Аҡһаҡ Тимер: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Guram52 (фекер алышыу | өлөш) |
Guram52 (фекер алышыу | өлөш) |
||
28 юл:
Риүәйәттәргә , ғөмүмән, башҡорт халҡының ауыҙ-тел ижадына ҡарағанда, уны халҡыбыҙ Аҡһаҡ Тимер тип йөрөткән. Тулы исеме '''Тимер ибн Тарағай Барлас''' (''Tīmūr ibn Taraġay Barlas'' — (аләм-насәб-нисба) ғәрәп традицияһына ярашлы ''Барластан Тимер Тарағай улы''. [[сығатай теле|Сығатай]] һәм [[монгол теле|монгол]] телдәрендә (икеһе лә [[алтай телдәре]]нән) ''Temür'' йәки ''Темир'' — аңлашылып тора, башҡортса ла «''тимер''».
[[Сыңғыҙхан]] нәҫеленән булмағас, Тимер бөйөк [[хан (дәрәжә)|хан]] исемен йөрөтә алмаған, үҙен тик әмир тип кенә атаған. Ләкин [[1370 йыл]]да сыңғыҙыйҙар менән туғанлашып, ''Тимер Гурган'' исемен алған<ref>Султанов Т. И., Поднятые на белой кошме. Потомки Чингиз-хана. Алматы: Дайк-пресс, 2001, с.97</ref> (''Timūr Gurkānī'', (''تيموﺭ گوركان''), Gurkān — ''күрүгән'' йәки ''хүргән'', «кейәү»; [[Монгол теле|монголсанан]] [[Фарсы теле|фарсылашҡан]] вариант. Бынан һуң Тимер, хан нәҫеле [[сыңғыҙиҙар]] менән туғанлашып, уларҙың йорттарына иркен инә һәм теләгәнен эшләй алған<ref name=autogenerated5>''Ибн Арабшах.'' История амира Темура. Т., 2007</ref>.
Фарсы телендәге күп кенә сығанаҡтарҙа ''Тимур-э Лянг'' (Tīmūr-e Lang, تیمور لنگ) «Аҡһаҡ Тимер» тип аталғаны күренә, мыҫҡыллы ҡараш булғандыр инде<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/596358/Timur Статья о Тимуре в энциклопедии Britannica]</ref> Был көнбайыш телдәргә (''Tamerlan'', ''Tamerlane'', ''Tamburlaine'', ''Timur Lenk'') һәм рус теленә лә ингән,әммә исемдә кире ҡараш сағылмай һәм «Тимер» исеме менән ҡатар йөрөй.
| |||