Кеҫәрткеләр: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
29 юл:
Енси диморфизм хас: ата кеҫәртке ҡойроғо оҙонораҡ. Енси яҡтан 2—3 йылда өлгөрә. Аталаныу эстә була. Инә кеҫәртке соҡорға 6—12 йомортҡа һала (сос кеҫәртке) йәки балаларын йоҡа үтә күренмәле тышсала тыуҙыра (бала тыуҙырыусы кеҫәртке). 5 йылға яҡын йәшәй. Көндөҙ, һирәгерәк эңерҙә әүҙем. Сентябрь аҙаҡтарында имеҙеүселәрҙең өңдәренә, ағас тамырҙары аҫтындағы бушлыҡтарға инеп ҡышлай, май башында сыға. Ер өҫтө умыртҡаһыҙҙары ([[балдаҡлы селәүсендәр]], [[моллюскылар]], [[үрмәкселәр]], [[бөжәктәр]]ҙең балағорттары һәм имаголары) менән туҡлана. Сос кеҫәртке даланың ҡоро ҡояшлы урындарында, урман аҡландарында, уба битләүҙәрендә, бала тыуҙырыусы кеҫәртке республиканың бөтә биләмәһендә киң япраҡлы урмандарҙа, һыу ятҡылыҡтары янында йәшәй. [[Орсоҡ йылан]] Башҡортостан Республикаһының Ҡыҙыл китабына индерелгән.
== Кеҫәрткеләр филателияла==
Кеҫәртке [[Учалы]] ҡалаһы гербында урынлашҡан.
[[Файл:Varan komodský.jpeg|right|270px|thumb|[[Комодский варан]] (''Varanus komodoensis'') — крупнейшая современная ящерица]]
| |||