Википедия

Атнағолов Сәләхетдин Саҙрый улы: өлгөләр араһындағы айырма

Интерактивная навигация по истории
← Алдағы үҙгәртеүКиләһе үҙгәртеү →
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ВизуальВикитекст
25 юл:
 
== Биографияһы ==
Сәләхетдин Саҙрый улы Атнағолов 1893 йылда Бәләбәй өйәҙе Өфө губернаһының Суҡҡул ауылында тыуған (хәҙерге Башҡортостандың Йәрмәкәй районы). Милләте буйынса башҡорт <ref>[http://lists.memo.ru/index1.htm Книга Памяти жертв политических репрессий. Казань, 2000. Т. 1.]</ref>.
 
1916 йылда Ғәлиә мәҙрәсәһен тамамлай һәм шунда уҡ преподаватель булып эшләй башлай. Шул уҡ ваҡытта «Ирек», «Безнен юл» гәзиттәренең мөхәрире була. 1917 йылдың авгусында Өфөлә үткән [[Бөтә башҡорттарбашҡорт ҡоролтайыҡоролтайҙары|Бөтә башҡорт сьезы]] эшендә ҡатнаша.
1917 йылдың авгусынан 1918 йылдың ноябренә тиклем [[Башҡорт Хөкүмәте|Башҡорт үҙәк (өлкә) шура (советы)]] ағзаһы, ә 1917 йылдың декабренән 1918 йылдың июненә тиклем уның рәйесе була. Сәләхетдин Саҙрый улы менән [[Зәки Вәлиди]] Башҡорт милли хәрәкәтенең дөйөм мосолмандар хәрәкәтендә баҫылып ҡалмауына ҡаршы көрәшкән иң күренекле башҡорт лидерҙары булып һанала <ref>[http://vostokoved.academic.ru/61/%D0%90%D0%A2%D0%9D%D0%90%D0%93%D0%A3%D0%9B%D0%9E%D0%92%2C_%D0%A1%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%85_%D0%A1%D0%B0%D0%B4%D1%80%D0%B8%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87 Люди и судьбы. Биобиблиографический словарь востоковедов — жертв политического террора в советский период (1917—1991). — С.-Пб.: Петербургское Востоковедение. Я. В. Васильков, М. Ю. Сорокина. 2003.]</ref>.▼
 
1917 йылдың ноябренән 1918 йылдың декабренә тиклем – эске Рәсәй һәм Себер төрки-татар мосолмандарының Милли йыйылышы секретары, 1918 йылдың ғинуарынан – Урал-Волга штатын булдырыу Коллегияһының казначейы һәм секретары.Ошо йылдың апреленән июненә тиклем Өфө губерна Халыҡ комиссарҙары советының Татар-Башҡорт комиссариаты хеҙмәткәре. ▼
▲1917 йылдың авгусынан 1918 йылдың ноябренә тиклем [[Башҡорт Хөкүмәте|Башҡорт үҙәк (өлкә) шура (советы)шураһы]] ағзаһы, ә 1917 йылдың декабренән 1918 йылдың июненә тиклем уның рәйесе була. Сәләхетдин Саҙрый улы менән [[Зәки Вәлиди]] [[Башҡорт милли хәрәкәтенеңхәрәкәте]]нең дөйөм мосолмандар хәрәкәтендә баҫылып ҡалмауына ҡаршы көрәшкән иң күренекле башҡорт лидерҙары булып һанала <ref>[http://vostokoved.academic.ru/61/%D0%90%D0%A2%D0%9D%D0%90%D0%93%D0%A3%D0%9B%D0%9E%D0%92%2C_%D0%A1%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%85_%D0%A1%D0%B0%D0%B4%D1%80%D0%B8%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87 Люди и судьбы. Биобиблиографический словарь востоковедов  — жертв политического террора в советский период (1917—1991).  — С.-Пб.: Петербургское Востоковедение. Я.  В.  Васильков, М.  Ю.  Сорокина. 2003.]</ref>.
1919 йылдың мартынан апреленә тиклем - мосолман коммунистарының Өфө губерна бюроһы рәйесе һәм Татар-башҡорт коммунистары үҙәк бюроһының ағзаһы. 1919 йылдың йәйенән Мәскәүҙә эшләй. РКП(б) Үҙәк комитеты ҡарамағындағы Көнсығыш халыҡтары коммунистик ойошмаһының үҙәк бюроһы ағзаһы, «Кызыл яу» гәзите мөхәррире була. 1920 йылда Татар Автономиялы Совет Социалистик Республикаһы профсоюздар советының мәҙәниәт бүлеге мөдире. ▼
 
1922 йылда «Эшсе», 1925 йылда «Кызыл Татарстан» гәзиттәре мөхәррире һәм Татар дәүләт нәшриәтенең баш мөхәррире була.▼
▲1917 йылдың ноябренән 1918 йылдың декабренә тиклем – — эске Рәсәй һәм Себер төрки-татар мосолмандарының Милли йыйылышы секретары, 1918 йылдың ғинуарынан – — Урал-Волга штатын булдырыу Коллегияһының казначейы һәм секретары. Ошо йылдың апреленән июненә тиклем Өфө губерна Халыҡ комиссарҙары советының Татар-Башҡорт комиссариаты хеҙмәткәре.
1927-1929 йылдарҙа Татар Автономиялы Совет Социалистик Республикаһының халыҡ мәғрифы комиссариатының Академик үҙәге рәйесе, ә 1933-1935 йылдарҙа - Татар педагогия институтының преподавателе.▼
 
1936 йылда репрессия ҡорбаны була һәм атыуға хөкөм ителә. 1956 йылда реабилитациялана. ▼
▲1919 йылдың мартынан апреленә тиклем - — мосолман коммунистарының Өфө губерна бюроһы рәйесе һәм Татар-башҡорт коммунистары үҙәк бюроһының ағзаһы. 1919 йылдың йәйенән Мәскәүҙә эшләй. РКП(б) Үҙәк комитеты ҡарамағындағы Көнсығыш халыҡтары коммунистик ойошмаһының үҙәк бюроһы ағзаһы, «Кызыл яу» гәзите мөхәррире була. 1920 йылда Татар Автономиялы Совет Социалистик Республикаһы профсоюздар советының мәҙәниәт бүлеге мөдире.
Балалары: Сәскә Сәләх ҡыҙы Мостафина – математик, Гөлкәй Сәләх ҡыҙы Ғатина, Вил Сәләх улы Мостафин – шағир һәм математик.▼
▲1922 йылда «Эшсе», 1925 йылда «Кызыл Татарстан» гәзиттәре мөхәррире һәм Татар дәүләт нәшриәтенең баш мөхәррире була.
▲1927-19291927—1929 йылдарҙа Татар Автономиялы Совет Социалистик Республикаһының халыҡ мәғрифы комиссариатының Академик үҙәге рәйесе, ә 1933-19351933—1935 йылдарҙа - — Татар педагогия институтының преподавателе.
 
▲1936 йылда репрессия ҡорбаны була һәм атыуға хөкөм ителә. 1956 йылда реабилитациялана.
 
== Ғаиләһе ==
▲Балалары: Сәскә Сәләх ҡыҙы Мостафина – — математик, Гөлкәй Сәләх ҡыҙы Ғатина, Вил Сәләх улы Мостафин – — шағир һәм математик.
 
==Фәнни һәм ижади эшмәкәрлеге ==
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Атнағолов_Сәләхетдин_Саҙрый_улы» битенән алынған