Википедия

Эшсе-Крәҫтиән Ҡыҙыл Армияһы: өлгөләр араһындағы айырма

Интерактивная навигация по истории
Киләһе үҙгәртеү →
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
ВизуальВикитекст
"{{Военное подразделение |название = Рабоче-крестьянская Красная армия (РККА)…" исемле яңы бит булдырылған
 
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл:
{{мөхәррирләү|1=Тутыйғош|2=16 май 2017}}.
{{Военное подразделение
|название = Эшсе-крәҫтиән Ҡыҙыл армияһы (РККА)<br />[[Совет Рәсәйе|Совет Рәсәйе]], [[Совет Социалистик Республикалар Союзы|Совет Социалистик Республикалар Союзы]]
|название = Рабоче-крестьянская Красная армия (РККА)<br />[[Советская Россия|Советской России]], [[Союз Советских Социалистических Республик|Союза Советских Социалистических Республик]]
|изображение = <br />[[Файл:Red Army flag.svg|200px]]<br /><br />[[File:Red Army flag (reverse).svg|200px]]
|подпись = <br />''Неофициальный флаг РККА<br />([[аверс]] и [[Реверс (сторона монеты)|реверс]])''<ref group="К">На самом деле такого флага не существовало в действительности. Рисунок аверса придуман художниками, создававшими плакаты, бланки почётных грамот, боевых листков, марки, почтовые открытки и прочую наглядную агитацию, для обозначения Сухопутных Войск, поскольку для ВМФ и ВВС существовали соответствующие официальные флаги. Реверс на плакатах и открытках, как правило, не изображался, представленный в настоящей статье вариант его рисунка (как и для аверса) представляет собой стилизацию соответствующей стороны типового [[Боевое Знамя|Красного Знамени части]], установленного [[s:Указ Президиума ВС СССР от 21.12.1942 об учреждении нового образца Красного Знамени воинских частей Красной Армии|Указом Президиума Верховного Совета СССР от 21 декабря 1942 года.]]</ref>
Юл 33 ⟶ 34:
{{викитека-текст|ru|Декрет СНК РСФСР от 15.01.1918 О Рабоче-Крестьянской Красной армии|Декрета о Рабоче-Крестьянской Красной Армии}}
 
1918 йылдың 15 ғинуарында РСФСР СНК-ның "«Эшсе-крәҫтиән Ҡыҙыл Армияһы тураһында"» декреты баҫылып сыға<ref name=dekr_o_RKKA>[[s:Декрет СНК РСФСР от 15.01.1918 О Рабоче-Крестьянской Красной армии|Декрет СНК РСФСР от 15.01.1918 «О Рабоче-Крестьянской Красной Армии»]]</ref>. Унда былай тиелә<ref group="К">Точная орфография и редакция текста — по первоисточнику [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/24/Lenin_rkka_dekret_1600.gif].</ref>:
{|
|{{начало цитаты}}
Юл 45 ⟶ 46:
|}
 
1918 йылдың 10 ғинуарында Харьковта В.  М.  Примаков етәкселегендәге тиҙҙән Ҡыҙыл армия составына ингән Червон Казаклығы формалашыуы тураһында документҡа ҡул ҡуйыла.
[[Файл:Dekret otechestvo v opasnosti.jpg|thumb|160px|Листовка с декретом СНК «Социалистическое отечество в опасности» от 21 февраля 1918 года.]]
 
1918 йылды 23 февралендә өндәмәһе Халыҡ комиссарҙары советының 21 февралендәге "«Социалистик Ватан ҡурҡыныс аҫтында!"» өндәмәһе , шулай уҡ В. Крыленконың "«Хәрби командующийҙың өндәмәһе"» нәшер ителә»"<ref name="GVrPr1">«Газета Временного Рабочего и Крестьянского Правительства» — 23 февраля 1918. — № 31 (76). — С. 1.</ref>, а также «Воззвание Военного главнокомандующего» [[Крыленко, Николай Васильевич|Н. В. Крыленко]], өндәмә ошондай һүҙҙәр менән тамамлана<ref name="GVrPr1"/>:
{|
|{{начало цитаты}}
Юл 59 ⟶ 60:
[[Файл:Red Guard Vulkan factory.jpg|thumb|Красногвардейский отряд завода «Вулкан». 1917 год]]
[[Файл:1919 - URSS - armée de Taman.jpg|thumb|Форма одежды бойцов и [[командир]]ов [[Таманская армия|Таманской армии]], РККА времён [[Гражданская война в России|Гражданской войны]], 1919 год]]
Эшсе-крәҫтиән Ҡыҙыл армияһының юғары идаралыҡ органы РСФСР-ҙың Халыҡ комиссарҙары Советы була (СССР булдырылғандан һуң  — СССР-ҙың халыҡ комиссарҙары Советы). Армия менән етәкселек һәм идара итеү хәрби эштәр буйынса Халыҡ комисариатында туплана, уның янында ойошторолған махсус Бөтә рәсәй коллегияһында, 1923 йылдан СССР-ҙың хеҙмәт һәм оборона Советы, 1937 йылдан СССР СНК-һы янында оборона комитеты. 1919-19341919—1934 йылдарҙа Революцион -хәрби советы. 1934 йылда уға алмашҡа СССР-ҙың оборона Халыҡ комиссариаты булдырыла.
 
Бөйөк Ватан һуғышы башланыуы шарттарында 1941 йылдың 23 июнендә Юғары баш командованиеһы Ставкаһы (1941 йылдың 10 июленән  — Юғары баш командованиеның Ставкаһы, 1941 йылдың 8 авгусынан Юғары баш командованиеһы Ставкаһы). 1946 йылдың 25 февраленән алып СССР тарҡалғанға тиклем ҡораллы көстәр менән идара итеү СССР-ҙың оборона министрлығы ҡарамағында була () Үҙәк аппарат 1992 йылыдң 14 февралендә Рәсәйҙең тейешле министрлығына үҙгәртеп ҡорола).
РСФСР-ҙың Революцион хәрби советы (1918 йылдың 6 сентябрендә булдырылған) РККА менән туранан-тура етәкселек итә. Совет етәкселегендә хәрби һәм диңгеҙ эштәре буйынса халыҡ комиссары һәм РВС рәйесе торорға тейеш.
Хәрби һәм диңгеҙ эштәре буйынса наркомат составында:
• 26.10.1917  — ? — Антонов-Овсеенко Владимир Александрович (в тексте Декрета об образовании СНК  — Авсеенко)
• 26.10.1917  — ? — Крыленко Николай Васильевич
• 26.10.1917  — 18.3.1918  — Дыбенко Павел Ефимович
 
Хәрби һәм диңгеҙ эштәре буйынса халыҡ комиссарҙары:
• ноябрь 1917—март 1918  — Подвойский Николай Ильич
• 8.4.1918—26.1.1925  — Троцкий Лев Давидович
 
РККА-ның Үҙәк аппараты алдағы төп органдарҙан тора:
• РККА штабы, 1921 йылдан РККА-ның генераль штабы.
• РККА-ның төп идаралығы.
• РККА-ның ҡоралдары начальнигына буйһонған идаралыҡтар
• Артиллерия ( 1921 йылдан Баш артиллерия идаралығы)
• Хәрби-инженер ( 1921 йылдан Баш хәрби-инженер идаралыҡ)
 
1925 йылдың 15 авгусында Ҡыҙыл армияның тәьмин итеү начальнигы янында Хәрби-химик идаралығы булдырыла (1941 йылдың авгусында « РККА-ның химик яҡлау идаралығы» исемен үҙгәртә -  — «Ҡыҙыл армияның Баш хәрби-химик идаралығы»). 1918 йылдың ғинуарында бронь частары Советы булдырыла («Центробронь»), 1918 авгусында  — Үҙәк, ә аҙаҡтанБаш бронь идаралығы. 1929 йылда РККА-ның механизация һәм моторизация Үҙәк идаралығы булдырыла, 1937 йылда Ҡыҙыл армияның Автобронь идаралығы итеп үҙгәртелә, 1942 йылдың декабрендә бронетанк һәм механизацияланған ғәскәрҙәре командующийы идаралығы ойошторола.
 
• Хәрби-диңгеҙ көсәтре идаралығы
• Хәрби-санитар идаралығы
• Хәрби-ветеринар идаралығы
 
РККА-ның партия-сәйәси һәм сәйәси-ағартыу эштәренә етәкселек иткән орган – — РККА-ның сәйәси идаралығы.
Урындағы хәрби идаралыҡ революцион хәрби советтар, командованиелар һәм хәрби округтары (армиялары) штабтары аша үткәрелә, уларға билдәләнгән округтар территорияларындағы бөтә ғәскәрҙәр, шулай уҡ район хәрби комиссариаттар буйһона. Комиссаритаттар хәрби хеҙмәткә бурыслы халыҡты иҫәптә тота. РККА-ла үҙәк һәм урындағы идаралыҡ органдары партия, совет һәм профсоюз ойошмалары менән тығыҙ бәйләнештә эшләй. РККА-ның бөтә частарында һәм подразделениеларында ВКП(б) һәм ВЛКСМ ойошмалары була.
 
Халыҡ комиссарҙары Советтарының 1918 йылдың 4 майындағы Декретына ярашлы Республика территорияһы 11 хәрби округтарға (ВО) бүленә.
Ярославль, Мәскәү, Орел, Беломор, Урал һәм Волга буйы хәрби округтары 1918 йылдың майында, Граждандар һуғышы осоронда, ойошторола. Хәрби округтар территорияһындағы ғәскәрҙәр башында округтың Хәрби советы торған, уның рәйесе округтың ғәскәрҙәренең командующийы була. Ғәскәрҙәр, шулай уҡ хәрби округтарҙағы хәрби комиссариатары менән етәкселек итеү штаб, округтың сәйәси идаралығы һәм ғәскәрҙәр төрҙәре һәм службалары начальниктары идаралығы аша ғәмәлләшә. Ваҡыт үтеү менән хәрби округтарҙың һаны үҙгәрә.
 
== Ойоштороу структураһы ==
 
Ҡыҙыл гвардияның отрядтары һәм дружиналары -матростар, һалдаттар һәм эшселәрҙең ҡораллы отрядтары һәм дружиналары, социал-демократтар, Ҡыҙыл партизандар отрядтары РККА-ның нигеҙе була.
 
Башта РККА-ның формалашыуының төп берәмәге ирекле шарттарҙа ойошторолғанүҙ аллы хужалыҡлы хәрби часты кәүҙәләндергән айырым отряд була. Отряд башында хәрби етәксе һәм ике төп хәрби комиссар составында булған Совет тора. Совет янында ҙур булмаған штаб һәм инспекторат була.
Тәжрибә йыйылғандан һәм хәрби белгестәрҙе РККА сафтарына йәлеп иткәндән һуң тулы ҡанлы подразделениелар, частар, соединениелар (бригада, дивизия, корпус), учреждениелар һәм заведениелар формалаша башлай.
 
РККА-ның дөйөм ғәскәрҙәр берләшмәләре ошо рәүешле төҙөлә:
 
• Уҡсылар корпусы ике – — дүрт дивизиянан тора;
• дивизия дивизия — өс уҡсылар полкынан, артиллерия полкынан (артполк) һәм техник подразделениеларҙан;
• полк  — өс батальондан, артиллерия дивизионынан һәм техник подразделениеларҙан;
• кавалерия корпуусы —ике кавалерия дивизияһы;
• кавалерия дивизиһы  — дүрт—алты полктан, артиллериянан, броньлы частарҙан (бронечасти), техник подразделениеларҙан.
 
РККА ғәскәри берләшмәләренең ут средстволары(пулеиеттар, орудиелар, пехота артиллерияһы) менән техник яҡтан йыһазланыуы, дөйөм алғанда, ул ваҡыттағы алдынғы ҡораллы көстәр кимәлендә була. Билдәләп үтер кәрәк, техниканың индереүе РККА ойоштороуына үҙгәрештәр алып килә, улар техник частарҙың күбәйеүендә, махсус моторлашҡан һәм механизациялланған частарҙың барлыҡҡа килеүендә һәм уҡсылар һәм атлы ғәскәрҙәрҙәрендә техник ячейкаларының көсәйеүендә сағылдырыла. РККА-ның үҙенсәлеге уның асыҡ синыф характеры – — подразделениеларҙа, частарҙа, берләшмәләрҙә сәйәси органдар (политотделдар), сәйәси частар (политчасти) командование (командир, комиссар) менән берлектә, тығыҙ хеҙмәттәшлектә сәйәси-тәрбиәүи эш алып баралар һәм ҡыҙылармеецтарҙың сәйәси үҫешен һәм хәрби әҙерлектә уның әүҙемлеген тәьмин итәләр.
 
Һуғыш осоронда Ғәмәлдәге армия фронттарға бүленә. Фронттар – — армияларға. Армияларға ғәскәри берләшмәләр инә: уҡсылар һәм кавалерия корпустары, уҡсылар һәм кавалерия дивизиялары, танк, авиация бригадалары һәм айырым частар (артиллерия, авиация, инженер һәм башҡалар).
 
ЦИК һәм СССР СНК-һы 1925 йылдың 18 сентябрендә ҡабул иткән “Мотлаҡ«Мотлаҡ хәрби хеҙмәт тураһында”тураһында» СССР Законына ярашлы Ҡораллы Көстәрҙең ойоштороу структураһы билдәләнә. Ҡораллы Көстәргә инәләр: уҡсылар ғәскәрҙәре, кавалерия, артиллерия, бронялы көстәр, инженер ғәскәрҙәре, элемтә ғәскәрҙәре, Һауа һәм Диңгеҙ көстәре, дәүләт сәйәси идаралығы берләшмә ғәскәрҙәре (ОГПУ) СССР-ҙың конвой һағы. 1927 йылдаң уларҙың һаны шәхси составтан 586 000 кеше тәшкил итә.
 
{{начало цитаты}}Организация вооруженных сил трудящихся есть Рабоче-крестьянская красная армия Союза ССР.<br />
Рабоче-крестьянская красная армия разделяется на сухопутные, морские и воздушные силы.<br />
В состав Рабоче-крестьянской красной армии входят также войска специального назначения: войска Объединённого государственного политического управления и конвойные войска.{{конец цитаты|источник= Статья 2., Раздел I., Закона Союза ССР «Об обязательной военной службе», Утверждён ЦИК Союза СССР, СНК Союза СССР, 13 августа 1930 г., № 42/253б}}
«https://ba.wikipedia.org/wiki/Эшсе-Крәҫтиән_Ҡыҙыл_Армияһы» битенән алынған