Ниғмәтуллин Рауил Хөрмәт улы: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Visem (фекер алышыу | өлөш)
Айсар (фекер алышыу | өлөш)
викилаштырыу, күренеште төҙәтеү, аныҡлаштырыу, стилде төҙәтеү
1 юл:
'''Ниғмәтуллин Рауил Хөрмәт улы''' ([[12 май]] [[1941]] — [[5 сентябрь]] [[2005]]) — [[башҡорт]] шағиры, ғалим, йәмәғәт эшмәкәре һәм сәйәсмән. [[1984 йыл]]дан [[СССР Яҙыусылар союзы]] ағзаһы. [[1990]]—[[2004]] йылдарҙа — Башҡорт дәүләт педагогия университеты уҡытыусыһы. Башҡортостандың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1991).
'''Ниғмәтуллин Рауил Хөрмәт улы'''
Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт эшмәкәре, Бөтөн донъя башҡорт ҡоролтайы башҡарма комитеты ағзаһы, башҡорт әҙәбиәтен яңыса уҡытыуҙың программа-дәреслектәрен төҙөүсе ғалим, "Үҫмер" исемле китаптар серияһы һәм "Әҙәбиәт буйынса кластан тыш эштәр" методик ҡулланмаһының, 50-нән артыҡ йырҙар авторы, шағир, ялҡынлы оратор.
 
== Биографияһы ==
Рауил Ниғмәтуллин 1941 йылдың 12 майында [[Башҡорт АССР-ы]]ның Маҡар (хәҙер [[Башҡортостан Республикаһы]]ның [[Ишембай районы]]) Ғүмәр ауылында тыуған. Ауылында 8Һигеҙ класты тамамлаптамамлағас, колхозда эшләп йөрөйэшләй.Үҙенең йәштәштәренә "Һабандаштар"исемле поэмаһын арнаған ул:
 
[[1965 йыл]]да зооветеринария техникумын тамамлап, "Коммунизм" колхозында баш зоотехник, партком секретары вазифаларын башҡара. Башҡорт дәүләт университетында белем алып, [[1969 йыл]]да Әхмәр урта мәктәбендә директор булып эшләй башлай. [[1973 йыл]]да РСФСР Милли мәктәптәр институтының Башҡортостан филиалында ғилми хеҙмәткәр, [[1977]] йылда "Башҡортостан уҡытыусыһы" журналының баш мөхәррире урынбаҫары була. [[1979]]-[[1984]] йылдарҙа Башҡортостан китап нәшриәтенең нәфис әҙәбиәт бүлегендә редактор вазифаһын башҡара. 1984 йылдан Башҡортостан Яҙыусылар Союзының Стәрлетамаҡ ойошмаһының яуаплы секретары итеп һайлана.
Һабандаштар!
 
Беҙҙең осрашыуҙар
 
Һуҙылһа ла бары бер аҙға,
 
Уртаҡтар бит беҙҙең тыуған ерҙә
 
Бергә ярған тәүге бураҙна!
 
[[1965 йыл]]да зооветеринария техникумын тамамлап, "Коммунизм" колхозында баш зоотехник, партком секретары вазифаларын башҡара. Башҡорт дәүләт университетында белем алып, [[1969 йыл]]да Әхмәр урта мәктәбендә директор булып эшләй башлай. [[1973 йыл]]да РСФСР Милли мәктәптәр институтының Башҡортостан филиалында ғилми хеҙмәткәр, [[1977]] йылда "Башҡортостан уҡытыусыһы" журналының баш мөхәррире урынбаҫары була. [[1979]]-[[1984]] йылдарҙа Башҡортостан китап нәшриәтенең нәфис әҙәбиәт бүлегендә редактор вазифаһын башҡара. 1984 йылдан Башҡортостан Яҙыусылар Союзының Стәрлетамаҡ ойошмаһының яуаплы секретары итеп һайлана. 1989 йылда рәсми Мәскәүҙән Стәрлетамаҡта башҡорт телендә ҡала гәзитен булдырыуҙы юллай башлай. 1990 йылда ҡала яҙыусылары ойошмаһы органы булараҡ, "Стәрле таңдары"гәзите сыға башлай. Аҙаҡҡараҡ ул бөгөнгө "Ашҡаҙар" гәзитенә әйләнеп китә. Шул саҡтарҙа уҡ әле Рауил ағай ҡалала милли мәктәптәр асыу (милли кластар ҙа булмаған бер мәлде!), башҡорт драма театры, филармония ойоштороу кеүек төшкә лә инеп сыҡмаған нәмәләр тураһында һөйләр ине ...Ҡалала "Аманат"башҡорт халыҡ үҙәген барлыҡҡа килтереп, үҙе йәмәғәт башланғысында шуның тәүге етәксеһе була. Биш-алты йыл эсендә "Ашҡаҙары" ла, драма театры ла, филармонияһы ла асыла, милли мәктәптәр һәм кластар ҙа шул хыялдан барлыҡҡа килеп,
һин дә мин эшләп китәләр! Ҡалала Жәлил Кейекбаев исемендәге 3-сө башҡорт гимназияһы асылып, уңышлы эшләй башлауы ла уның исеме менән бәйле. Рауил Хөрмәт улы 1990 йылда Өфөгә [[Башҡорт дәүләт педагогия институты]]нына эшкә саҡырыла. [[1991]] йылдан Башҡорт халыҡ фирҡәһе Үҙәк идара рәйесе вазифаһына тәғәйенләнә. Заманыбыҙҙың халыҡтар дуҫлығы һәм азатлыҡ илсеһе булып танылған Рауил Хөрмәт улы башҡорт халҡының уй-тойғолары менән йәшәп, Башҡортостандың үҙаллылығын тәьмин итеү буйынса беренселәрҙән булып азатлыҡ байрағын күтәреп сыҡты. Шуға күрә уның тормошоноң һуңғы йылдарындағы эшмәкәрлеге Өфө ҡалаһы, бөтә Башҡортостан кимәлендәге хәл- ваҡиғалар менән бәйле була.
Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт эшмәкәре, БөтөнБөтә донъя башҡорт ҡоролтайы башҡарма комитеты ағзаһы итеп һайлана, башҡорт әҙәбиәтен яңыса уҡытыуҙың программа-дәреслектәрен төҙөүсе ғалим, "Үҫмер" исемле китаптар серияһы һәм "Әҙәбиәт буйынса кластан тыш эштәр" методик ҡулланмаһының, 50-нән артыҡ йырҙар авторы, шағир, ялҡынлы оратор.
 
Кешенең яҙмышына, булмышына уның исеме хәл иткес йоғонто яһай тиеүҙәре раҫтыр: "Рауил-үҫмер, йәш егет;сәйәхәтсе, ил гиҙеүсе". "Хөрмәт - ҡәҙер. Ниғмәтулла - байлыҡ, мөлкәт, бәхеткә эйә" мәғәнәһендәге исемдәр. Ә байлыҡ төшөнсәһенә ҡарата Рауил Ниғмәтуллиндың фекере аныҡ ине:
 
Юл 56 ⟶ 50:
 
Ҡалҡынмаһаң, Башҡортостан!
 
* Үҙенең йәштәштәренә "Һабандаштар"исемле поэмаһын арнаған:
 
Һабандаштар!
 
Беҙҙең осрашыуҙар
 
Һуҙылһа ла бары бер аҙға,
 
Уртаҡтар бит беҙҙең тыуған ерҙә
 
Бергә ярған тәүге бураҙна!
 
Рауил Ниғмәтуллин әҙәбиәткә үткән быуаттың 70-се йылдарында килә. Йәштәргә аң-белем өләшеүсе һәйбәт педагог һәм әҙәбиәт өлкәһендә ялҡыны һирпелеп торған ижадсы булараҡ балалар һәм үҫмерҙәр өсөн фәһемле китаптар сығара:
Юл 82 ⟶ 88:
 
== Әҙәбиәт ==
* Писатели земли башкирской. Справочник/Сост.: Р.Н.Баимов, Г.Н.Гареева, Р.Х.Тимергалина. - Уфа: Китап, 2006, 496 с.
 
* Хәмит Иргалин "Ил ағаһы"/"Ашҡаҙар"гәзите, 24 май, 1996 йыл.
Писатели земли башкирской. Справочник/Сост.: Р.Н.Баимов, Г.Н.Гареева, Р.Х.Тимергалина. - Уфа: Китап, 2006, 496 с.
* Мәсғүт Хажиев "Иҫтәлекле осрашыу/"Ашҡаҙар"гәзите, 5 февраль, 2000 йыл.
 
Хәмит Иргалин "Ил ағаһы"/"Ашҡаҙар"гәзите, 24 май, 1996 йыл.
 
Мәсғүт Хажиев "Иҫтәлекле осрашыу/"Ашҡаҙар"гәзите, 5 февраль, 2000 йыл.
 
[[Категория:Ишембай районында тыуғандар]]