Һөйәрғолов Нурмөхәмәт Әлибай улы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
күренеште төҙәтеү, викилаштырыу
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
стилде төҙәтеү, орфография, аныҡлаштырыу, викилаштырыу
1 юл:
{{Ук}}
'''Сөйәрғолов Нурмөхәмәт Әлебай улыыулы''' ([[9 февраль]] [[1937]]) — [[СССР|совет]] һәм [[Рәсәй]] ғалимы-лингвист, [[ғәрәп теле]] белгесе. Филология фәндәре кандидаты (2004). [[Башҡортостан Республикаһының Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы]] лауреаты (1994), Башҡортостан Республикаһының мәғариф отличнигы (1997).
 
== Биографияһы ==
Сөйәрғолов Нурмөхәмәт Әлебай улы [[1937 йыл]]дың [[9 февраль|9 февралендә]] [[Башҡорт АССР-ы]]ның [[Стәрлебаш районы]] Ҡабыҡҡыуыш ауылында тыуған.
 
1945 йылда Ҡабыҡҡыуыш башланғыс мәктәбенә уҡырға бара, 5, 6 кластарҙы [[Табылды]] ете йыллыҡ мәктәптә, ә 7 класты — [[Ҡарағош]] мәктәбендә тамамлай (өлгөлө билдәләребилдәләр менән).
 
1952 йылда [[Өфө]] ҡалаһындаҡалаһындағы Башҡорт республика физик культураһы техникумына (БРТФК) уҡырға инә, 1955 йылда физкультура уҡытыусыһы һөнәре буйынса техникумдыбыл тамамлай;махсус [[Күмертау]]урта ҡалаһындағыуҡыу йортон тамамлай һәм «Шахтер» балаларирекле спорт йәмғиәтенәйәмғиәтенең [[Күмертау]] ҡала советына физкультура инструкторы итеп тәғәйенләнә.
 
Техникумда спорт уйындары (волейбол, баскетбол), саңғы, атыу һәм йөҙөү спорты менән шөғөлләнә.
 
Башҡортостандың йөҙөү буйынса чемпионы һәм рекордсыһы (1954), [[Куйбышев]] (1955), Туапсе (1956), [[Краснодар]] (1960) ҡалаларындағыҡалаларында уҙған Рәсәй беренселектәре һәм СССР-ҙың Ҡораллы көстәре беренселеге ([[Ташкент]], 1957) Рәсәй беренселеге призеры.
 
1966 йылда Стәрлетамаҡ киске машиналар төҙөүэшләү техникумынтехникумының киске бүлеген «техник-электрик (ЭППУ бүлеге)» һөнәре буйынса тамамлай.
 
1978 йылда (ситтән тороп) [[Башҡорт дәүләт аграр университеты|БашҡортБашҡортостан ауыл хужалығы институты]]ның механикмеханика факультетынфакультетында «инженер-механик» һөнәре буйынса тамамлайала.
 
ПедагогияПедагогик һөнәрехеҙмәт буйынса эш стажы — 28 йыл, инженер һөнәре буйынса — 29: өлкән инжнер-электрик, баш энергетик, баш инженер, «Агропромэнерго» директоры.
 
Шулай уҡ әҙәбиәт хеҙмәткәре булып Стәрлебаш районы «Ленин юлы» гәзитендә һәм Стәрлетамаҡ районы «Коммунизм байрағы» гәзитендәгәзиттәрендә әҙәби хеҙмәткәр булып эшләнеэшләй.
 
Совет1956—1959 армияһында (1956—1959)йылдарҙа Төркөстан хәрби округында (Туркво) хеҙмәтһалдат итәхеҙмәтен үтә, хәрби һөнәре — топограф-геодезист., Хеҙмәтһәм ҡушыуышуға буйынсаярашлы альпинизм менән шөғөлләнә. Памир һәм [[Тянь-Шань]] тауҙарының түбәләренә менә.
 
Совет Армияһында хеҙмәтен үтәгәндә [[Афғанстан]] менән бәйле (1959) бер нисә махсус задание башҡара. Өлгөлө хеҙмәте өсөн күп тапҡыр хәрби часть командованиеһы тарафынан бүләкләнә, КПСС ағзалығына кандидат итеп ҡабул ителә.
 
1973-74 йылдарҙа — Сәмәркәнд юғарыЮғары танк командалыҡ училищеһының (СВТКУ) бүлегебүлек начальнигы.
 
[[Ғәрәп теле]] менән 5 йәшенән атаһы етәкселегендә шөғөлләнә башлай. 10 йәшендә оригиналда Ҡөрьәнде 7 тапҡыр уҡып сыға. [[Дамаск]]иҙа ([[Сүрия]]) Ислам университетында белем ала — уҡыу, имтихандар, имам һәм ғәрәп теле уҡытыусыһы сертификаты (1993). Иордан университетында (Амман, 1995) стажировка үтә. 1992 йылдын 2006 йылға тиклем [[Ишембай]] ҡалаһындағы 2-се һанлы Зәки Вәлиди исемендәге Башҡорт Республика гимназия-интернатында ғәрәп телен уҡыта.