Электроника: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Ләйсән (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
Alfiya55 (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
1 юл:
{{Ук}}
[[Файл:Componentes.JPG|мини|250x250пкс|Электрон компоненттар]]
'''Электро́ника''' ({{lang-el|Ηλεκτρόνιο}} — электрон) — электрондарҙың электромагнит
Йәнә электрон аппаратураһы ла ҡыҫҡаса электроника тип йөрөтөлә.
8 юл:
Электроникаға тиклем башта [[радио]] уйлап табыла. Радиотапшырғыстар тиҙ арала ҡулланылыш таба (тәү сиратта караптарҙа һәм хәрби эшмәкәрлектә), әммә бының өсөн элементтар базаһы кәрәк була. Электроника шул базаны булдырыуға һәм өйрәнеүгә тотона ла инде. Беренсе быуын элементтар базаһы электрон лампаларға нигеҙләнә. Ул вакуумлы электроника тигән атама ала. [[Телевидение]] һәм радарҙарҙы уйлап табыу уның үҫешенә булышлыҡ итә. Был яңылыҡтар [[Икенсе донъя һуғышы]] барғанда киң ҡулланыла.
Ләкин электрон лампаларҙың етешһеҙлектәре күп була. Улар ҙур, ҡеүәтте күп тотона. Шул арҡала ҡаты есемле электроника үҫтерелә башлай. Элементтар базаһы сифатында [[
Электрониканың артабанғы үҫеше [[
Электроника үҫешендәге төп ваҡиғалар:
* А. С. Поповтың [[радио]] уйлап табыуы ([[1895 йыл]]дың [[7 май]]ы), [[радиоалғыс]]тар ҡуллана башлау;
* Ли де Форесттың тәүге көсәйткес элемент булған лампа триодын уйлап табыуы;
* электр сигналдарын көсәйтеү һәм
* ҡаты есемле электроника үҫеше;
* үткәргес һәм ярымүткәргес элементтар файҙаланыу (А. Ф. Иоффе, В. Шоттки эштәре);
24 юл:
Электрониканың түбәндәге өлкәләре бар:
* физика (микродонъя физикаһы, ярымүткәргестәр, электромагнит тулҡындар, магнетизм, электр тогы физикалары һ.б.) — фәндең зарядланған киҫәксәләр ҡатнашлығында барған процестарҙы өйрәнеүсе тармағы;
* көнкүреш электроникаһы — электр көсөргәнеше, электр тогы, электр
* Энергетика — электр энергияһы эшләп сығарыу, транспортлау һәм ҡулланыу, юғары ҡеүәтле электр приборҙары (мәҫәлән, электр двигателе, электр лампаһы, электр станцияһы), электр менән йылытыу селтәре, электр тапшырыу линияһы.
* Микроэлектроника — әүҙем элементтар сифатында микросхемалар ҡулланылған [[электрон ҡулайлама]]лар:
35 юл:
==== Ҡаты есемле электроника тарихы ====
Ҡаты есемле электроника термины әҙәбиәттә [[XX быуат]] уртаһында ҙур күләмле һәм түбән һөҙөмтәле радиолампаларға алмашҡа килгән
==== Ҡулайламаларҙың
Ҡаты есемле электроника барлыҡҡа килеү менән электрон приборҙарҙың
== Элементтарҙы алыу технологияһы ==
45 юл:
Сафлығы бер нисә нанометрлы элементтар эшләргә мөмкинлек биргән ярымүткәргес кристалдарҙы алыу технологияһын — [[нанотехнология]], ә электрониканың бүлеген микроэлектроника тип йөрөтәләр.
1970-се йылдарҙа ҡаты есемле электрониканың
Электрон схемаларҙың
XXI быуат башында ҡаты есемле электрониканың элементтарҙы
Электроника эволюцияһында сираттағы баҫҡысты, бәлки, оптик электроника биләр һәм фотон төп элементҡа әйләнер.
57 юл:
* [[Диод]];
* Биполяр транзисторҙар;
*
* Идара ителеүсе үткәреүсәнлекле диодтар, динисторҙар һәм тиристорҙар, светодиодтар һәм фотодиодтар;
* Интеграль микросхема.
66 юл:
Аналоглы электрониканың цифрлынан төп айырмаһын мәғлүмәт кодлаштырыу ысулдарында табырға була.
Аналоглы электроника был ысулдарҙың иң ябайын — нисбәтле бер үлсәмле кодлаштырыуҙы ҡуллана, уның асылы мәғлүмәт сығанағының физик параметрҙарын электр
Цифрлы электроника бирелмәләр сығанағының физик параметрҙарын n-үлсәмле кодлауҙы файҙалана. Цифрлы электроникала кәм тигәндә ике үлсәмле кодлау ҡулланыла: көсөргәнеш (ток) һәм ваҡыт киҫектәре. Ҡатмарлыраҡ цифрлы схемаларҙа мәғлүмәтте программалы микропроцессорҙа эшкәртеү ысулдары ҡулланыла.
72 юл:
Физик мәғәнәлә иһә теләһә ҡайһы цифрлы электрон схемаһының һәм тотош ҡулайламаның тәртибе аналоглы электрон ҡоролма йә схема тәртибенән бер ни менән дә айырылмай һәм аналоглы электрон ҡоролмаларҙың эшләүен тасуирлаған теория һәм ҡағиҙәләр менән һүрәтләнә ала.
===
Аналоглы схемаларҙы
== Схемалар типологияһы ==
|