Ғәшүрә: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ураҙаны
 
13 юл:
Сөнни ғалимдар [[хәҙис]]тәрҙә [[Нух (Ной)]] кәмәһе (''табут ән-Нух'') туфан ҡалҡҡандан һуң ошо көндә ҡоро ергә килеп сығыуы, ә [[Муса (пәйғәмбәр)|Муса пәйғәмбәр]] һәм Бәни исраил [[Фирғәүен]] ғәскәренән ҡотолоуы тураһында әйтелгән тип раҫлай{{sfn|Али-заде, А. А.|2007}}.
 
Ғәшүрә көнө сөнниҙәр сөннәт, йәғни теләк буйынса, ураҙа тота. Ундай ураҙаны [[Мөхәммәт (Пәйғәмбәр)|Мөхәммәт с.ғ.с.]] [[Мәҙинә]]лә тота башлай {{sfn|Ислам: ЭС|1991}}. Риүәйәттәрҙә бәйән ителеүенсә,[[Мөхәммәт (Пәйғәмбәр)|Мөхәммәт с.ғ.с.]] һижрәт ҡылғас, Ғәшүрә көнө йәһүҙиҙәрҙең [[Муса (пәйғәмбәр)|Муса пәйғәмбәр]]ҙе һәм Бәни исраилдеИсраилде Аллаһтың [[Фирғәүен]] ғәскәренән ҡотолдороуы айҡанлы ураҙа тотоуын белеп ҡала. [[Мөхәммәт (Пәйғәмбәр)|Мөхәммәт с.ғ.с.]] мосолмандар йәһүҙиҙәргә ҡарағанда ла Муса пәйғәмбәрҙе ололоҡларға тейеш, ти һәм үҙе лә ураҙа тота, [[сәхәбәләр]]нә лә шулай итергә ҡуша{{sfn|Али-заде, А. А.|2007}}.
 
Боронғо ғәрәптәрҙең дә Ғәшүрә көнө ураҙа тотоуы билдәле{{sfn|Али-заде, А. А.|2007}}.
 
Ғәшүрә көнө ураҙа тотоу [[мөстәхәб]], әммә [[Фарыз|фарыҙ]] түгел. [[Әбү Хәнифә]] әйтеүенсә, ул [[Рамаҙан]] айында ураҙа тота башлағансы ғына фарыҙ булған{{sfn|Ислам: ЭС|1991}}. Пәйғәмбәр сөннәтенә ярашлы, йәһүҙиҙәрҙән айырмалы, Ғәшүрәлә ураҙаны 2 көн тотоу хәйерле) (9-10, йәки 10-11 Мөхәррәм){{sfn|Али-заде, А. А.|2007}}.
 
[[Файл:Ashura in Baku.jpg|thumb|240px|Ғәшүрәлә шәхсей-вәхсей [[Баҡы]]. [[1910-е]]]]
25 юл:
|video1 = [https://www.youtube.com/watch?v=G-_sDCoW_mc Современное празднование Ашуры шиитской общиной Лондона]
}}
 
== Хәҙистәрҙән ==
{{Цитата
|Сәхәбәләр: «Йә, Рәсүлуллаһ! Башҡа көндәргә ҡарағанда ни өсөн Ғәшүрә көнөн Аллаһы Тәғәлә шулай артыҡ итте?»- тип һораған. Рәсүлүллаһ былай тигән: "Дөрөҫ, Аллаһы Тәғәлә ерҙәрҙе үә күктәрҙе Ғәшүрә көнөндә яратты, диңгеҙ лә Ғәшүрә көнөндә яратты, Ләүхел – Мәхфузделә, ҡәләмде лә Ғәшүрә көнөндә яратты. Әҙәмде Ғәшүрә көнөндә яратты, әсәбеҙ Һауаны Ғәшүрә көнөндә яратты. Йәннәтте яратты һәм атабыҙ Әҙәмде ожмахҡа Ғәшүра көнөндә индерҙе.
 
Ибраһим ғәләйһиссәләм Ғәшүрә көнөндә тыуҙы. Ул (Ибраһим ғәләйһиссәләм) шул уттан Ғәшүрә көнөндә ҡотҡарылды. Ҡорбан салыу Ибраһим ғәләйһиссәләм Ғәшүрә көнөндә бойоролдо.
 
Фирғәүен батшаһы Ғәшүрә көнөндә батырылды һәм бәни, Исраил улдары уның эҙәрлекләүенән ҡотолдо.
 
Әйүб ғәләйһиссәләмдән Ғәшүрә көнөндә пәйғәмбәр итеп ебәрелде.
 
Аллаһы Тәғәлә Әҙәм ғәләйһиссәләмдең тәүбәһен Ғәшүрә көн ҡабул итә.
 
Дауыт ғәләйһиссәләмдең гонаһы Ғәшүрә көнөндә ярлыҡанды.
 
Ибраһим пәйғәмбәрҙең улы Исмәғил был көндә тыуҙы.
 
Юныс пәйғәмбәр балыҡ ҡарынынан ҡотолдо.
 
Йософ пәйғәмбәр ҡойонан сығарылды.
 
Сөләймән ғәләйһиссәләмдең падишаһлығы Ғәшүрә көнөндә үҙенә ҡайтарылды.
 
Ғайса ғәләйһиссәләм Ғәшүрә көнөндә тыуҙы.
 
Иҙрис ғәләйһиссәләм үә Ғайса ғәләйһиссәләм мәртәбәгә Ғәшүрә көнөндә күтәрелделәр.
 
Был көн Нух ғәләйһиссәләмдең көймәнән ергә баҫҡан көнөлөр. Шулай булғас, Нух ғәләйһиссәләм ул көндә шөкөр йөҙөнән ураҙа тотто. Ул туфандан ҡотолоп ергә баҫты.}}
 
== Ғәшүрә шиғыйҙарҙа ==
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Ғәшүрә» битенән алынған