Мәрйәм (әл-Кибтия): өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ә clean up, replaced: Мөхәммәд → Мөхәммәт (7) using AWB
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
күренеште төҙәтеү
 
1 юл:
{{Ук}}
 
'''Мәрйәм бинт Шәмғун әл-Кибти́я''' ({{lang-ar|مارية القبطية}}; ?, {{МРТУ|Мысыр|МысырМысырҙа}}<nowiki/>ҙа — 637 йылда тыуған, {{МСВБУ|Мәҙинә}}) — Мөхәммәт Пәйғәмбәрҙең ҡатындарының береһе, ул 628 йылда үҙенең ҡыҙ туғаны менән Мысыр башлығы Мүкәүкис тарафынан Пәйғәмбәргә кәнизәклеккә бүләк ителгән булған.<ref>{{книга|автор=[[Ибн Исхак|Ibn Ishaq]]|заглавие=The Life of Muhammad|страницы=653}}</ref>. Уны Рәсүлдең биографияһын яҙғандарҙан [[Ибн Хишам]] һәм [[Ибн Исхак|Ибн Исхаҡ]] ҡатыны тип телгә алалар <ref>{{книга|автор=[[Ибн Исхак|Ibn Ishaq]]|заглавие=The Life of Muhammad|страницы=792}}</ref>. Күп кенә сығанаҡтарҙа уны кәнизәк кенә булған тип һанайҙар<ref>Exegesis (Tafsir) of Quran by ibn Kathir for Chapter 66, verses 1-5 of Quran</ref><ref>Zaad al-Ma’aad, 1/103</ref>. Мәрйәм Мөхәммәт Пәйғәмбәргу Ибраһим исемле ул таба, малай бәләкәй генә сағында вафат була. Ҡатын үҙе Мөхәммәт Пәйғәмбәрҙән биш йылға ҡалып баҡыйлыҡҡа күсә.<ref>Ситдиҡова Гүзәл. Динебеҙҙә ҡатын-ҡыҙ//Башҡортостан ҡыҙы.  — 2008, №  7—12</ref>
 
== Биографияһы ==
 
Мәрйәмдең атаһы Шәмғун исемле булған, кибти нәсраниҙарҙың бик абруйлы кешеһе. Әсәһе Рим сығышлы. Һижрәнең 6-сы йылында (627—628 г.) Мөхәммәт Пәйғәмбәр Яҡын Көнсығыш башлыҡтарына [[Ислам]] дине иңгәнен хәбәр итә һәм үҙенә ҡушылырға саҡыра. Мысыр башлығы [[Мәкәүкис]]кә хатты [[Хатиб ибн Әбү Балта]] тапшыра. Яуап итеп Мысыр башлығы күп бүләктәр ебәрә, улар араһында бер туған Мәрйәм менән Сирин дә була. Бынан тыш бүләктәр араһында Мабур исемле ҡол, мең тысячи [[мыҫҡал]] алтын, егерме атлас кейем, Дәлдәл тигән мул, «"[[Йәфур]] тигән ишәк тә була. Мәҙинәгә китеп барғанда Хатиб ибн Әбү Балта ҡолдар менән һөйләшә. Ике ҡыҙ ҙа Мәҙинәгә мосолман булып аяҡ баҫа.<ref name="Аль-Ваъй">{{cite news|url=http://www.al-wayi.org/archive/57-293/506-mariya-kopti.html|title=Из серии «Матери правоверных». Мария - представительница коптов |publisher=Журнал Аль-Ваъй (Сознание)|accessdate=2013-03-30|archiveurl=http://www.peeep.us/debe750e|archivedate=2013-03-30}}</ref>.
 
Мәҙинәгә килгәс, Хатиб бүләктәрҙе Мөхәммәт Пәйғәмбәргә тапшыра, ул түбәнселек менән барыһын да ҡабул итә. Мәрйәмде Мәҙинә ситендәге «әл-Әлия» (хәҙер әл-Әүәли) тигән ергә урынлаштыралар. Мәрйәмдең туғаны [[Сирин бинт Шамун|Сирин]] [[Хәссән ибн Сабит]] тигән кешегә кейәүгә бирелә, ул ансарҙар шағиры булараҡ танылған булған <ref name="Tabari p.131">ат-Табари, Тарих, С.131.</ref>. Сирин һәм Хәсән бик бәхетле йәшәйҙәр һәм уларҙың Абдуррахман тигән улдары тыуа. Атаһы юлын дауам итеп, ул да шағир булып китә.<ref name="Аль-Ваъй" />.
 
Мәрйәм әл-Кибтия 637 йылда ауыр сирҙән вафат була. Ул «[[әл-Баҡый]]» зыяратында ерләнгә<ref name="Аль-Ваъй" />.
 
== Улы ==
Һижрәнең 8-се йылы ахырында Мәрйәм улы Ибраһимды таба. Мөхәммәт Пәйғәмбәр уны ныҡ ярата, шел үҙе менән йөрөтә. Ул тапҡан өсөн рәхмәтенән Мөхәммәт Пәйғәмбәр Мәрйәмде ирекле тип иғлан итә.<ref name="Аль-Ваъй" />.
 
16 айлыҡ сағында Ибраһим ҡапыл ауырып китә һәм үлә. Атаһы уға йыназаны үҙе уҡый һәм баланы «[[әл-Баҡый]]» зыяратында ерләйҙәр.
 
Шул көндә ҡояш тотола. Быны Пәйғәмбәр улы үлеме менән бәйләргә тырышыусылар була. Әммә Мөхәммәт Пәйғәмбәр: «Биллаһи, ҡояш та, ай ҙа Аллаһы тәғәләнең бер кирәмәттәренәндер. Улар ниндәйҙер кешенең үлеме йәки йәшәүе менән бәйле тотолмайҙар. Шуның өсөн уларҙың тотолғанын күргәндә Аллаһы тәғәләгә һығынығыҙ, тәкбир әйтегеҙ, [[намаҙ]] уҡығыҙ һәм [[саҙаҡа]] бирегеҙ», - — тип әйтә.<ref name="Аль-Ваъй" />.
 
== Иҫкәрмәләр ==
{{примечанияиҫкәрмәләр|2}}
 
[[Категория:Әл-Баҡый зыяратында ерләнгәндәр]]