Ассирия: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Akkashka (фекер алышыу | өлөш) |
Akkashka (фекер алышыу | өлөш) |
||
84 юл:
=== Урта Ассирия осоро ===
[[Файл:AlterOrient2.png|мини|400x400пкс|Яҡынса б.э.т. 1220 йылда Боронғо Көнсығыш, бронза быуаты {{comment|афәте|катастрофаһы}} алдынан ҡыҫҡа ситуация. Микен мәҙәниәте, [[Древний Египет|Боронғо Мысыр]], Тукульти-Нинурте I-нең ''урта ассирий осоро''нда ҡеүәтенең юғарылығында Хетт батшалығы (ассирийлылар юҡҡа сығарған Митанниҙың өлөшө менән), Ассирия (яулап алынған Митанни, Аррапхэ һәм Вавилония менән).]]
Б.э.т. XIV—IX быуаттарҙа Ассирия Төньяҡ [[Месопотамия|Месопотамия]]ны һәм уға сиктәш биләмәләрҙе бер нисә тапҡыр буйһондорған.
* Ашшур-
* Адад-
* Б.э.т. XIV—XIII бб. икенсе яртыһы — хеттар һәм вавилонлылар менән һуғыштар.
* Б.э.т. XII б. — балҡандағы мушктар ҡәбиләләре менән көрәштә бөлгөнлөк һыҙаты.
* Тиглатпаласар I (
* Яҡынса б.э.т. — күскенсе арамейҙарҙың {{comment|ҡыҫылыуы|интервенцияһы}}, сираттағы тарҡалыш. Тиглатпаласар I-ҙең вафатынан һуң ассирийлылар [[Евфрат]]тың көнбайышында ғына нығынып ҡалмаған, хатта уның көнсығышындағы территорияларҙы яулай алған. Артабанғы ассирий батшаларының Вавилония батшалары менән әрһеҙ арамейҙарға ҡаршы бер файҙа ла килтермәгән. Ассирия үҙенең аҫаба ерҙәренә ҡабат ҡыҫырыҡланған, ә уның иҡтисади һәм сәйәси тормошо тулыһынса емерелгән. Б.э.т. С конца XI б. аҙағынан б.э.т. X б. аҙағына саҡлы Ассириянан беҙҙең көндәргә саҡлы бер ниндәй ҙә документ йәки яҙма килеп етмәгән тиерлек.
=== Яңы Ассирия осоро ===
|