|
== Тарихы ==
* Башҡортостан «Китап» нәшриәтенең ойошторолоу тарихы [[КПСС-тың Башҡортостан өлкә комитеты|РКП(б)-ның]] [[1919]] йылдың 8—11 ноябрендә [[Стәрлетамаҡ]]та уҙғарылған 1-се Бөтә Башҡортостан конференцияһынан башлана. Был конференция үтеү менән Стәрлетамаҡта [[Башҡорт АССР-ы]]ның Башҡортостан дәүләт нәшриәте тигән гәзит-журнал һәм китап нәшриәте барлыҡҡа килә. Ошо йылдарҙа тәү башлап [[башҡорт теле]]ндә [[Шәйехзада Бабич]], [[Дауыт Юлтый]] һәм башҡаларҙың китаптары донъя күрә.
* [[1920 йылл]] йылдыңдың 27 авгусында [[Өфө губернаһы|Өфө губерна]] башҡарма комитетының ҡарары менән Өфөлә[[Өфө]]лә китап баҫтырыу эшен йәйелдерергә ҡарар ителә. Шулай итеп, [[1922]] йылдың октябрендә баш ҡалала «Башкнига» тигән уртаҡ сауҙа нәшриәте барлыҡҡа килә.
* [[1924]] йылдың октябрендә партияның Башҡортостан өлкә комитеты марксизм-ленинизм классиктары әҫәрҙәрен башҡорт телендә баҫтырып сығарыу буйынса редакция-нәшриәт комиссияһы ойоштора. Уның рәйесе итеп [[Ҡасимов Ғәзим Ҡасим улы|Ғәзим Ҡасимов]], секретары итеп языусы [[Ғөбәй Дәүләтшин]] раҫлана. Комиссия ағзалары сафында шулай уҡ [[Ғабдулла Амантай]], [[Булат Ишемғол]], [[Имай Насыри]], [[Дауыт Юлтый]] һымаҡ әҙиптәр ҙә була. ▼
* «Башкнига» китаптарҙы [[1929]] йылда [[Яңалиф|яңалиф әлифбаһында]] баҫтыра башлай. Уға тиклем ғәрәп-төрөк алфавиты ғәмәлдә була. ▼▲* [[1924 йыл]] йылдыңдың октябрендә партияның Башҡортостан өлкә комитеты марксизм-ленинизм классиктары әҫәрҙәрен башҡорт телендә баҫтырып сығарыу буйынса редакция-нәшриәт комиссияһы ойоштора. Уның рәйесе итеп [[Ҡасимов Ғәзим Ҡасим улы|Ғәзим Ҡасимов]], секретары итеп языусы [[Ғөбәй Дәүләтшин]] раҫлана. Комиссия ағзалары сафында шулай уҡ [[Ғабдулла Амантай]], [[Булат Ишемғол]], [[Имай Насыри]], [[Дауыт Юлтый]] һымаҡ әҙиптәр ҙә була.
* Халык Комиссарҙары Советы [[1928]] йыддың 28 ноябрендә «Башкнига»ны «Башгиз» (Башҡортостан дәүләт нәшриәте) итеп үҙгәртә.
* Беренсе биш йыллыҡ осоронда (1928—1932 йылдар) Башҡортостан китап нәшриәте 918 китап һәм башҡа баҫма продукция сығара. Уларҙың дөйөм тиражы — 3 миллион 822 мең данаға етә. Икенсе биш йыллыҡта ([[1933]]—[[1938]] йылдар) нәшер ителгән 1406 баҫманың тиражы 8 миллион 350 мең дана тәшкил итә. ▼▲*[[1928]] йыддың 28 ноябрендә [[Башҡортостан Халҡы комиссарҙары советы]] «Башкнига» ны китаптарҙы«Башгиз» (Башҡортостан дәүләт нәшриәте) итеп үҙгәртә. [[1929 йыл]] дан йылданәшриәт китаптарҙы [[Яңалиф|яңалиф әлифбаһында]] баҫтыра башлай. Уға тиклем ғәрәп-төрөк алфавиты ғәмәлдә була.
* 1930-сы йылдарҙан 70-се йылдарға тиклем урыҫ совет языусылары һәм донъя классиктары әҫәрҙәре бик күпләп баҫтырылып сығарыла. Мәҫәлән: [[А. М. Горький]] — 39, [[А. С. Пушкин]] — 37, [[Лермонтов Михаил Юрьевич|М. Ю. Лермонтов]] — 17, [[В. В. Маяковский]] — 15, [[Гоголь Николай Васильевич|Н. В. Гоголь]] — 12, [[Чехов Антон Павлович|А. П. Чехов]] 11 тапҡыр донъя күргән. Уларҙы башҡорт теленә тәржемә итеүгә башҡорт яҙыусылары ифрат ҙур өлөш индерә. ▼
* Башҡортостан китап нәшриәте [[1969]] йылда үҙенең 50 йыллыҡ юбилейын билдәләй һәм ошо иҫтәлекле ваҡиға айҡанлы РСФСР Юғары Советының Маҡтау грамотаһы менән бүләкләнә. ▼▲* Беренсе биш йыллыҡ осоронда (1928—1932 йылдар) Башҡортостан китап нәшриәте 918 китап һәм башҡа баҫма продукция сығара. Уларҙың дөйөм тиражы — 3 миллион 822 мең данаға етә. Икенсе биш йыллыҡта ([[1933]]—[[1938]] йылдар) нәшер ителгән 1406 баҫманың тиражы 8 миллион 350 мең дана тәшкил итә.
* Башҡортостан китап нәшриәтенең йылдам үҫеше айырыуса 1970—1990 йылдарға тура килә. Мәҫәлән, 1990 йылда, нәшриәт 362 исемдәге 4 миллион 203 мең дана (41 миллион баҫма табаҡ) продукция нәшер итә. ▼
* Башҡортостан китап нәшриәте үҙенең баҫмалары менән бөтә ил, Рәсәй һәм донъя күләмендәге һәр төрлө китап күргәҙмәләрендә даими ҡатнаша, иҫтәлекле китаптар төрлө мәшһүр дипломдарға лайыҡ була. ▼▲* 1930-сы йылдарҙан 70-се йылдарға тиклем урыҫ совет языусылары һәм донъя классиктары әҫәрҙәре бик күпләп баҫтырылып сығарыла. Мәҫәлән: [[А. М. Горький]] — 39, [[А. С. Пушкин]] — 37, [[Лермонтов Михаил Юрьевич|М. Ю. Лермонтов]] — 17, [[В. В. Маяковский]] — 15, [[Гоголь Николай Васильевич|Н. В. Гоголь]] — 12, [[Чехов Антон Павлович|А. П. Чехов]] 11 тапҡыр донъя күргән. Уларҙы башҡорт теленә тәржемә итеүгә башҡорт яҙыусылары ифрат ҙур өлөш индерә.
* Китап нәшриәте 1994 йылда, үҙенең 75 йыллык юбилейы алдынан, рәсми юридик исемен Башҡортостан «Китап» нәшриәте итеп үҙгәртә. ▼
* [[Зәйнәб Биишева]]ның 100 йыллыҡ юбилейы алдынан китап нәшриәтенә Зәйнәб Биишева исеме бирелә. ▼▲* Башҡортостан китап нәшриәте [[1969]] йылда үҙенең 50 йыллыҡ юбилейын билдәләй һәм ошо иҫтәлекле ваҡиға айҡанлы РСФСР Юғары Советының Маҡтау грамотаһы менән бүләкләнә.
▲* Башҡортостан китап нәшриәтенең йылдам үҫеше айырыуса 1970—1990 йылдарға тура килә. Мәҫәлән, 1990 йылда, нәшриәт 362 исемдәге 4 миллион 203 мең дана (41 миллион баҫма табаҡ) продукция нәшер итә.
▲* Башҡортостан китап нәшриәте үҙенең баҫмалары менән бөтә ил, Рәсәй һәм донъя күләмендәге һәр төрлө китап күргәҙмәләрендә даими ҡатнаша, иҫтәлекле китаптар төрлө мәшһүр дипломдарға лайыҡ була.
▲* Китап нәшриәте 1994 йылда, үҙенең 75 йыллык юбилейы алдынан, рәсми юридик исемен Башҡортостан «Китап» нәшриәте итеп үҙгәртә.
▲*Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы [[Зәйнәб Биишева]]ның 100 йыллыҡ юбилейы алдынан китапнәшриәткә нәшриәтенә Зәйнәб Биишевауның исеме бирелә.
== Етәкселәре ==
| 