Аутосома: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
[[Файл:PLoSBiol3.5.Fig7ChromosomesAluFish.jpg|thumb|500px|Женский набор хромосом: 22 пары аутосом и пара половых хромосом ХХ]]
[[Файл:Human male karyotype.gif|thumb|300px|Мужской набор хромосом: 22 пары аутосом и пара половых хромосом ХY]]
'''Аутосома''' — ата һәм инә заттарҙағы айырмаайырмалары булмаған парлы хромосомаларҙы аутосомалар тип атайҙар. Ата һәм инә заттарҙы айырып торған хромосомаларҙы енес хромосомалары тип атайҙар. Йәғни, был хромосомаларҙа енесте билдәләүсе ген урынлашҡан. Енес хромосомаларынан башҡалары аутосомалар. Мәҫәлән, дрозофиланың хромосомалар йыйылмаһы алты аутосоманан һәм ике енес хромосомаһынан тора. Ата затта һыңар, ә инә затта икеләтә һандағы таяҡса һымаҡ енес хромосоманы Х- хромосома, ә икенсе енес хромосомаһын (ата зат-гағы ике яурынлы хромосома, инә затта ул юҡ) — У- хромосома тип атайҙар. күсермәһен бирә<ref name="App">{{Китап|заглавие=Нуклеиновые кислоты: от А до Я|ответственный=Б. Аппель [и др.]|место=М.|издательство=Бином: Лаборатория знаний|год=2013|страниц=413|isbn=978-5-9963-0376-2|тираж=700}}</ref>.
 
Аутосомаларҙы иң ҙурынан башлап бәләкәйенә тиклем тәртип номере менән билдәләп сығалар. Мәҫәлән, кеше диплоидный йыйылмаһында 46 хромосома була. Унда — 44 аутосома (22 пар, 1 -ҙән 22-сегә тиклем номерланған). Бер пар енес хромосомалары (ир-аттарҙың кариотибында —ХУ һәм һәм ҡатын-ҡыҙҙарҙыҡында —XX).
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Аутосома» битенән алынған