Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
|
|
|
=== Плиталар тектоникаһы Ерҙә ҡасан башланған ===
Континенттар ҡабығының тәүге блоктары, [[кратон]]дар, Ерҙә [[Архей|архей]]{{нет АИ|26|08|2012}} осоронда , шул уҡ дәүерҙә уларҙың горизонталь хәрәкәте башланған. Тик хәҙерге осорҙағы плиталар тектоникаһы билдәләренең тулы комплекс механизмының эшмәкәрлеге [[Протерозой|протерозой]] осоронда ғына башланған . Ошо дәүергәсә бәлки мантияның икенсе төрлө массаны күсереү структураһы булғандыр , унда нығынған конвектив ағымдар түгел, ә турбулентлы конвекция һәм [[плюм]]дар ҙур роль уйнағандыр.
Әүәле{{когда?}} планетаның үҙәгенән йылы күберәк сыҡҡан{{нет АИ|26|08|2012}}, шуға ҡабыҡ йоҡараҡ {{нет АИ|26|08|2012}} булғас, нескәрәк ҡабыҡ аҫтындағы баҫым түбәнерәк булған. Ҡабыҡ аҫтында баҫым түбәнерәк , температура юғарырыраҡ булғанда мантияның конвекциия ағымының ҡуйылығы әлегегә ҡарағанда әҙерәк булған . Шуға күрә , бөгөнгөгә ҡарағанда шыйығыраҡ мантия ағымы өҫтөндә ағыусы ҡабыҡта тик сағыштырмаса һығылмалы деформациялар барлыҡҡа килгән. Ҡабыҡта бөгөнгөгә ҡарағанда шыйығыраҡ ағым барлыҡҡа килтергән мехник көсөргәнеш ҡабыҡ тоҡомдарының ныҡлыҡ сиген үтеп сығыу өсөн етмәгән. Бәлки шуға күрә һуңғыраҡ дәүерҙә башланған тектоник әүҙемлек булмағандыр{{нет АИ|26|08|2012}}.
== Әҙәбиәт ==
|
