Ген: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Һәҙиә (фекер алышыу | өлөш) |
Һәҙиә (фекер алышыу | өлөш) |
||
7 юл:
== Терминдың тарихы ==
'''«Ген»''' терминын [[Дания]] ботанигы ''Вильгельм Иогансен'' [[1909 йыл]]да, ''Уильям Бэтсон'' «[[генетика]]» терминын тәҡдим иткәндән һуң өс йыл үткәс, ҡулланышҡа индерә.
"Ген» төшөнсәһе килеп ингәнеүҙән ҡырҡ йыл элек (1868) [[Чарльз Дарвин]] ''пангенезис'' гипотезаһын тәҡдим итә. Уға ярашлы, организмдың бөтә күҙәнәктәре лә «геммула» тип аталыусы махсус өлөшсәләр бүлеп сығара. Артабан уларҙан енес күҙәнәктәре эшләнә.
Гуго де Фриз [[1889]] йылда пангенез гипотезаһын тәҡдим итә. Унда һәр төрҙең күҙәнәктәрендә нәҫел билдәләре өсөн яуап биреүсе материаль өлөшсәләр булырға тейеш тип фараз ҡыла һәм уларҙы «панген» тип атай.
Ч. Дарвиндың геммулалары туҡыма һәм ағзаларҙы күҙ уңында тотһа, де Фриздың пангендары [[Төр (биология)|төр]] эсендәге нәҫел билдәләренә ҡарата әйтелә.
Ә инде егерме йыл үткәс, В. Иогансен Гуго де Фриздың терминынан «ген» тигән өлөшен генә ҡалдыра. «Нәҫел факторын», «детерминантты» - башланғыс “яралтҡыны” атау өсөн ошо ген һүҙен ҡуллана.
В. Иогансен билдәләүенсә, был терминдың бер гипотезаға ла ҡыҫылышы юҡ, бары ҡыҫҡа һәм ҡулланыуға еңел, уны ҡушып яңы төшөнсәләр индереүе еңел булыуына бәйле.
В. Иогансен шунда уҡ, гамета һәм зиготаның нәҫел мәғлүмәте өсөн «генотип» һүҙен яһай, ә нәҫел билдәләре өсөн фенотип һүҙен индерә<ref name="Golub">{{книга|автор=Голубовский М.Д. |часть= |ссылка часть= |заглавие=Век генетики: эволюция идей и понятий. Научно-исторические очерки|оригинал= |ссылка=http://bazaluk.com/book/files/179.pdf |викитека= |ответственный= |издание= |место=СПб. |издательство=Борей Арт |год=2000 |том= |страницы= |страниц=262 |серия= |isbn=5-7187-0304-3 |тираж=}}</ref>.
== Ген төшөнсәһенә ҡыҫҡаса аңлатма ==
| |||