Сүрә: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
24 юл:
{{col-begin}}
{{col-2}}
* 1. '''Фәтиха (Китапты асыу)''' — [[ФәтихаӘл-Фатиха сүрәһе]] 7 аяттан тора. [[Мәккә]]лә ингән. Ҡөрьәнде башлаусы, Ҡөрьән эсенә алып кереүсе, китапты Асыусы, Ҡөрьән уҡый башларға рөхсәт биреүсе һүҙ — Фәтиха. Әсә телебеҙгә ул һүҙ: атайың-әсәйең фатихаһын алмайынса эш ҡылма, фатихаһыҙ башлаған эш уңышлы булмаҫ, йәки, — бер фатиха, тигән кеүек тәғбирҙәрҙә йыш ҡулланыла. Фәтиха сүрәһенән башҡа Ҡөрьән асылмаҫ, намаҙ ҙа уҡылмаҫ.
* 2. '''Бәҡара (Һыйыр)''' — [[Әл-Бәҡара сүрәһе]] 286 аяттан тора. Мәҙинә ҡалаһында иңгән. «Бәҡара» — һыйыр тигән һүҙ.
* 3. '''Ғимран (Ғимран ғаиләһе)''' — [[Әлү-Ғимран сүрәһе]] 200 аяттан тора. [[Мәҙинә|Мәҙинә-и Мөнәүүәрә]] ҡалаһында иңгән. Был сүрәлә Мәрйәмдең атаһы Ғимран тураһында һөйләнелә. Исеме шунан килә.
* 4. '''НисәНиса (Ҡатындар)''' — [[Нисә (Ҡатындар)Ән-Ниса сүрәһе]] (Ҡатындар) 176 аяттан тора. Һижрәттән һуң Мәҙинәлә иңгән. Был сүрәлә ҡатындар тураһында, йәмғиәт эсендә уларҙын хаҡтары, хоҡуҡтары, ижтимағи майҙандағы тотҡан урындары тураһында һөйләнелгәнгә күрә, «Ән-Нисә», йәғ¬ни «Ҡатындар» тип аталған.
* 5. '''Мәәидә (Табын)''' — [[МәәидәӘл-Мәида сүрәһе]] 120 аяттан тора. Мәҙинә-и Мөнәүүәрәлә уахиҙең һуңынан ирешкән заманда индерелде. «Мәәидә» — та¬бын, дәстархан тигән һүҙҙер. 112 һәм 114 нсе аяттарҙа хәҙрәти Ғайса заманында, күктән көтөлә торған ниғмәт, ашъяулыҡ, дәстархан тураһында һөйләнелә, исеме шунан килә.
* 6. '''Әнғәм (Мал-тыуар)''' —[[Әл-Әнғәм сүрәһе]] 165 аяттан тора. Шунда дөйә, һыйыр, һарыҡ, кәзә кеүек дүрт аяҡлы хайуандар тураһында һөйләнгәнгә күрә, «Әнғәм» — Мал-тыуар исеме бирелгән.
* 7. '''Әғрәф (Кәртәләр)''' — [[Әл-Әғрәф сүрәһе]] 206 аяттан тора. Мәккә-и Мөкәррәмәлә иңгән. Ҡайһы берәүҙәр: 163-сө аяттан 171-се аятҡа ҡәҙәреһе Мәҙинә-и Мөнәүүәрәлә иңгән тип һанай. 46 һәм 48-се аяттарҙа Әғрәфтә, йәғни йәннәт менән йәһәннәм араһындағы ҡалҡыу бер ерҙәге халыҡтар тураһында һөйләнелә, шул сәбәпле был сүрә «Әғрәф» тип аталған. Төрлө тәфсирселәр Әғрәф һүҙен төрлөсә шәрехләй. Ш. Ғосманиҙа ул — «пәрҙә» тип әйтелгән. Ғәрәпсә-урыҫса һүҙлектә был һүҙ «сафландырыу, пакландырыу» тип тәржемә ителгән.
* 8. '''Әнфәл (Табыш малы)''' — [[Әл-Әнфәл сүрәһе]] 75 аяттан тора. Мәҙинә-и Мөнәүүәрәлә иңгән. Әнфәл — һуғышта ҡулға төшөрөлгән байлыҡ, ғәнимәт тигән һүҙ.
* 9. '''Тәүбә (Тәүбә)''' — [[Әт-Тәүбә сүрәһе]] 129 аяттан тора. Был — бисмиллаһыҙ башла¬на торған сүрә. Ҡайһы берәүҙәр: был Ғәнимәт-Әнфәл сүрәһенең дауамы; айырым, үҙаллы сүрә түгел, тип бәхәсләшәләр. Шуға курә, уның башында бисмилла уҡылмай, тип әйтәләр.
* 10. '''Юнус (Юныс)''' — [[Юнус сүрәһе]] 109 аяттан тора. Юныс ҡәүеме тураһында һөйләнелгәнлектән, сүрәгә ошо исем бирелгән. Мәккә халҡы үҙ араһынан Пәйғәмбәр сығасағына ышанмаған булған.
* 11. '''Һуд (Һуд)''' — [[Һуд сүрәһе]] 123 аяттан тора. [[Мәккә]]лә иңгән. Бер өлөшө Мәҙинәлә иңгән тип фаразлана.
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Сүрә» битенән алынған