Дәрүиш: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
[[Файл:An_Iranian_Darvish_in_Tehran.jpg|thumb|200px|Дервиш в [[Тегеран]]е]]
[[FileФайл:Indischer Maler um 1650 (II) 001.jpg|thumb|200px|Дервиш со львом и тигром, [[Могольская живопись]], около 1650]]
'''Дәрүиш''' ({{lang-fa|درویش}} [derviš] «фәҡир, [[хәйерсе]]») тшәлаә уҡ '''каландар''' йәки '''календер'''  — [[Ислам]]дағы [[монах]], [[аскет]] аналогы; приверженец [[Суфыйлыҡ|суфыйлыҡ]]ҡа бирелгән кеше. Суфый дәғүәтсе-дәрүиште хөрмәт йөҙөнән  — '''ата''' тип атау ҡабул ителгән булған ({{lang-tr|ata}} «отец»)<ref>{{ИЭС+2007|108|Ата}}</ref>.
 
== Дәрүиштәрҙең төрҙәре ==
Мосафир дәрүиштәр һәм шәйехкә бирелеп «текие», ханакаларҙа йәшәүселәр була. Ханакаларҙа йәшәүселәр йыш ҡына ил гиҙеп сығып киткән, халыҡ биргән хәйер-саҙаҡаға көн күргән, әммә ваҡыт уҙыу менән йәшәгән еренә кире ҡайтып, бергәләп ураҙа тотҡан, намаҙ уҡыған.
 
Урта Азияның ҡайһы бер ҡалаларында (мәҫ.мәҫәлән, [[Бохара]], [[Сәмәрҡәнд]] тә һ.б.) ҡала башлыҡтары дәрүиштәргә йәшәр өсөн ҡаҙна һәм хәйриә аҡсаһына ханака төҙөп биргәндәр.
 
Дәрүиштәр бер ниндәй мөлкәте булмау менән айырылып торған. Дәрүиш хатта кейемен дә үҙенеке тип әйтә алмаған, былар барыһы ла Аллаһы тәғәләнеке. Берәй нәмәгә эйә булып ҡуйһа, ул бының менән бүлешергә тейеш булған. Дәрүиш етеш йәшәй торған булһа, быны ул йомартлығы һәм киң күңеллелеге менән ҡайтарырға тейеш булған - — үҙенә, хатта ғаиләһенә бер ни ҡалдырмай ҡунағына биреп ебәрә алған. <ref>[http://www.upelsinka.com/Russian/religion_sufism_1.htm Упельсинкина страница/Религии<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>.
 
Ҡайһы саҡ дәрүиштәрҙе монахтар менән сағыштыралар, әммә был бары яҡынса оҡшашлыҡ, сөнки дәрүиш өйләнә алған, үҙ тормошо, мөлкәте менән йәшәй алған <ref>[http://www.atamanhotel.com/rs/dervishes.html Ataman Hotel — ВЕРТЯЩИЕСЯ ДЕРВИШИ<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>.
 
== Башҡорт әҙәбиәтендә дәрүиш образы ==
Башҡорт әҙәбиәтендә дәрүиш образын һынландырған бер әҫәр  — [[Мостай Кәрим]]дең [[Ай тотолған төндә (пьеса)|"«Ай тотолған төндә"» пьесаһы]] бар. Дәрүиш унда кире образ итеп һынландырыла<ref>Мостай Кәрим. Ай тотолған төндә. Пьеса. Өфө. 1965.</ref>.
 
Әҫәр буйынса шул уҡ исемле [[Ай тотолған төндә (фильм)|фильм төшөрөлгән]]<ref>YouTube|oq3PC5iDygY|''В ночь лунного затмения''</ref>.
42 юл:
 
== Әҙәбиәт ==
* Мостай Кәрим. Ай тотолған төндә. Пьеса. Өфө. 1965.
 
 
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Дәрүиш» битенән алынған