Исмәғилева Ләйлә Заһир ҡыҙы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Тамғалар: редактор вики-текста 2017
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
10 юл:
|викисклад =
}}
'''Ләйлә Заһир ҡыҙы Исмәғилева''' ([[1946 йыл]]дың [[26 май]]ы) — совет һәм Рәсәй   башҡорт композиторы, пианиносы, {{Музыкальный педагог|СССР|России|Башкортостана}},  Башҡортостан Республикаһы Композиторҙар берлеге рәйесе, Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре  (1998), Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1984), Рәсәй Федерацияһы (СССР) һәм Башҡортостан Республикаһы Композиторҙар берлеге ағзаһы, Рәсәй Композиторҙар берлегенең Д. Шостакович исемендәге премияһы лауреаты (1978),  [[Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институты]]  профессоры,  [[Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы|Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисткаһы]]  (2012).
 
== Биографияһы ==
1946 йылдың 26 майында [[Мәскәү]]ҙә совет башҡорт композиторы [[Исмәғилев Заһир Ғариф улы|Заһир Ғариф улы Исмәғилев]]тең ғаиләһендә  тыуған. 
 
1965—1968  йылдарҙа [[Ҡазан]] консерваторияһы эргәһендәге махсус музыка мәктәбендә уҡый (А. С. Леман класы).
 
1968—1970  йылдарҙа Мәскәү консерваторияһында уҡый  (В. Г. Фере класы)<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_biography/48278/Исмагилова Большая биографическая энциклопедия. 2009.]</ref>.
 
1972 йылда Гнесиндар исемендәге Дәүләт музыка колледжын тамамлай  (Г. И. Литинский класы).
 
1972 йылдан алып [[Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институты|Өфө дәүләт сәнғәт институты]]нда уҡыта, 1979 йылдан әлеге ваҡытҡаса шул уҡ институттың (хәҙерге Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институты) композиция кафедраһына етәкселек итә <ref>[http://www.music-dic.ru/html-music-keld/i/2818.html ИСМАГИЛОВА в музыкальном словаре]</ref>.
 
1990—1991 йылдарҙа институттың фәнни эш буйынса  проректоры була. 2003 йылдан башлап  — профессор<ref>[http://ufaart.ru/2013/03/05/l-z-ismagilovoj-prisvoeno-pochyotnoe-zvanie-narodnyj-artist-respubliki-bashkortostan/ Л. З. Исмагиловой присвоено Почётное звание «Народный артист Республики Башкортостан»]</ref>.
 
2013 йылдың 9 декабренән  — [[Башҡортостан|Башҡортостан Республикаһы]]  Композиторҙар берлеге рәйесе<ref>[http://www.minkult-rb.ru/news/5/4213/ 9 декабря в Союзе композиторов Башкортостана выбрали нового председателя]</ref>.
 
== Ижады ==
Ләйлә Заһир ҡыҙы «Хужа Насретдин» (1998), «Арҡайым» (2005) һәм «Роза Альгамбры» (2012) балеттарының авторы.
 
«Роза Альгамбры» балеты Испаниянан килгән заказ буйынса яҙыла һәм Торревьеха ҡалаһында Сәнғәт үҙәгенең камера залында промоверсияһының презентацияһы була<ref>[http://rampa-rb.ru/muzyika/rozhdenie-baleta-v-rezhime-on-line/ ''Латыпова Л.'' Рождение балета в режиме on-line //Журнал «Рампа»]</ref>.
 
Ләйлә Исмәғилеваның әҫәрҙәре билдәле ватан дирижерҙары Ф. Мансуров, Н. Рахлин, В. Синайский етәкселегендәге оркестрҙар тарафынан Рәсәйҙең төрлө ҡалаларында һәм сит илдәрҙә   (Германия, Бөйөк Британия, Венгрия, Болгария, Польша, Румыния) даими башҡарыла.
 
== Әҫәрҙәре ==
'''Музыка  театры өсөн:'''
* «Хужа Насретдин» — балет (В. Щербаков либреттоһы), (1998).
* «Арҡайым» — балет (Я. Седов либреттоһы), (2005).
47 юл:
* Симфоник күренештәр (1983)
* «Хужа Насретдин» балетынан сюита
* «Мәңгелек шиғыр» ҡатнаш хор менән музыка ҡоралдары ансамбле өсөн Ғүмәр Хәйәм шиғырҙарына оратория  (1980)
* Тауыш менән оркестр өсөн поэма  (1989)
* «Из Альгамбры» симфоник картиналары (2013).
'''Камера-инструменталь  әҫәрҙәре:'''
* Флейта, гобой, ике скрипка, альт, виолончель, фортепиано һәм литавралар өсөн октет (1978)
* Ҡыллы квартет (1973)
* Фортепиано өсөн соната (1975)
* Фортепиано өсөн полифоник цикл  (1971)
* Фортепиано өсөн вариациялар (1963).
* Фортепиано өсөн ике концерт пьесаһы (2000)