Бөжәктәр: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
31 юл:
| ipni =
}}
'''Бөжәктәр''' ({{lang-la|Insecta}}, {{lang-la2|Insecta-Ectognatha}}, {{lang-la2|Ectognatha}}) — умыртҡаһыҙ [[быуынтыҡ аяҡлылар|быуынтыҡ аяҡлы]] [[хайуандар]] класы ( (башҡа классификация буйынса — ярым класс<ref>[http://www.zin.ru/animalia/coleoptera/images/gnnas2.gif Горностаев Г. Н. 1998. Насекомые. Энциклопедия природы России. — М.: ABF. 560 с.]</ref>).
 
[[Күбаяҡтар]] менән трахеялылар ярымтибына ҡарай. [[Күбәләк]], ҡуңыҙ, [[себендәр|себен]], ҡырмыҫка, бал ҡорто һәм башҡаларҙы иҫәпкә алып, ерҙәге башҡа хайуандар араһында күп төрлөлөгө менән айырылып тора. Бөжәктәрне өйрәнеүсе фән [[энтомология]] тип атала.
41 юл:
 
== Дөйөм характеристика ==
 
=== Бөжәктәрҙең әһәмиәте ===
Бөжәктәрҙең күбеһе — ер өҫтөндә йәшәүселәр, күп кенә төрҙәре [[личинка]] фазаһында йәки барлыҡ фазаларҙа ла сөсө һыулыҡтарҙа йәшәй; күбеһе тупраҡ менән бәйләнгән. Уларҙың үҙ-үҙен тотошо ҡатлаулы: аҙыҡ эҙләүҙә яңлышмау, нәҫел тураһында ҡайғыртыу, йыраҡҡа күсеүҙәр, функциялар бүленеше ([[бал ҡорттары]]) һ.б. Бөжәктәр матдәләрҙең биологик өҙлөкһөҙ әйләнешендә һәм тупраҡ яһалыуҙа ҙур роль уйнай, [[үҫемлектәр]]ҙе һеркәләндерә, ҡиммәтле аҙыҡ продукттары һәм сеймал ([[бал]], [[балауыҙ]], ебәк) бирә.
Юл 60 ⟶ 61:
 
'''Үҫеш стадиялары тулы булмаған бөжәктәр:'''
* Тура ҡанатлылар
* Тараҡандар
* Суфый сиңерткәләр (Богомолы)
* Термиттар
* Беттәр
* Ҡандалалар
* Мамыҡ(ҡауырһын) ашаусылар (Пухоеды)
* Бесән ашаусылар (сеноеды)
* Яҙлауыстар (Веснянки)
* Көнлөкселәр (Поденки)
* Энәғараҡтар (Стрекозы)
* Быуынтыҡтомшоҡлолар Членистохоботные): цикадалар,үлән беттәре һ.б.
* Өрәктәр (Приведениевые): таяҡ сиңерткә (палочник), яптаҡтәнлеләр (листотелы)
'''Тулы әүерелеш юлы менән үҫешеүсе бөжәктәр:'''
* Ҡаты ҡанатлылар, йәки Ҡуңыҙҙар
* Тәңҡә ҡанатлылар, йәки Күбәләктәр
* Ике ҡанатлылар
* Яры ҡанатлылар
* Селтәр ҡанатлылар
* Бөрсәләр
* Һыу бөжәктәре (Ручейники)
 
== Иҫкәрмәләр ==
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Бөжәктәр» битенән алынған