Кондратьев Алексей Александрович: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{Ук}}
'''Кондратьев Алексей Александрович''' ([[18 май|18 май,]] [[1930 йыл|1930]], [[Дүртөйлө (Шаран районы)|Дүртөйлө ауылы]] , [[Башҡорт Автономиялы Совет Социалистик Республикаһы|Башҡорт АССР-ы]] — [[17 ғинуар]], [[2012 йыл|2012]], [[Өфө]], [[Башҡортостан|Башҡортостан Республикаһы]])  — совет һәм [[Рәсәй]] ғалимы, профессор ([[1977]]), техник фәндәре докторы (1976)<ref name="famous">[http://www.famous-scientists.ru/school/674 Кондратьев Алексей Александрович]</ref><ref name="энциклопедия">[http://энциклопедия-урала.рф/index.php/Кондратьев_Алексей_Александрович Кондратьев Алексей Александрович]</ref>.
 
== Биографияһы ==
[[1930 йыл|1930 йылдың 18 майында]] [[Башҡортостан Республикаһы]] [[Шаран районы]] Дүртөйлө ауылында тыуған. 1953 йылда [[Өфө дәүләт нефть техник университеты|Өфө нефть институтын]] (хәҙер Өфө дәүләт нефть техник университеты) «нефть һәм газ эшкәртеү технологияһы» буйынса тамамлағандан һуң, [[1999 йыл]]да ғилми эшмәкәрлек менән шөғөлләнә һәм ошо уҡ институтта уҡытыусы булып эшләй. 20 йыл самаһы химик технология процестары һәм аппараттары кафедраһы мөдире. Ул «Нефть һәм уның  продукттарын ҡатмарлы колонналарҙа фракциялау теорияһы һәм практикаһы» фәнни мәктәпбенә нигеҙ һалыусы. Өс диссертация советы ағзаһы. Кондратьев етәкселегендә 12 кандидатлыҡ диссертацияһы, 4 докторлыҡ диссертацияһы яҡлана. Ул үҙенең 200-ҙән ашыу ғилми эшен баҫтырған, 84 авторлыҡ танытмаһы һәм уйлап табыу патенты бар, 80-90-сы йылдарҙа шуларҙың 30-ы йылдарҙа  миллионлы иҡтисади эффект менән нефть эшкәртеү заводтарына индерелгән.
* 1953  — [[Өфө нефть институты]]ның «химик технология процестары һәм аппараттары» кафедраһы ассистенты;
* 1960  — ӨНИ өлкән уҡытыусы;
* 1963  — техник фәндәр кандидаты, доцент;
* 1964-1987 1964—1987 — ӨНИ химик технология процестары һәм аппараттары кафедраһы мөдире;
* 1974  — техник фәндәр докторы;
* 1977  — ӨНИ профессоры, нефтехимия һәм химик технология кафедраһы ӨДНТУ-ның төп ғилми хеҙмәткәре;
* 1986  — [[Өфө]] сыуаш мәҙәниәте клубын һәм ҡала «Нарспи» фольклор-этнографик ансамблен ойоштороусы;
* 1989  — И.  Я. Яковлев Яковлев исемендәге Өфө  йәмғиәте рәйесе;
* 1989  — Өфө милли мәҙәниәттәр үҙәгенең ойоштороу съезы делегат;
* 1989-1998 1989—1998 — [[Башҡортостан]]да сыуаш мәҙәниәте йәмғиәте ойоштороусы һәм уның беренсе рәйесе;
* 1992  — Бөтә донъя сыуаш милли конгресы ойоштороу съезы делегаты, Оло Совет ағзаһы;
* 1993-1995 1993—1995 — П.  М. Миронов Миронов исемендәге [[Өфө ҡалаһы]] Киров районының Сыуаш йәкшәмбе мәктәбенең уҡытыусыһы һәм китапханасыһы;
* 1994  — Башҡортостан республикаһы Инженер академияһының мөхбир ағзаһы (академигы)
* 1994  — [[Сыуаш Республикаһы]] фән һәм сәнғәт милли академияһының почетлы академигы;
* 1994-19971994—1997 — [[Башҡортостан Республикаһы|— Башҡортостан Республикаһы]] Сыуаш тыуған яҡты өйрәнеүселәр йәмғиәте рәйесе, ;
* 1997  — сыуаш халыҡ академигы;
* 1998 йыл  — [[Башҡортостан]]да Сыуаш мәҙәниәте йәмғиәтенең почетлы рәйесе;
* 2000, 3 июнь  — [[Башҡортостан Республикаһы]] халыҡтары ассамблеяһын ойоштороу съезы делегаты;
* 2001  — П.  М.  Миронов исемедәге ЧВШ МОУ Фәнни-методик Советы ағзаһы ;
* 2005  — Сыуаш милли конгресы аҡһаҡалдар советы ағзаһы;
* 1999, 2006  — [[Башҡортостан]] сыуаштары төбәк йәмәғәт ойошмаһының 1-се һәм 2-се һәм канашы (съезы) ойоштороу съезы делегаты
* 2007  — П.  М.  Миронов исемендәге Сыуаш йәкшәмбе мәктәбендә маҡтаулы уҡытыусы;
* 2008  — Сыуаш Халыҡ Академияһы мөхбир ағзаһы (академигы) ;
* 2008  — [[Башҡортостан Республикаһы]] сыуаш тыуған яҡты өйрәнеү йәмғиәте идараһы ағзаһы;
* 2008  — сыуаш халҡының тарихи һәм мәҙәни мираҫын һаҡлау буйынса комиссия ағзаһы;
* 2011  — [[Рәсәй]] Тәбиғәт Академияһы ағза-корреспонденты;
Әхмәрова исемендәге [[Өфө]] ҡала тыуған яҡты өйрәнеү йәмғиәтенең әүҙем ағзаһы. 
 
[[17 ғинуар]], [[2012 йыл]]. [[Өфө ҡалаһы]]нда вафат була. Алексей Кондратьев исеме менән [[Башҡортостан Республикаһы]] [[Шаран районы]] Дүртөйлө ауыл урта дөйөм белем биреү муниципаль бюджет мәктәбен атайҙар, һәм унда [[2013 йыл]]да А. А.  Кондратьев музейы асыла<ref name="bashinform">[http://www.bashinform.ru/news/426741/ Ушел из жизни чувашский учёный-просветитель Алексей Кондратьев]</ref>.
<ref name="bashinform">[http://www.bashinform.ru/news/426741/ Ушел из жизни чувашский учёный-просветитель Алексей Кондратьев]</ref>
 
== Тыуған яҡты өйрәнеү эшмәкәрлеге ==
[[ХХ быуат]]тың 80-се йылдарынан алып А.  А.  Кондратьев [[Башҡортостан]] һәм [[Сыуашстан]]дың ижтимағи-сәйәси тормошо менән әүҙем ҡатнашыусы булып тора.  Ул «Нарспи» халыҡ ансамбле һәм ҡала сыуаш мәҙәниәте клубы башында тора. [[Өфө|Уфа]], республика әҙәби берекмәһе «Шура Адăл» (Аҡ Волга) әҙәби берләшмәне ойоштороусыларҙың береһе, [[Башҡортостан Республикаһы]] сыуаштарының Канашын (съезы)  ойоштороусы, [[Өфө]] ҡала «Дружба» милли мәҙәниәттәр үҙәгенең һәм Халыҡтар дуҫлығы йортон, [[Башҡортостан Республикаһы]] сыуаш тыуған яҡты өйрәнеү йәмғиәте, «Суук-Шишма ауылында сыуаш общинаһы» республика тарихи-мәҙәни үҙәген, «[[Урал сасси|Урал сасси(Голос Урала)]]<nowiki/>» республика гәзитен, З.Биишева исемендәге Стәрлетамаҡ педагогия академияһында сыуаш(хәҙер сыуаш-урыҫ) бүлеген ойошторусы.
 
Алексей Кондратьев сыуаш, мордва, мари, башҡорт, татар, урыҫ һәм башҡа халыҡтарҙың әҙәбиәте, фәне, тарихыһәм мәҙәниәте тураһындағы  23 китаптың авторы һәм төҙөүсеһе. Ул 19-20 быуатта [[Өфө губернаһы]]нда эшләгән 150-нән ашыу Симбирск сыуаш уҡытыусылар мәктәбен тамамлаған кешеләрҙең эшмәкәрлеге тураһында материалдар йыйған. Сыуаш әҙәбиәте  классиктары К.  В.  Иванов һәм [[Яков Ухсай|Я.]] [[Яков Ухсай|Г.]]ҙың [[Яков Ухсай|Ухсайҙың]] шәжәрәһен тикшергән.  Ҡайһы бер яҙыусыларҙың ижади мираҫын йыйыу һәм һаҡлау менән шөғөлләнә,  [[Бөйөк Ватан һуғышы]]  ветерандары Ф.  Н.  Вуколов-Эрлик, С.  А.  Васильев, В.  И.  Озеровтың китаптарын баҫтырып сығара.
 
== Наградалары ==
Юл 44 ⟶ 43:
* Көмөш миҙал «Уҡыуҙағы айырым уңыштары өсөн» (1947)
* [[БАССР]] Юғары Советы Президиумының Почет грамотаһы (1968)
* Маҡтаулы хеҙмәте өсөн миҙалы. «В.  И.  Лениндың 100 йыллығы хөрмәтенә» миҙалы (1970)
* [[БАССР]] Юғары Советы Президиумының Почет грамотаһы (1978)
* [[СССР]] Нефть химияһы сәнәғәте министрлығының Почет грамоталары (1973)
* [[СССР]]-ҙың Нефть эшкәртеү һәм нефть химияһы сәнәғәте министрлығының Почет грамотаһы (1973)
* «[[СССР]]-ҙың нефть эшкәртеү һәм нефть химияһы сәнәғәте отличнигы» билдәһе
* [[СССР]] юғары белем министрлығының «Эшендәге яҡшы уңыштары өсөн» билдәһе
* «[[СССР]]-ҙың уйлап табыусыһы» билдәһе
* Өфө ҡалаһы Ҡала почет китабына индерелә (1973)
Юл 57 ⟶ 56:
* [[Башҡортостан]]дың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1993)
* [[Сыуашстан]] атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1995)
* Китаптар йыйыу, өйрәнеү һәм баҫтырыу өсөн М.  С.  Яндуш исемендәге премия лауреаты (2001)
* [[Рәсәй]] сыуаштарының Федераль милли-мәҙәни автономияһының Почет грамоталары  (2001)
* Рәсәй халыҡтары ассамблеяһының дипломы
* [[Башҡортостан]], Урал-Иҙел буйы һәм [[Рәсәй Федерацияһы]]ның халыҡтары мәнфәғәттәре өсөн Канаш (съезд) Башҡарма комитетының Почет грамоталары(2005)
Юл 64 ⟶ 63:
* Маҡтаулы исем «Сыуаш Халыҡ академияһын атҡаҙанған этно-мәҙәниәт хеҙмәткәре» (2009)
 
== Профессиональ берләшмәләрҙә ҡатнашыуы. ==
* [[Рәсәй]] тәбиғәтте өйрәнеү академияһының ағза-корреспонденты, ,
* [[Башҡортостан Республикаһы]] Инженер академияһының тулы хоҡуҡлы ағзаһы (1994),
* [[Сыуаш Республикаһы]] Фән һәм сәнғәт милли академияһының почетлы академигы,
* Сыуаш халыҡ академияһының мөхбир ағзаһы (2008)
 
== А.  А.  Кондратьевтың фәнни хеҙмәттәре ==
# ''Кондратьев А. А.'' Проектирование установок первичной переработки нефти / А. А. Кондратьев, М. А. Танатаров , М. Н. Ахметшина , М. И. Медведева. Учебное пособие. — М.: Химия, 1975. — 200 с.
# Сборник трудов кафедры. Технология нефти и газа (вопросы фракционирования). № 1. 1967., № 2. 1971., № 3. 1975., № 4, 1975.