Хайуандар: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Һәҙиә (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
Һәҙиә (фекер алышыу | өлөш) |
||
25 юл:
'''Хайуандар''' ({{lang-la|Animalia}} йәки ''Metazoa'') — [[Аристотель]] заманында уҡ айырым категорияға бүленгән, хәҙерге заманда биологик батшалыҡ булып ҡаралған организмдар. Хайуандарҙы зоология фәне өйрәнә.
Хайуандар
Көнкүрештә дүрт аяҡлы, һөйрәлеүсе һәм ер-һыу хайуандарына ҡараған йән эйәләрен күҙ алдына килтерәләр. Фәндә, [[һөтимәрҙәр|һөт имәр]] хайуандарҙан башҡа, [[балыҡтар]], [[ҡоштар]], [[бөжәктәр]], [[үрмәкселәр]], [[моллюсктар]], диңгеҙ йондоҙҙары, ҡарышлауыҡтар хайуандар батшалығына керә.
31 юл:
[[Рәсем:Hayvan shejere.png|500px|thumb|center|Хайуандар донъяһының шәжәрәһе<ref>Биология: Хайуандар: Урта мәктәптең 7—8-се кластары өсөн дәреслек / Б. Е. Быховский, Е. В. Козлова, А. С. Мончадский һ. б.; М. А. Козлов редакцияһында. — Яңынан эшләнгән 19-сы баҫманан тәржемә. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1990. — Һүрәттәре менән 268 бит. ISBN 5-295-00538-0<br />Башҡортсаға тәржемә. Мырҙаҡаев Ф. С., Мырҙаҡыева Д. Ғ., 1990</ref >
]]
== Хайуандарҙың төп билдәләре ==
#Туҡланыу буйынса гетеротрофтар булып торалар.
#Аҙыҡты йотоу өсөн ауыҙ тишектәре була (голозойное питание). Шуға ла, аҙыҡты эшкәртеү өсөн аш һеңдереү процесына һәләтлеләр.
#Хәрәкәт итеү ағзалары бар.Күпселеге әүҙем (актив) хәрәкәт итеүгә һәләтле.
#Тәндәре ыҡсым, йыйнаҡ ( компактлы) һәм аныҡ симметриялы була (ике яҡлы симметрия; нур һымаҡ, йәки радиаль симметрия)
#Билдәле йәшкә тиклем генә үҫәләр.
#Мөхит шарттарына тиҙ генә яуап бирә алалар. Яуап реакцияһы нервы системаһы һәм эндокрин система аша башҡарыла.
#Күҙәнәктәрендә махсус органоидтар — центриолдәр була.
#Күҙәнәк тышсаһында күҙәнәк стенкаһы юҡ (уның урынына йоҡа ғына гликокаликс, шуға күҙәнәккә форма бирә алмай).
#Запас углеводы — гликоген.
#Экосистемала үтәгән функциялары буйынса консументтар (бик әҙҙәре генә редуцент:ямғыр селәүсендәре, микроскопик талпандар)).
== Иҫкәрмәләр ==
| |||