|
'''Урыҫтар''' йәки '''рустар''' (үҙ атамаһы {{lang-ru|русские}}) — [[Рәсәй Федерацияһы]]нда иң күп һанлы [[халыҡ]], төп халҡы. Көнсығыш словян халыҡтарына керә. [[Урыҫ теле|Урыҫ телендә]] һөйләшәләр. Диндәре башлыса [[православие]].
== Башҡортостан урыҫтары ==
==Урыҫтар Башҡортостанда==
'''Башҡортостан Урыҫтар Башҡортостандаурыҫтары''' — [[Башҡортостан]]дында йәшәгән [[урыҫтар|урыҫ]] халҡы. [[Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәп алыу, 2010|2010 йылдағы Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәп алыу]] буйынса республикала 1 миллион 432 мең 906 кеше йәшәй (республика халҡының 35,19 % өлөшө)<ref name="пер.2010">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/perepis_itogi1612.htm Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2010 года. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года]</ref><ref name="ЭтноЯз.2010">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/results2.html Всероссийская перепись населения 2010 года. Официальные итоги с расширенными перечнями по национальному составу населения и по регионам.]: [http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Materials/doklad2.rar см.]</ref>.
Төбәккә рустарурыҫтарҙың күпләп күсеп ултырыуы Башҡортостандың Рус дәүләтенә ҡушылыуынан һуң башланған. Иң беренсе рустарурыҫтар Өфө тирәһендәге ерҙәрҙе биләп, Башҡортостандың үҙәк төбәктәрендә, һуңыраҡ – — төньяҡ-көнбайыштакөнбайышында, Кама аръяғы сик һыҙығы буйлап таралып ултырған.
[[Урал]]дағы беренсе урыҫ тораҡ пункттары (торамалары):
* 1586, [[Өфө]],
* 1591 Уса
* 1591 [[Оса (ҡала)|Оса]]
* 1645, [[МензелинскМинзәлә]]
* 1667, [[Бөрө]]
Төрлө сығанаҡтар буйынса урыҫтарурыҫтарҙың республикаға күсеү процессы [[Коллониализмколониализм]] тип иҫәпләнә{{сығанаҡтар юҡ}}.
Республикала урыҫтарҙы берләштерғән күп ойошмалар эшләй. Иң эреһе — [[Собор русских Башкортостана]]<ref>[http://soborrusbash.narod.ru/mest_otd.htm Сайт Собора русских РБ]</ref>.
2012 йылда уның Рәйесе Т. Азаров [[Салауат Юлаев Ордены]]нан баш тартыу тураһында әйтте<ref>Единая Россия. Башкортостан. №6№ 6(166) от 16 февраля 2012 года</ref>:
<blockquote>
Вот меня журналисты время от времени спрашивают, за какие заслуги я получил орден Салавата Юлаева. Я отвечаю - — генерал Азаров орден не получал! '''Я от него отказался'''. И не потому, что не уважаю, допустим, президента, который издал указ о награждении, или '''не уважаю народ, который выбрал такого национального героя'''. Нет, просто я прежде всего русский офицер и не считаю себя вправе носить орден с изображением человека, '''который когда-то вешал русских офицеров'''.
</blockquote>.
| 