Санкт-Петербург: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
әҮҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
күренеште төҙәтеү, аныҡлаштырыу, орфография
78 юл:
* ''' 6.09.1991 көндән'''. — Санкт-Петербург
|}
'''Санкт-Петербу́рг''' — [[Рәсәй]]ҙәгеҙең ''федераль әһәмиәттәге ҡалаҡалаһы'', Төньяҡ-Көнсығыш федераль округы һәм [[Ленинград өлкәһе]] үҙәге. Ҡалала Рәсәй Федерацияһы Конституция суды урынлашҡан.
 
Ҡаланың һәйкәлдәре һәм ҡайһы бер тарихи биналары Рәсәйҙең 50 [[һум]]лыҡ [[аҡса]] банкнотында һүрәтләнгән.
85 юл:
1703 йылда Рәсәй императоры [[Петр I]] тарафынан нигеҙ һалына. Ҡала Изге Пётр апостолы исемен йөрөтә.
 
1712—1918 йылдарҙа [[Рәсәй империяһы]] дәүләтенеңның баш ҡалаһы була.
 
1941 йылдың 8 сентябренән алып 1944 йылдың 27 ғинуарынаса ҡала фашистар тарафынан блокадала тотола.
 
== Сәнәғәте һәм иҡтисады ==
Ҡалала күп фәнни һәм тикшереү-проектлау институттары бар ([[Гипромез]], Арктика һәм Антарктика ҒТИғилми-тикшеренеү институты, Цитология институты, [[Норильск никеле]]неңникеленең Гипроруда институты һәм башҡалар).
 
Ҡаланың машиналар төҙөү сәнәғәте әһәмиәтле. [[Рәсәйҙә йыйылған сит ил машиналары]] заводтары бар.
 
Сауҙа сәнәғәте ([[Дикси]], Карусель, Спортмастер супермаркеттар).
 
Финанс тармағы — ([[Рәсәй Һаҡлыҡ Банкы]]һыныңБанкыһының аҡса сығарыу дворы, [[Финам]], [[Рәсәй Һаҡлыҡ Банкы]]һыБанкыһы).
 
Транспорт — [[Пулково (аэропорт)|Пулково аэропорты]]
 
Төҙөлөш. «Мостострой № 6» ПАО — төҙөлөш компанияһы. Бөгөн ойошма [[Ростов АЭС-2]], универсаль оффшор бассейнды һ. б. ҡоролмаларҙы төҙөй. [[1979 йыл]]да ойошма [[Череповец]]та «Октябрьский күперҙе» төҙөнө<ref name=autogenerated1>30 лет Октябрьскому мосту // Голос Череповца. — № 47 (1565) (от 29 ноября 2011 г.)</ref>.
 
== Архитектура һәйкәлдәре ==
118 юл:
# [[Михайл һарайы]].
# [[Дворец майҙаны]]. [[Ҡышҡы һарай]] янындағы майҙан.
# [[Николай I]] һәйкәлһәйкәле.
# [[Санкт-Петербург дәүләт университеты]] урынлашҡан 12 коллегиялар йортойорт
# [[Мариинский һарайы]] — Закондар сығарыу йыйылышы
===Константин һарайы===
'''Константин һарайы''', '''Ҙур Стрельнинск һарайы''' — [[XVIII]] быуаттағы архитектура ҡомартҡыһы. Романовтарҙын элекке йәйге резиденцияһы. Архитектор - Николо Микетти. Барроко стилендэ. Һарайҙа 5.09-6.09.2013 көндәрҙә G20 саммиты үтте. Ошо йортта 2006 йылда ҙур восьмерка илдәре самиты үҙҙы. 2003 йылдан һарайҙа [[Рәсәй Федерацияһы Президенты эштәр идаралығы]]ның «Конгрестар һарайы» дәүләт комплексы урынлаша. [[Мәскәү өлкәһе]]нең Бережки ауылында һарайҙын күсермәһе – [[Миллергоф]] бар.
 
===Чапаев һәйкәле===
===Чапаевҡа һәйкәл===
[[Файл:Памятник Чапаеву (Санкт-Петербург).JPG|thumb|right|250px|Чапаевҡа һәйкәл]]
''' ЧапаевҡаЧапаев һәйкәлһәйкәле''' —граждандар— граждандар һуғышының актив ҡатнашыусыһы [[Василий Иванович Чапаевҡа]] монумент. Санкт-Петербургтын С. М. Будённый исемендәге элемтә хәрби академияһы алдындағы майҙанда урынлашҡан.
Дөйөм бейеклеге 4,5 м (постамент бейеклеге 1,3 м һәм скульптур төркөмө бейеклеге— 3 м).
[[Бронза]] ауырлығы — 12 тонна. [[Манизер, Матвей Генрихович|М. Г. Манизер]] скульпторы эше 1942-1943 йылдағы ҡышында ҡуйылды <ref>[http://dl.dropbox.com/u/38637346/chapaev.jpg Мемориальная табличка на постаменте памятника]</ref>. Композицияның үҙәгендә [[Василий Иванович Чапаев]]. Уның янында 7 кеше: [[башҡорт]], [[комиссар]], [[матрос]], һалдат, эшсе, [[партизан]], [[ҡыҙыл армеец]]<ref>Б. Н. Калинин, П. П. Юревич. Памятники и мемориальные доски Ленинграда. — Л.: Лениздат, 1979. — 519 с.</ref>.
147 юл:
</gallery>
 
== ВласВласть органдары ==
Дәүләт власы 14.01.1998 көндә ҡабул ителгән Уставына ярашлы эшләй. Юғары вазифаһы — Губернатор. Санкт-Петербургта йәшәгән граждандар тарафынан 5 йылға һайлана<ref name="О выборах губернатора Санкт-Петербурга">{{cite web|url=http://gov.spb.ru/law?d&nd=537920153&nh=0|title=О выборах высшего должностного лица Санкт-Петербурга - Губернатора Санкт-Петербурга (с изменениями на 22 марта 2013 года)|publisher=Официальный портал администрации СПб|accessdate=2013-05-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6GvkHUVvi|archivedate=2013-05-27}}</ref>.
2011 йылдан августан Губернатор — Георгий Полтавченко.