Банан: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Sherbn (фекер алышыу | өлөш) |
ә clean up, replaced: өнъяҡ → өньяҡ (2) using AWB |
||
5 юл:
== Банан- боронғо аҙыҡ культураһы ==
Банан — бик боронғо аҙыҡ культураһы, тропик илдәр өсөн бик мөһим аҙыҡ үҫемлеге , төп экспорт тауары. Өлгөргән бананды бөтә донъяла ҡулланалар , унан төрлө тәмле ашамлыҡтар әҙерләйҙәр. Ҡайһы бер халыҡтар уны эшкәртмәгән килеш кенә түгел, ҡыҙҙырып, ҡабығы менән , йә ҡабыҡһыҙ бешереп, ашай.
Ҙурлығы, төҫө, формаһы буйынса сортына ҡарап, улар ныҡ айырылып тороуы мөмкин, йышыраҡ улар оҙонса цилиндр кеүек, өсмөйөш ҡырлы , турараҡ, йә кәкрәйеберәк торған була. Еләгенең оҙонлоғо 3 - 40 см, йыуанлығы — 2 - 8 см. Ҡабығы төҫө һары, йәшел, ҡыҙыл, хатта көмөш төҫтә лә була . Эсе аҡ, һарғылт, һары, ҡыҙғылт һары. Өлгөрмән саҡта ул ҡаты, һылашып тора, өлгөрһә, йомшаҡ һәм һутлыға әйләнә<ref name="Agroforestry">{{cite web|url=http://agroforestry.net/tti/Musa-banana-plantain.pdf|title=Musa species (banana and plantain)|date=2006|work=Species Profiles for Pacific Island Agroforestry.|publisher=traditionaltree.org|accessdate=2012-11-10|archiveurl=http://agroforestry.net/tti/Musa-banana-plantain.pdf|archivedate=2012-11-10}}</ref>.
Ҡайһы бер илдәрҙә банан төп ашамлыҡ булып иҫәпләнә. Эквадорҙа , мәҫәлән, йылына йән башына 73,8 кг (Рәсәйҙә 7,29 кг), Бурунди (189,4 кг), Самоа (85,0 кг), Комор утрауҙарында (77,8 кг) һәм Филиппинда (40,6 кг) тура килә<ref name=autogenerated1>данные [[FAO]], 2005 год</ref>.
== Аҙыҡ ҡиммәте ==
100 г банандың аҙыҡ сифаты:<ref name="Morton"/>
Юл 195 ⟶ 194:
* Яллы бүре — эт һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған һөтимәр януар банан ашай<ref>{{статья|автор=Consorte-McCrea, Adriana G. |заглавие=The Maned Wolf in Captivity|ссылка=http://www.canids.org/PUBLICAT/CNDNEWS2/manedwlf.htm|издание=Canid news|год=1994|том=2}}</ref>.
* 1930 йылдарҙа фашист Германияһында банан ашау «партиот»лыҡ билдәһе түгел, тип иғлан ителә һәм уларҙы һатып алыуға тотонолған аҡсаны башҡа маҡсатта тотоналар . Шул сәбәпле немец докторҙары банандың « зыяны тураһында » аңлатыу эше алып бара: банан ашау, йәнәһе, «эсәк инвагинацияһына » (эсәк сырмалыуына) килтереү мөмкин. Емеш магазиндарында «Ысын патриот немец алмалары ашай» тигән плакаттар элеп ҡуйырға тейеш булалар<ref>{{книга|автор=Guenther, Irene|заглавие=Nazi 'Chic'?: Fashioning Women in the Third Reich (Dress, Body, Culture)|издательство=Berg Publishers|год=2004|pages=97|allpages=320|isbn=978-1859737170 }}</ref><ref>{{cite web|url=http://byaki.net/2007/08/04/istorija_bananov.html|title=История бананов|accessdate=2012-11-10|archiveurl=https://www.webcitation.org/6C3mrhTji?url=http://byaki.net/2007/08/04/istorija_bananov.html|archivedate=2012-11-10}}</ref>.
* [[
▲* [[Исландия|Исландия]]ла (Төнъяҡ поляр түңәрәктән төнъяҡта), икенсе донъя һуғышынан һуң банан үҫтерә башлайҙар.
* Ҡытайҙа « тәмләп банан ашау» ҙы онлайн-видеотрансляция ваҡытында күрһәтеү тыйылған <ref>{{Cite web|url=https://geektimes.ru/post/275540/|title=В Китае запретили стримить поедание бананов|publisher=geektimes.ru|accessdate=2016-06-09}}</ref>.
Юл 215 ⟶ 213:
[[Категория:Банандар]]
[[Категория:Ашарға яраҡлы үләндәр]]
[[Категория:Тропик ауыл хужалығы
[[Категория:Тропик культуралар]]
| |||