|
Шулай уҡ, '''дөйөм ҡабул ителгән классификация буйынса ''':<br />
* [[Эске ауырыуҙар ]] (терапия) —сирҙең сәбәптәрен һәм билдәләрен асыҡлаусы [[Медицина|медицина]] өлкәһе [[Этиология|этиологии]]этиология, [[патогенез]], [[эске ағзалар ]] [[Этиология|этиологияһы]], [[патогенез]], диагностика, хирургик булмаған дауалау, профилактика и реабилитация өлкәһе<ref name="me">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_medicine/6509/ Медицинская энциклопедия]</ref><ref>[http://www.disserlib.com/articles.php?article=156 Медицина фәндәре ]</ref><ref>[http://www.golkom.ru/kme/03/1-223-2-2.html Краткая медицинская энциклопедия]</ref>.
Терапия өлкәһенә һулыш системаһы сирҙәре (пульмонология), йөрәк-ҡан тамырҙары системаһы(кардиология), [[кешенең аш һеңдереү системаһы]] ([[гастроэнтерология]]), бүлеп сығарыу системаһы (нефрология), тоташтырғыс туҡыма (ревматология) һәм башҡалар инә. Хирургик булмаған эске сирҙәрҙе дауалаусы терапевтартерапевт тип атала (интернист).
* Хирургик сирҙәр ([[хирургия]]) — төп дауалау ысулы операция булған сирҙәр.
* Яман сирҙәр ([[яман шеш|онкология]]) —күҙәнәктәрҙең самаһыҙ бүленеүе менән бәйле сирҙәр.
* [[Нәҫел сирҙәре]] — [[күҙәнәк|күҙәнәктең]] [[ДНК|программа аппаратында]]ғы боҙолоуҙар менән бәйле. [[Гамета]]лар аша нәҫелдән тапшырыла. Нәҫел ауырыуҙары генетик информацияның боҙолоуына бәйле (һаҡлау, тапшырыу, тормошҡа ашырыу мәлендә) . Нәҫелдән килгән һәм тыумыштан килгән сирҙәрҙе айырып йөрөтәләр. Тыумыштан килгән сирҙәр, яралғы үҫешкән ваҡытта, мәҫәлән,[[инфекция|инфекция һөҙөмтәһендә ]] ([[сифилис]], или [[токсоплазмоз]]) йәки үҫешкә зыян килтереүсе башҡа тәьҫирҙәр һөҙөмтәһендә барлыҡҡа килә
* ([[гинекология]]) сирҙәре -ауырға ҡалыу һәм бала тыуҙырыу менән бәйле сирҙәр.
* [[Тире ауырыуҙары ]] —тиренең бөтөнлөгенә, эшмәкәрлегенә зарар килтереүсе сирҙәр.
* [[Күҙ ауырыуҙары ]] —күҙҙең күреү һәләтлегенә зарар килтереүсе органик һәм и функциональ тайпылыштар. Улар бик киң дәирәне эсенә ала .
* [[Инфекцион сирҙәр ]] — организмға патоген (ауырыу тыуҙырыусы) [[Микроорганизмы|микроорганизмдар ]] үтеп инеүе менән бәйле сирҙәр.
Патоген микроб '''инфекцион ауырыу ''' тыуҙырһын өсөн, ул ''вирулент'' (ағыулы; {{lang-la|virus}} — ағыу) булырға тейеш. Йәғни, организмдың ҡаршылығын еңеп [[токсин|ағыулау ]]һәләтенә эйә була.
Патоген микробтар тереклек эшмәкәлегендә бүлеп сығарған матдәләре менән ағыуларға мөмкиндәр [[Экзотоксин|экзотоксин]] (столбняк, [[дифтерия]]. Икенселәре— үҙҙәренең тәне тарҡалғанда барлыҡҡа килгән ағыу (эндотоксин) менән зарар килтерәләр (холера, ҡорһаҡ тифы).
'''Инфекцион сирҙәрҙең ''' бер үҙенсәлеге булып ''инкубацион дәүер'' тора. Был инфекция ингәндән алып үҙен белдерә башлаған арауыҡ. Оҙайлығы зарарланыу юлына һәм микробтың тәбиғәтенә бәйле. Бер нисә сәҙәттән күп йылдарға(һирәк осраҡта ғына) тиклем һуҙылырға мөмкин. Микроорганизмдарҙың организмға инеү юлдары була. Мәҫәлән, [[Холера|холера вибрионы]] [[ауыҙ ]] аша ғына инә ала.
* [[Венерик ауырыуҙар|Венерик сирҙәр]] — енси юл аша йоғоусы сирҙәр.
* Донъяны дөрөҫ ҡабул итеү ?әләтлеген юғалтыуға бәйле ([[психиатрия]])
* Ҡолаҡ, танау, тамаҡ сирҙәре ([[отоларингология]])
* Балалар сире ([[педиатрия]]) — бала үҫешкән дәүерҙәге сирҙәр .
* Дөрөҫ туҡланмау һөҙөмтәһендәге сирҙәр ([[диетология]]) (ашап еткермәү, артыҡ ашау)
* [[Интеркуррент сирҙәр ]] — берәй сир ваҡытында барлыҡҡа килгән, ләкин туранан-тура уға бәйләнмәгән сирҙәр. Мәҫәлән, йөрәк миокарды менән сирләгән кешегә киҙеү (грипп) тейеү .
== Терапия ==
| 