, Greenberg R|volume=90|pages=439–48}}</ref><ref>{{cite journal|journal=Travel Med Int| title=Prevention of traveller's diarrhoea. Comparison of different non-antibiotic preparations|author=Kollaritsch H, Kemsner P, Wiedermann G, Scheiner O|year=1989|pages=9–17}}</ref><ref>{{cite journal|title=AIDS related diarrhea: a double-blind trial of ''Saccharomyces boulardii''|journal=Sem Hôsp Paris|year=1995|volume=71|pages=735–41|author=Saint-Marc T, Blehaut H, Musial C, Touraine J}}</ref>.