Бөрйән-Түңгәүер кантоны: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
стилде төҙәтеү
16 юл:
| тасуирлама5 =Майҙаны | мәғлүмәт5 = 15 906 км
| тасуирлама6 = Халҡы | мәғлүмәт6 = 103 418 кеше. ([[1920]])
| тасуирлама7 = Берләштерә | мәғлүмәт7 = Байназар -Ҡыпсаҡ,<br /> 1-се Бөрйән,<br /> 2-се Бөрйән,<br /> 3-сө Бөрйән,<br /> 5-се Бөрйән,<br /> Бөрйән -Таналыҡ,<br /> Воскресенка,<br /> Ҡананикольский,<br /> Ҡарағай -Ҡыпсаҡ,<br /> Преображенка,<br /> Свобода,<br /> 1-се Түңгәүер, <br /> 2-се Түңгәүер,<br /> Яңы Никольск улустары
| тасуирлама8 = Рәсми телдәр | мәғлүмәт8 = [[башҡорт теле]]
| тасуирлама9 = | мәғлүмәт9 =
48 юл:
Административ үҙәге — [[Темәс|Темәс ауылы]].
 
== ТарихТарихы ==
[[1919]] йылда [[20 март]]ында АСБР составында ойошторола. Кантон [[Бөрйән Түңгәүер ихтилалы]] үҙәге була. Административ үҙәге — [[Темәс|Темәс ауылы]]. 3-сө [[Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы|Бөтә башҡорт ҡоролтайы]] (1917 йылда декабрҙә) ҡарары менән автономиялы Башҡортостан территорияһы 9 кантон һәм 73 улусҡа бүленә. [[1919]] йылда [[20 март]]ында ҡул ҡуйылған Үҙәк Совет власы менән [[Башҡорт хөкүмәте]] араһында Башҡорт Совет автономияһы тураһында килешеүгә ярашлы, республикаһы территорияһы 13 кантон ([[Арғаяш кантоны]], Бөрйән-Түңгәүер кантоны, [[Дыуан кантоны]], [[Ете ырыу кантоны]], [[Көҙәй кантоны]], [[Ҡошсы кантоны]], [[Ҡыпсаҡ кантоны]], [[Табын кантоны]], [[Тамьян-Ҡатай кантоны]], [[Туҡ-Соран кантоны]], [[Үҫәргән кантоны]], [[Юрматы кантоны]], [[Ялан кантоны]]) һәм 135 улустан тора.
 
Халҡы 1920 йылда — 103418 кеше. Һабын ҡайнатыу һәм күн заводтары, Түбә бегун фабрикаһы эшләй. 1-се һәм 2-се баҫҡыс 110 мәктәп, 4 дауахана (1922), 6 китапхана (1921) була. 1922 йылда 5 октябрдә бөтөрөлә, уның территорияһы (Байназар -Ҡыпсаҡ, 1-се Бөрйән, 2-се Бөрйән, 3-сө Бөрйән, 5-се Бөрйән, Бөрйән -Таналыҡ, Воскресенка, Ҡананикольский, Ҡарағай -Ҡыпсаҡ, Преображенка, Свобода, 1-се Түңгәүер һәм 2-се Түңгәүер, Яңы Никольск улустары) [[Йылайыр кантоны]] составына инә.
 
== Халҡы ==
Халҡы 1920 йылда — 103418 кеше.
Халҡы 1920 йылда — 103418 кеше. Һабын ҡайнатыу һәм күн заводтары, Түбә бегун фабрикаһы эшләй. 1-се һәм 2-се баҫҡыс 110 мәктәп, 4 дауахана (1922), 6 китапхана (1921) була. 1922 йылда 5 октябрдә бөтөрөлә, уның территорияһы (Байназар Ҡыпсаҡ, 1-се Бөрйән, 2-се Бөрйән, 3-сө Бөрйән, 5-се Бөрйән, Бөрйән Таналыҡ, Воскресенка, Ҡананикольский, Ҡарағай Ҡыпсаҡ, Преображенка, Свобода, 1-се Түңгәүер һәм 2-се Түңгәүер, Яңы Никольск улустары) [[Йылайыр кантоны]] составына инә.
[[Рәсем:Bashkiria maps 1920.jpg|thumb|Бәләкәй1920 Башҡортостан,йылда Бөрйән-ТүңгәүерБашҡортостандың кантоныкантондарға 1920бүленеше]]
 
== ГеографияГеографияһы ==
Майҙаны — 15906 км². Кантон [[Орск өйәҙе]]нең 12 улусынан төҙөлә. Төньяҡта [[Тамъян-Ҡатай кантоны]], көнсығышта [[Ырымбур губернаһы]], көньяҡта [[Үҫәргән кантоны]], көнбайышта [[Ҡыпсаҡ кантоны]] һәм [[Юрматы кантоны]] менән сиктәш була.
 
Юл 61 ⟶ 63:
* [[Булатов Мөхәмәтйән Ғәлиулла улы]] (1918—1920)
* [[Иҙелғужин Кәрим Абдулла улы]] (1920)
* [[Үтәбәев Мөхлис Суфиян улы]] (1920)
 
== Шулай уҡ ҡарағыҙ ==
Юл 68 ⟶ 70:
 
== Һылтанмалар ==
* {{БЭ|2565|автор= Нуғаева Ф. Ғ.}}
* [http://башкирская-энциклопедия.рф/index.php/read/8-statya/2563-b-rj-n-t-g-er-ikhtilaly/ Башҡорт Энциклопедияһы, Бөрйән-Түңгәүер кантоны]
 
== Иҫкәрмәләр ==
<references/>
 
== Әҙәбиәт ==
 
{{Башҡортостан кантондары}}
 
[[Категория:Башҡортостан тарихы]]
[[Категория:Башҡортостан кантондары]]