Шикахох ҡурсаулығы: өлгөләр араһындағы айырма

'''Шикахох ҡурсаулығы''{{lang-hy|Շիկահողի արգելոց}} '''Шикахог'''һәм'''Шикаог'''атамалары ла осрай)  — Әрмәнстандың көн яғында урынлашҡан Сюник өлкәһе Мегрин теҙмәһенең төньяҡ битләүендә 700 - — 2 400 метр бейеклегендәге Цав һәм Шикахог һыу бассейнындағы ҡурсаулыҡ. 1958 йылда төҙөлгән һәм 10 000 гектар майҙанды биләй.  

Мөһим объекты булып, 1 000 – — 2 200 метр бейеклектә үҫкән кеше аяғы баҫмаған имәнлек һәм граб ағаслы урмандарҙың үҫемлек һәм хайуандар донъяһы тора.

2 200 – — 2 400 метр бейеклектә һирәгәйгән имән урмандары

Иң бейек түбәләрҙә (2 400 – — 2 600 м) сәтләүек ағасы, ҡайын, миләш, артыш ағастарынан торған ҡатнаш урман урын алған, унан да өҫтөрәк – — субальп болонлоҡтары.

Түбәнге һыҙатта - — [[ араксин имәне]],[[тот-ағас]] әрәмәлектәре, [[һирәк ағаслы урманлыҡ]] итә [[каркас ]], [[ҡәҙимге гранат]], [[саған]]<ref name='armenica'>[http://armenica.info/priroda/plants.htm Әрмәнстан тәбиғәте]</ref>.

[[Айва]][[, хөрмә]],[[платан]],[[ грек сәтләүеге],[[ обвойник]] һәм һирәкләп [[булһа ла каштан]] һәм [[дзельква]]. ла бар. [[ялан сәхләбе]], [[касатик]]ҡарлуғас үләне, [[мак]]мәк, [[безвременник]], [[мерендер]] төрҙәре йышыраҡ осрай.

    Бында [[реликт]] [[абағаһы]ның [[реликтабағаһының биологик төрҙәре ]]  — ҡәҙимге [[ужовник]] (''Ophioglossum vulgatum<nowiki>'') һәм ҡырым [[орляк]] (''Pteridium tauricum''), шулай уҡ һирәк һәм [[эндемик]] төрҙәр — {{bt-ruslat|Кавказ аръяғы умырзаяһы |Galanthus transcaucasicus}}, {{bt-ruslat| Артюшенко умырзаяһы|Galanthus artjuschenkoae}}, {{bt-ruslat| ҡатнаш тюльпан|Tulipa confusa}}, {{bt-ruslat|зангезур грушаһы|Pyrus zangezura}}, һәр төрлө [[орхидеялар]], {{bt-ruslat| зангезур симфиандраһы|Symphyandra zangezura}}, {{bt-ruslat| Элеонора һары мәтрүшкәһе|Hypericum eleonorae}}, {{bt-ruslat| Тахтаджян ер еләге|}}, [[ Чихачёв күк сәскәһе]] һәм башҡалар үҫә. 

 СССР-ҙың [[Ҡыҙыл китабына]] бында үҫкән үҫемлектең — 18 төрө, ә [[Әрмәнстандың Ҡыҙыл китабына]] 80 тирәһе төрө индерелгән.

Ҡурсаулыҡ [[фаунаһын]] иҫәпкә алыу әлегә үткәрелмәгән. [[ҡулҠул-ҡанатлыларҙан]] бында [[кесе дағатмшоҡ]]дағатомшоҡ, [[ослоҡолаҡ төн ҡошо]] һәм башҡалар тереклек итә. Әрмәнстандың Ҡыҙыл китабына ингән ҡоштарҙан [[каспий күркәһе]], [[һаҡалтай]], [[ҡара гриф]], [[аҡ башлы сип]] һәм башҡалар осрай. Һөйрәлеүселәрҙән — [[Һары бауыр кеҫәртке]], [[гюрза]] һәм [[туҙбаш йылан]] тап була. Һөтимәрҙәрҙән [[бурһыҡ]], [[һоро ҡуян]], [[һыуһар]], [[урман бесәйе]], [[әрмән ҡырағай һарығы]], [[тау кәзәһе]]<ref name="armenica"><ref name="Opustynivanie"><nowiki>{{Китап: Әрмәнстанды сүллеккә әйләндереү буйынса программа - 2002}}</nowiki></ref>.</ref>