Ураҡсин Зиннур Ғәзиз улы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
ҡалып Ук
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
күренеште төҙәтеү, аныҡлаштырыу
2 юл:
{{фамилиялаш|Ураҡсин}}
 
''' Ураҡсин Зиннур Ғәзиз улы''' ([[5 ноябрь]] [[1935 йыл]] — [[3 март]] [[2007 йыл]]) — [[башҡорт]] тел белгесе, яҙыусы, филологияйәмәғәт фәндәреэшмәкәре. докторы1990 (1975),йылдан профессор[[СССР (1982),Яҙыусылар союзы]] ағзаһы. [[Башҡортостан Фәндәр Академияһы|Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһыныңакадемияһы]] академигы (19921991), филология фәндәре докторы (1976), профессор (1983). [[Рәсәй Федерацияһы]]ның (1996) һәм [[БАССР]]-ҙың (19821984) атҡаҙанған фән эшмәкәре<ref>Грамматика. современного[[Башҡортостан башкирскогоРеспубликаһы]]ның литературного[[Халыҡтар языка. —дуҫлығы М., 1981ордены (соавт.Башҡортостан);|Халыҡтар Фразеологиядуҫлығы башкирскогоордены]] языка. —кавалеры М., 1975; Башҡорт теленең синонимдар һүҙлсге. — Өфө, 1985; Русско-башкирский фразеологический словаръ. — Уфа, 1989; Краткий русско-башкирский словаръ. — Уфа, 1994.</ref>(1999).
 
== Биографияһы ==
Зиннур Ғәзиз улы Ураҡсин 1935 йылдың 5 ноябрендә хәҙерге {{ТУ|Ырымбур өлкәһе}}нең [[Төйлөгән районы]] Мәҡсүт ауылында тыуған.
[[1956 йыл]]да [[Фёдоровка районы]] [[Һәйет (Фёдоровка районы)|Һәйет]] башланғыс мәктәбендә уҡыта.
 
Юл 13 ⟶ 14:
[[1968 йыл]]дан өлкән хеҙмәткәр, декабрҙән сектор мөдире була. [[1977 йыл]]да директор урынбаҫары, ә [[1988 йыл]]да директоры итеп тәғәйенләнә.
 
[[1992 йыл]]дан гуманитар фәндәрҙең академик-сәркәтибе, 1996—2005 йылдарҙа [[Башҡортостан Фәндәр Академияһы|Башҡортостан Республикаһы Фәндәр Академияһы-һы]] вице-президенты<ref>[http://www.bashenc.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=50&Itemid=60&lang=ru Руководители НИ Башкирская энциклопедия]</ref>.
 
== Ғилми эшмәкәрлеге ==
Ғилми эшмәкәрлеге [[башҡорт теле]]нең лексикографияһына, лексикологияһына, социолингвистикаһына, терминологияһына һәм фразеологияһына бағышланған. Төрлө һүҙлектәр өҫтөндә эшләй<ref>Грамматика современного башкирского литературного языка. — М., 1981 (соавт.); Фразеология башкирского языка. — М., 1975; Башҡорт теленең синонимдар һүҙлсге. — Өфө, 1985; Русско-башкирский фразеологический словаръ. — Уфа, 1989; Краткий русско-башкирский словаръ. — Уфа, 1994.</ref>.
 
Төрлө төрҙәге һүҙлектәр принциптарын эшләй. 1989 йылда русса-башҡортса фразеологик һүҙлек, 2000 йылда синонимдар һүҙлеге, 2006 йыл башҡорт теленең фразеология һүҙлеге һәм башҡа һүҙлектәрҙе баҫтырып сығара. Башҡорт теленең аңлатмалы һүҙлеген ойоштороусыларының һәм мөхәриррҙәренең береһе. 1996 йылда баҫтырылған башҡортса-русса һәм 2005 йылда сыҡҡан ике томлыҡ русса-башҡортса һүҙлектәрҙең яуаплы сәркәтибе һәм төҙөүселәренең береһе.
Юл 27 ⟶ 28:
Беренсе китабы («Сығанаҡтар») [[1976 йыл]]да баҫыла.
 
З.Ғ.Зиннур Ураҡсин [[2003 йыл]]да башҡорт телендә сыҡҡан «Ҡарат», 2008 йылда баҫылған «Карауанһарай» романдарында башҡорт халҡының кантондар системаһы ваҡытындағы тормошон һүрәтләй. Ул шулай уҡ «Яраларҙы төҙәткәндә..?» повесы, «Әрем әсеһе», «Көрәш»(икеһе лә 2002 йылда башҡорт телендә баҫылған) һәм башҡа йыйынтыҡтар авторы.
 
== Йәмәғәт эшмәкәрлеге ==
Юл 33 ⟶ 34:
* [[Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы]]ның башҡарма комитеты рәйесе урынбаҫары (1995—2002)
 
== Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре ==
== Бүләктәре һәм маҡтаулы исемдәре ==
* [[Башҡортостан Республикаһы]]ныңРеспубликаһының [[Халыҡтар дуҫлығы ордены (Башҡортостан)|Халыҡтар дуҫлығы ордены]] (1999)
* [[Рәсәй Федерацияһы]]Федерацияһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1996)
* Башҡорт АССР-ы атҡаҙанған фән эшмәкәре (1984)
 
Юл 62 ⟶ 63:
 
[[Категория:Рәми Ғарипов исемендәге 1-се Башҡорт республика гимназия-интернатын тамамлаусылар]]
[[Категория:БашҡортостанСССР Яҙыусылар союзы ағзалары]]
[[Категория:Башҡорт дәүләт университетын тамамлаусылар]]
[[Категория:Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәрҙәре]]