Сәсәниҙәр дәүләте: өлгөләр араһындағы айырма
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Ләйсән (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
Aidar254 (фекер алышыу | өлөш) Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ |
||
3 юл:
Сәсәниҙәр династияһына нигеҙ Ардашир I Папакан тарафынан Аршаки династияһы вәкиле Артабан V парфян батшаһын ({{lang-fa|اردوان}}اردوان{{lang-fa|اردوان}} ''Ardavan'') еңгәндән һуң нигеҙ һалына. Һуңғы сәсәниҙәр шаһиншаһы (''батшаларҙың батшаһы'') Йәҙегәр III (632—651) була. Ул 14 йыл буйы Ғәрәп хәлифәтенә ҡаршы барған һуғышта еңелә.
[[III быуат]] аҙағында—IV быуат башында империяның бер нисә көнсығыш өлкәһе айырымлана. Әммә Шапур II (309—379 йй) хакимлығы мәлендә улар ҡабаттан ҡайтарыла. 387 йылдағы килешеү буйынса сәсәниҙәргә [[Месопотамия|Месопотамияның]] райондарыһәм Әрмән батшалығының ҙур өлөшө күсә.
V быуатта [[Әрмәнстан]], Кавказ Албанияһы һәм [[Иберия (батшалыҡ)|Иберия]] династияларының батшалары Сәсәниҙәрҙең башлығы булып тора. V быуаттың икенсе яртыһында Кавказ аръяғы, 571—572 йылдан — Әрмәнстанда ихтилалдар була. Маздакиҙар хәрәкәте барлыҡҡа килгәндән һуң V быуат аҙағында идара итеү системаһында, социаль-сәйәси структурала һәм мәҙәниәттә тәрән үҙгәрештәр була.
| |||