Персеполь: өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
[[Файл:PersepolisMap.png|мини|250x250пкс|Персеполдең урынлашҡан урыны]]{{redirect|Персеполис}}
 
'''Персеполь'''<ref name="СГНЗС">{{Книга:СГНЗС|279}}</ref> (бор. грек. Περσέπολις — һүҙмә-һүҙ: ''Фарсылар ҡалаһы'', бор. фарс. ''Pārsa''), ''Техте-Джемшид'' <ref name="СГНЗС" /> ({{lang-fa|تخت جمشید}} - һүҙмә-һүҙ:'' Джамшид тәхете'') — б. э. т. VI—V быуаттарҙа барлыҡҡа килгән [[Әһәмәниҙәр дәүләте|боронғо фарсы]] ҡалаһы, ҙур [[Әһәмәниҙәр дәүләте|Әһәмәниҙәр империяһын]]ың баш ҡалаһы. Б. э. т. 330 й. {{comment|Искәндәр Зөлҡәрнәй|Александр Македонский}} баҫып алғандан һуң, янғында һәләкюҡҡа булғансыҡҡан.
 
Шираздан төньяҡ-көнсығышҡа - 50 км, [[Тәһран|Тәһран Тегеран]]дан көньяҡҡа сама менән 900 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Административ бүленеш буйынса Фарс провинцияһының Марвдашт шәһәрстанына инә, Марвдашт ҡалаһынан алыҫ түгел. Һарай комплексы ҡалдыҡтары һаҡланған. Персеполдә һарай комплексы, культ ҡоролмалары ҡалдыҡтары һ. б. күп нәмәләр һаҡланған. Хәҙерге көндә Персеполь харабалары 135 000 м² майҙанды биләүсе юғары платформалы ҙур һарай комплексынан тора. Персеполдән биш километр алыҫлыҡта Накше-Рөстәм батша кәшәнәһе урынлашҡан. Шулай уҡ Накше-Рөстәм һәм Накше-Рәжәп ҡая рельефтары билдәле. Персеполдә һыу үткәргестәр һәм канализация булған, уны төҙөүҙә ҡолдар хеҙмәте ҡулланылмаған.
 
Персеполдән 70 км төньяҡ-көнсығышта Фарсыстандың алдағы баш ҡалаһы Пасаргады урынлашҡан.
20 юл:
Истахр ғәрәп баҫып алыуҙары осоронда емерелгән, күпмелер ваҡыт нығытылған ҡәлғә булараҡ ҡулланылған.
 
[[1971 йыллыңйыл]]дың 12 сентябренән 16 сентябренә саҡлы Персеполдә саҡырылып килгән шаһ Мөхәммәд Реза Пехлеви һәм сит ил ҡунаҡтары менән иран монархияһының 2500 йыллығын тантаналы байрам иттеләр, ул Фарсы дәүләтенә нигеҙ һалған Кир II батшаның хәтер көнөнә бағышланды.
 
== Комплекс составы ==
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Персеполь» битенән алынған