Айырым башҡорт кавалерия бригадаһы: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Тутыйғош (фекер алышыу | өлөш) |
Тутыйғош (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
29 юл:
== Ойошторолоуы һәм тарихы ==
Башҡорт айырым кавалерия бригадаһын 1919 йылдың июнь айында [[Мортазин Муса Лот улы|М. Л. Мортазин]] Башҡорт корпусының [[Әмир Ҡарамышев исемендәге 1-се Башҡорт кавалерия полкы|Ә. Б. Ҡарамышев исемендәге 1-се Башҡорт кавалерия полкы]] базаһында төҙөй.
Бригада составына [[Әмир Ҡарамышев исемендәге 1-се Башҡорт кавалерия полкы|1-се Башҡорт кавалерия полкы]]<ref>Октябренән 1919 йылдың итеп үҙгәртелде 5-се Башҡорт теле кавалерийский полк, ә 1920 йылдың май айынан 27-се Башҡорт теле кавалерийский полк.</ref>, 2-се Башҡорт кавалерия полкы<ref>Октябренән 1919 йылдың итеп үҙгәртелде 6-сө Башҡорт теле кавалерийский полк, ә май айынан 1920 йылдың 28-се Башҡорт теле кавалерийский полк.</ref>, пехота дивизионы инә<ref>Июль 1919 йылда уның һаны тәшкил иткән булған 4 мең </ref>. 1920 йылдың май айында таратып ебәрелгән Башҡорт айырым кавалерия дивизияһының 1-се Башҡорт кавалерия полкы бригада составына индерелде.
39 юл:
1919 йылдың сентябрендә бригадала 1 800 ҡылыс, ике орудиелы һәм һигеҙ пулеметлы йәйәүле батальон иҫәптә була. 1919 йылдың 7 октябренән Башҡорт айырым кавалерия бригадаһы Төркөстан фронтының Илецк ғәскәрҙәре төркөмө составында һуғыша<ref>26 октябрь, 1919 йылдың төркөмө 4-се армияға буйһондорола</ref>. Урал армияһына ҡаршы алыштарҙа ҡатнаша, шул иҫәптән Урал-Гурьевск операцияһында. Урал казактарына ҡаршы ауыр һуғыштарҙа бригада үҙенең шәхси составынан 60 % юғалта<ref>[http://башкирская-энциклопедия.рф/index.php/read/8-statya/1788-bash-ort-ajyrym-kavaleriya-brigada-y ''Плотников И. '']</ref>.
1919 йылдың декабрь айында [[Фрунзе Михаил Васильевич|М. В. Фрунзе]] фарманына ярашлы 2-се кавалерия бригадаһы 1-се армияның 5-се кавалерия дивизия составына индерелә. Әммә бер аҙҙан [[Башҡорт Автономиялы Совет Социалистик Республикаһы|Башҡорт АССР]]-ның Халыҡ комиссариаты, [[Совет Рәсәйе|РСФСР]]-ҙың Реввоенсоветы юллауы буйынса бригадаға элекке статусы ҡайтарыла.
[[1920 йыл]]дың май айында 12-се армия составына инә. Бригада составына [[Петроград]]тан килгән башҡорт кавалерия полкы ҡушыла, ә 1920 йылдың август — сентябрь айҙарында [[Башҡортостан]]дан килгән ирекле отрядтар өҫтәлә<ref>{{Китап|автор=|заглавие=История башкирского народа: в 7 т./ гл. ред. [[Кульшарипов, Марат Махмутович|М. М. Кульшарипов]]; Ин-т истории, языка и литературы УНЦ РАН|ссылка=|ответственный=|место=Уфа|издательство=Гилем|год=2010|том=V|страниц=468|страницы=109|isbn=978-5-7501-1199-2}}</ref>.
47 юл:
1920 йылдың 10 декабрендә һалдаттарҙың һаны кәмеү сәбәпле, 12-се армия командующийы бойороғона ярашлы бригада ике полкка ҡалдырыла — 1-се һәм 2-се Башҡорт кавалерия полктары. 1921 йылдың башынан Киев хәрби округы командующийы ҡарамағында була.
[[1921 йыл]]дың 25 мартында Башҡорт айырым кавалерия бригадаһы тарҡатыла, уның частары 15-се, 16-сы, 17-се һәм 18-се Башҡорт айырым эскадрондарына бүленәләр һәм Петроград Советы исемендәге 12-се сик буйы дивизия составында [[Румыния]] һәм [[Польша]] сиктәренең бер участкаһын һаҡлауға ебәреләләр.
1921-се йылдың ноябрендә 15-се, 16-сы һәм 17-се Башҡорт айырым эскадрондары 12-се кавалерия дивизияһына берләшәләр<ref>1925 йылда итеп үҙгәртелде 10-сы кавалерийский полк Верхнеуральского черного казачества исемендәге [[Башҡортостан үҙәк башҡарма комитеты|Башцик]] һәм өлөшләтә пополнилась новобранцами бер [[Башҡорт Автономиялы Совет Социалистик Республикаһы|Башҡорт АССР]].</ref>, ә 18-се ҡыҙыл казактар эскадроны 2-се кавалерия дивизияһының 7-се кавалерия полкына үҙгәртелә.
63 юл:
== Наградалары ==
Бригаданың 80-дән ашыу яугиры һәм командиры [[Ҡыҙыл Байраҡ
== Хәтер ==
90 юл:
== Иҫкәрмәләр ==
{{иҫкәрмәләр}}
== Һылтанмалар ==
| |||