Гомологик хромосомалар: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
'''Гомологик хромосомалар''' — ҙурлыҡтары, центромераһының урыны, формалары, биҙәге, гендарының төрө һәм һаны буйынса бер төрлө булған парлы хромосомалар.
 
Уларҙағы [[Ген|гендар]] (урындары) локустары буйынса тап киләләр. Был парлы хромосомаларҙың[[хромосома]]ларҙың бер үк локусын биләгән парлы гендар аллель гендар тип атала. Йәғни, улар бер үк РНК йәки бер үк аҡһымды кодлай. Енси үрсеү ваҡытында организм был хромосоманың береһен әсәй организмынан, ә икенсеһен атай организмы аша ала<ref name="Camp bell">{{Cite book|year=2002|author=Reece, Jane; Campbell, Neil|title=Biology|location=San Francisco|publisher=Benjamin Cummings|isbn=0-8053-6624-5}}</ref>.
 
Диплоид (''2n'') [[организм]]<nowiki/>дарҙа геном гомологик (парлы) хромосомаларҙан тора. Йәғни, [[күҙәнәк ядроһындаядроһы]]нда хромосомаларҙың һәр төрө икешәр була. Мейоз барышында гомологик хромосомалар айырым өлөштәре менән үҙ-ара алмашырға мөмкиндәр.. Был күренеш кроссинговер тип атала. Кроссинговер генетик материалдың рекомбинацияһына алып килә һәм организмдарға хас үҙгәреүсәнлектең бер сәбәбе (сығанағы) булып тора
 
Гомологик хромосомалар бер-береһенең күсермәһе йәки копияһы түгел. Уларҙа шул уҡ геновгендар йыйылмаһы булһа ла, был гендарҙағы нуклеотидтар теҙмәһе бер үк төрлө түгел.
 
Составы менән тап килеп, хромосомалағы гендар бер иш (гомозигота) аллель булыуы ла, составы төрлө булып төрлө (гетерозигота) аллель булырға ла мөмкин.
 
Йәғни, гомологик хромосомаларҙың бер үк локустарын бер үк гендың төрлө варианттары биләргә мөмкин. Бынан тыш, ҡайһы бер мутациялар һөҙөмтәһендә (дупликация, инверсия, популяциялар һәм делеция) гомологичныйгомологик хромосомаларҙағы гендарҙың торошо, урыны үҙгәрергә мөмкин
 
== Иҫкәрмә ==