Һыуҙа туп уйнау: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
18 юл:
 
== Туп ==
[[Туп]] түңәрәк һәм эсендә ниппел менән ябылырлыҡ һауа ҡыуығы булырға тейеш. Тыш яғыяғынан ҡатлауланмағанҡубып торған ерҙәре булмаҫҡа, һыу һеңдермәүсән һәм май йәки май кеүек матдә менән һеңдерелгәнһеңдерелмәгән булырға тейеш.
 
Ауырлығы 400-ҙән 450-гәсә грамграмм булыуы шарт. Ирҙәр уйыны өсөн туптың тыш яғынан әйләнәһе 0,68 м кәм булмай, әммә шулай уҡ 0,71 м ҙур булмай. Эске баҫымы 90-97 паскаль.

Ә ҡатын-ҡыҙҙар уйыны өсөн тыш яғы әйләнәһе 0,65 тән кәм түгел һәм 0,67 күп булмай. Эске баҫымы 83-93 паскаль.
 
== Башлыҡтар ==
 
Уйындың иң билдәле атрибуттары булып ҡолаҡ тишектәре ҡалдырылған башлыҡтар. Улар уйынсыларҙың ҡолаҡтарын туп бәрелеүҙән һаҡлап тора.

Командаларҙың береһе аҡ төҫтәген кейергә тейеш. Ҡаршы уйнаған команда уға контраст төҫтәр һайлай. Тик ул туп төҫөндә булырға тейеш түгел .

Шулай уҡ ,асыҡ ҡыҙылдан да сағыуыраҡ булырға тейеш түгел. Күберәген аҡ һәм күк төҫтәге башлыҡтар менән уйнайҙар.

Ҡапҡасылар ҡыҙыл төҫтәге башлыҡ кейә. Башлыҡтар эйәк аҫтында эләктерелеп ҡуйыла. Уйынсылар уны уйын бөткәнсе сисмәй.

Ҡолаҡ протекторҙары башлыҡ менән бер төҫтә булырға тейеш. Һәр команда ағзаларының башлыҡтарында 0,10 м бейеклектәге һандар яҙылған булырға тейеш. Халыҡ-ара уйындарҙа өс хәрефтән торған ил аббревиатураһы йәки ил флагы тегелә.Абббревиатураның бейеклеге 0,04 м.
 
Халыҡ-ара уйындарҙа өс хәрефтән торған ил аббревиатураһы йәки ил флагы тегелә. Абббревиатураның бейеклеге 0,04 м.
 
== Уйындың асылы ==
Һыуҙа туп уйнау бик ҡатмарлы контактлы уйын. Ике команда бер-береһенә ҡаршы баҫа. Һәр командала етешәр уйынсы ҡатнаша, уларҙың береһе — ҡапҡасы. Ул ҡапҡасы ҡсҡн махсус башлыҡ кейә. Командала алты резерв уйынсы була. Сөнки уйынсыларҙы йыш алмаштырырғы кәрәк була.
Уйын дүрт өлөштән тора. Һәр өлөштөң уйналыу оҙайлығы 8 минут(был саф ваҡыт). Һәр өлөш башланып, берәй уйынсы тупҡа тейеү менән кире иҫәп башлана. Бирелгән сигналдарҙа контроль секундомер туҡтатылырға тейеш. Ул туп уйын майҙанына индерелгәс яңынан иҫәпләй башлай.
Һәр команда атакаға 30 секунд сарыф итә ала. 30 секунд уҙғас, туп ҡаршы командаға күсә. Һәр команда ике тапҡыр ике минутлыҡ тайм-аут алырға мөмкин. Тайм-аутты тупҡа хужа булған команда ғына ала ала. Уйындың төп асылы шунда, уйынсылар тупҡа ике ҡул менән тотонорға тейеш түгел. Ул тик бер ҡул менән генә уйнала. Уйынсылар тупты алға һуҙып команданың икенсе кешеһенә бирә ала, йәки йөҙөп алып бара ала.
 
Ҡапҡасы ла башына махсус башлыҡ кейә. Командала алты резерв уйынсы була. Сөнки уйынсыларҙы йыш алмаштырырғы кәрәк була.
Һәр команданың уйынау маҡсаты шунда: ҡаршы команданың ҡапҡаһына бер тупҡа артығыраҡ мәрәй керетеү. Тупаҫлыҡ, уйынды боҙоу, уйынсыларҙы уйындан сығарыу осраҡтары уйын ҡағиҙәләре буйынса башҡарыла.
 
Уйын дүрт өлөштән тора. Һәр өлөштөң уйналыу оҙайлығы 8 минут (был саф ваҡыт). Һәр өлөш башланып, берәй уйынсы тупҡа тейеү менән кире иҫәп башлана. Бирелгән сигналдарҙа контроль секундомер туҡтатылырға тейеш. Ул туп уйын майҙанына индерелгәс яңынан иҫәпләй башлай.
 
Ул туп уйын майҙанына индерелгәс яңынан иҫәпләй башлай. Һәр команда атакаға 30 секунд сарыф итә ала. 30 секунд уҙғас, туп ҡаршы командаға күсә.
 
Һәр команда ике тапҡыр ике минутлыҡ тайм-аут алырға мөмкин. Тайм-аутты тупҡа хужа булған команда ғына ала ала.
 
Һәр команда атакаға 30 секунд сарыф итә ала. 30 секунд уҙғас, туп ҡаршы командаға күсә. Һәр команда ике тапҡыр ике минутлыҡ тайм-аут алырға мөмкин. Тайм-аутты тупҡа хужа булған команда ғына ала ала. Уйындың төп асылы шунда, уйынсылар тупҡа ике ҡул менән тотонорға тейеш түгел. Ул тик бер ҡул менән генә уйнала. Уйынсылар тупты алға һуҙып команданың икенсе кешеһенә бирә ала, йәки йөҙөп алып бара ала.
 
Һәр команданың уйынаууйнау маҡсаты шунда: ҡаршы команданың ҡапҡаһына бер тупҡа артығыраҡ мәрәй керетеү. Тупаҫлыҡ, уйынды боҙоу, уйынсыларҙы уйындан сығарыу осраҡтары уйын ҡағиҙәләре буйынса башҡарыла.
 
== Уйын ҡағиҙәһе ==
ТупҠулында менәнтубы уйнайбулмаған белмәгәндәргәуйынсыға һөжүм яһау рөхсәт ителмәй. Шулай уҡ, ҡағиҙә буйынса тупты һыуға батырыу тыйыла,. әгәрӘгәр туп батырыла икән туп икенсе командаға күсә. Шулай уҡ, тупҡа эйә булмаған уйында ҡатнашыусыларҙыуйынсыны һыуға батырыу, һөйрәү, тотҡарлау ҡәтғи тыйыла. Ул тупаҫ хатаға керә.

Тупаҫ хаталар эшләүсе уйынсы 20 секундҡа йәки ҡаршы уйынсыларҙың атакаһы аҙағынаса уйындан сығарыла. Штраф ваҡыты сыҡҡандан һуң уйынсы кире уйынға ҡайта.

Тупаҫ булмаған хатахатаға туп ырғытыу менән яза бирелә. Ул тура ҡапҡаға ырғытыуҙан тора. Әгәр хата биш метр һыҙаттан тыш эшләнелһә, яза лаөсөн тупты ла биш метрҙан ырғытыуырғытырға тейеш булабулалар.
 
Һыуҙа туп уйнау уйыны уйынсыларҙан яҡшы физик әҙерлек һәм юғары координация талап итә.
 
'''ФИНА халыҡ-ара йөҙөү федерацияһы 2016 йылда үҫмерҙәр араһында үткәреләсәк һыуҙа туп уйнау уйынының эксперементаль ҡағмҙәләренҡағиҙәләрен раҫлай. Ул 2016 йылда үҫмерҙәр араһында үткәрелергә тейеш.:'''
 
Уйын маҙаныны ҙурлығы 25х20 метр;
Юл 57 ⟶ 81:
 
Был ваҡыттарҙа үҫмерҙәр араһында Донъя беренселеге ярыштары уҙғарылған осорҙа, FINA ҡағиҙәләр үҙгәрешенә таянып, майҙансыҡты 30-ҙан 25 метрғаса кәметкән.
 
FINA бюроһы ағзалары иҫкәртелгән, бюро ағзаларының күпселеге был алымды хуплаған.
 
'''Үҙгәртелгән өс яңы ҡағиҙә''':
 
1. Оборонанан Һөжүмгә күсеү осорон тиҙләтеү өсөн туп менән файҙаланыу осорон 30 секундтан 25 минутҡаса ҡыҫҡартылы;