Википедия

Нурмөхәмәт Йомрани — версиялар араһындағы айырма

Мәҡәлә Фекер алышыу

Нурмөхәмәт Йомрани (үҙгәртергә)

18:36, 25 май 2018 версияһы

823 байт алынған ,  5 лет назад
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
ВизуальныйВики-текст
("Нурмухаммет Юмрани" битен тәржемә итеп төҙөлгән)
 
Нет описания правки
{{Ук}}
{| class="infobox vcard" style="text-align: left; font-size: 88%; line-height: 1.5em; width: 23em;" tabindex="0" cellspacing="2"
'''Нурмөхәмәт Йомрани''', '''Нурмөхәмәт‑сәсән''' (<span id="cxmwCA" tabindex="0">   </span>Нурмөхәммәт Йомрани; ысын исеме  — ''Кирәев Нурмөхәммәт ШаһиарсланШаһиарыҫлан улы''; [[1882 йыл|1882]]—[[1934 йыл|1934]])  — башҡорт шағир-импровизаторы, [[сәсән]].▼
| colspan="2" class="fn" style="text-align: center; font-size: 125%; font-weight: bold;" |<nowiki>{{{Исеме}}}</nowiki>
|-
! colspan="2" style="text-align: center;" |[[Категория:Викикитапханала һылтанмаған яҙыусылар тураһында мәҡәләләр]]
|}
<span data-source="mwAg" id="cxmwAg" tabindex="0" contenteditable="false"></span>
▲Нурмөхәмәт Йомрани, '''Нурмөхәмәт‑сәсән''' (<span id="cxmwCA" tabindex="0">   </span>Нурмөхәммәт Йомрани; ысын исеме — ''Кирәев Нурмөхәммәт Шаһиарслан улы''; [[1882 йыл|1882]]—[[1934 йыл|1934]]) — башҡорт шағир-импровизаторы, [[сәсән]].
 
== Биографияһы ==
Кирәев Нурмөхәммәт ШаһиарсланШаһиарыҫлан улы 1882 йылда [[Пермь губернаһы|Пермь губернаһының]]ның Красноуфимск өйәҙе Йомран ауылында]] (хәҙерге[[Пермь крайы| Пермь крайының ]]ның Октябрьский районы]]) тыуған .
 
[[Мәҙрәсә|Мәҙрәсәлә]]лә белем алған]]. [[Урыҫ революцияһы| 1917 йылғы  революцияға]] тиклем Ҡаҙағстан ауылдарында уҡытҡан, Йомран һәм шулай уҡ башҡа ауылдарҙа үҙе асҡан мәҙрәсәләрҙә мөғәллим булабулған.
 
Октябрь революцияһынан һуң педагогик курстар тамамлаған. [[Баҙансат]], Оло[[Олойылға (Асҡын районы)|Оло-Йылға]], [[Төлгөҙбаш]] ауылдарында уҡытыусы булып эшләгән .
 
1934 йылда [[Башҡорт Автономиялы Совет Социалистик Республикаһы| Башҡорт АССР-ыныңы]]ның Иҫке-Балтас районы [[Төлгөҙбаш ауылында]] ауылында (хәҙерге [[Башҡортостан|Башҡортостан РеспубликаһыныңРеспубликаһы]]ның [[Асҡын районы]]) вафат була.
 
== Ижади эшмәкәрлеге ==
Йомрани псевдонимы тыуған ауылы исеменән алынған. Сәсән үҙенең ижадында [[Аҡмулла]] һәм [[Өмөтбаев Мөхәмәтсәлим Ишмөхәмәт улы|М.]] [[Өмөтбаев Мөхәмәтсәлим Ишмөхәмәт улы|И. Өмөтбаевтың]] [[Өмөтбаев Мөхәмәтсәлим Ишмөхәмәт улы|Өмөтбаевтың мәғрифәтселек традицияларын дауам итә]]<ref>{{БЭ2013У|component/content/article/2-statya/14052-nurmukhammet-yumrani.html|Нурмухаммет Юмрани|автор=[[Хусаинов, Гайса Батыргареевич|Хусаинов Г. Б.]]}}</ref>.
 
Шағир-импровизаторҙың билдәле әҫәрҙәре араһында «Аҡмуллаға  эйәреү» («Муасалатөн би Аҡмулла»), «Үкенеү», «Ерҙәребеҙ һатылған», «Ярлылыҡ алдан килә», «Ҡара ҡарғалар», «Ғилем шиғары», «Шәхсемә даир», «Ни кәрәк һәм ни кәрәкмәй») һәм башҡалар. Йомрани тик уҡымышлылыҡ ҡына  тормошто  яҡшы яҡҡа үҙгәртергә мөмкин тип иҫәпләй, шулай уҡ үҙенең шиғырҙарында [[Башҡорттар|башҡорттарҙың]] үҙ [[Башҡорттарҙың аҫабалыҡ хоҡуғы|аҫаба ерҙәрен]] һатыуына ҡаршы сығыш яһай]]<ref>{{Мәҡәлә|автор=[[Сулейманов, Ахмет Мухаметвалеевич|Сулейманов А. М.]]|заглавие=Башкирские сэсэны|ссылка=http://vatandash.ru/index.php?article=2223|издание=[[Ватандаш (журнал)|Ватандаш]]|тип=журнал|год=2012|номер=10|issn=1683-3554}}</ref>.
 
Сәсән тере саҡта әҫәрҙәре баҫтырылмаған була, әммә ҡулъяҙма вариантта киң таралған була, мәҙрәсәләрҙә ҡулланыла. Уның ҡулъяҙмалары Рәсәй Фәндәр академияһының Өфө фәнни үҙәгендә, [[Тарих, тел һәм әҙәбиәт институты (РФА Өфө фәнни үҙәге)|Өфө ғилми үҙәгендә, Ғ. Б. Хөсәйенов исемендәге тарих, тел һәм әҙәбиәт институтының]] ғәрәп графикалы ҡулъяҙмалар һәм иҫке баҫма китаптар фондында һаҡлана.
 
== Ғаиләһе ==
Ҡатыны  —  [[Бабич Шәйехзада Мөхәмәтзакир улы|Шәйехзада Бабичтың]] ике туған апаһы. Ҡыҙҙары Нәжиә һәм Мөхлисә. Улы  — [[Кирәй Мәргән|Әхнәф]] (Кирәй Мәргән), башҡорт яҙыусыһы, ғалим-фольклорсы, әҙәбиәт белгесе<ref>{{Мәҡәлә|автор=[[Галин, Салават Ахмадиевич|Галин С. А.]]|заглавие=Жизнь во имя литературы и науки|ссылка=http://vatandash.ru/index.php?article=1478|издание=[[Ватандаш (журнал)|Ватандаш]]|тип=журнал|год=2007|номер=8|issn=1683-3554}}</ref>.
 
== Иҫкәрмәләр ==
== Әҙәбиәт ==
 
* ''[[Галин Салауат Әхмәҙи улы|Галин С. Ә.]]'' Нурмөхәммәт Йомрани сәсән. // Башҡортостан<span> </span>: гәзит.  — 1992 йылдың 6 август.
* Нурмөхәмәт йомрани шиғырҙары // Әҙәбиәт, фольклор, әҙәби мираҫ.  — Өфө: Башҡорт дәүләт университеты нәшриәте, 1976.  — Ватан. 2.  — 199 с.—210.
* Әҙәбиәт. Фольклор. Мѳхәррир мираҫ. 2‑се кит.  — Өфө, 1976.
 
== Һылтанмалар ==
 
<div class="cx-template-editor-source-container" dir="ltr" style="display: none;" lang="ru"><div class="cx-template-editor-source"><div class="cx-template-editor-title">ЭБЭ2013</div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="1" class="cx-template-editor-param-key">1</span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="1" style="position: relative;">component/content/article/2-statya/14052-nurmukhammet-yumrani.html</div></div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="2" class="cx-template-editor-param-key">2</span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="2" style="position: relative;">Нурмухаммет Юмрани</div></div><div class="cx-template-editor-param"><div class="cx-template-editor-param-title"><span id="автор" class="cx-template-editor-param-key">автор</span></div><div class="cx-template-editor-param-value" data-key="автор" style="position: relative;" id="mwZQ-автор-">[[Хөсәйенов Ғайса Батыргәрәй улы|Хусаинов Г. Б.]]</div></div></div></div>
* [http://libmap.bashnl.ru/node/822 Юмрани Нурмухамет] // [[Әхмәтзәки Вәлиди исемендәге милли китапхана|Национальная библиотека имени А.-З. Валиди Республики Башкортостан]].
[[Категория:Башҡорт шағирҙары]]
[[Категория:Алфавит буйынса шәхестәр]]
Таңһылыу
20 491

үҙгәртеү

https://ba.wikipedia.org/wiki/Махсус:Сравнение_версий/810268 ҡабул ителгән