Сурб Торос сиркәүе (Дондағы Нахичеван): өлгөләр араһындағы айырма

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
 
1 юл:
{{Храм
{{Храм|Тип храма=Әрмән-григориан ғибәҙәтханаһы|Русское название=Церковь Св. Феодора|Оригинальное название= Сурб Торос сиркәүе (арм. Սուրբ Թորոս եկեղեցի)|Изображение=Дондағы Нахичеванда Сурб Торос сиркәүе.png|Подпись изображения= Сурб Торос сиркәүе|Ширина изображения=200px|Страна=Рәсәй|lat_dir=N|lon_dir=E|Название местоположения=ҡала|Местоположение=Дондағы Нахичеван|Конфессия=Әрмән апостол сиркәүе|Начало строительства=1783|Окончание строительства=1786|Состояние=емерелгән}}
|Тип храма = Әрмән-григориан ғибәҙәтханаһы
|Русское название = Изге Феодор сиркәүе
|Оригинальное название = Сурб Торос сиркәүе (арм. Սուրբ Թորոս եկեղեցի)
|Изображение = Дондағы Нахичеван Сурб Торос сиркәүе.png
|Подпись изображения = Сурб Торос сиркәүе
|Ширина изображения = 200px
|Современный статус =
|Страна = [[Рәсәй]]
|Название местоположения = ҡала
|Местоположение = [[Дондағы Ростов]]
|lat_dir = N|lat_deg = |lat_min = |lat_sec =
|lon_dir = E|lon_deg = |lon_min = |lon_sec =
|region =
|CoordScale =
|Конфессия = Әрмән апостол сиркәүе
|Епархия =
|Орденская принадлежность =
|Тип здания =
|Архитектурный стиль =
|Автор проекта =
|Строитель =
|Основатель =
|Первое упоминание =
|Основание =
|Упразднён =
|Начало строительства = [[1783]]
|Окончание строительства = [[1786]]
|Состояние = һүтелгән
|Сайт =
}}
 
'''Сурб Торос сиркәүе'''(Изге  Феодор сиркәүе) — —  [[Дон|Дондағы ]] Нахичеван сиркәүе. Әрмән апостол сиркәүенә ҡарай. Ҡорам юҡҡа сыҡҡан.
 
== Тарих ==
[[Дон|Дондағы]] нахичевандаНахичеванда  Сурб Торос сиркәүен     Изге  Сурб Геворк сиркәүе (Дондағы НахичевандағыНахичеван)|ҡалаһының Георгий Победоносец сиркәүе менән бер үк ваҡытта тейерлек [[1783-]]—[[1786 йыл|1786 йылдарҙа]] төҙөгәндәр. Сиркәүҙе Изге  Торос байрамы көнө [[1783 йыл|1783  йылда]] төҙөй башлағандар. Ул ҡаланың  көньяҡ-көнсығыш өлөшөндә һалынған. [[1786 йыл|1786 йылдың]] [[22 ноябрь|22 ноябрендә]]  сиркәү төҙөлөп бөткән һәм изгеләндерелгән.
 
Сиркәү  [[византия]]  стилендәтөҙөлгәнстилендә төҙөлгән, көнсығыш көнсығыш - көнбайышҡа һуҙып һалынған, майҙаны бәләкәй булған.. Сиркәүҙә  яҡтылыҡ өсөн барабан көмбәҙ менән  тоташып  торған, апсидлы миһрап һәм ҡыңғыраү бүлмәһе булған. Унда унлаған тәре таш-хачкар ҡуйылған.
 
[[1863 йыл|1863 йылдан]] алып  сиркәүҙә  сиркәү-мәхәллә мәктәбе эщләгән. Сиркәү янында  урынлашҡан урамының исемендәге Федоровский" зыяраты бар. 
 
Сиркәү 1930-сы йылдарҙа ябылған , шул уҡ йылдарҙа бер өлөшө һүтелгән. Һаҡланып ҡалған стеналарын [[1941 йыл|1941 йылдың]] көҙөндә шартлатҡандар.  Бөтөн килеш ҡалған   төҙөлөш материалдарынан немецтарға ҡаршы  баррикадалар яһағандар..
 
Әлеге мәлдә  Федоровский сиркәүе урынындағы бушлыҡта  шәхси металл гараждар тора.
 
== Дин  әһелдәре ==
Сурб Торос сиркәүендә [[1843 йыл|1843 йылдан]] алып эшләгән руханийҙар:
*  Татеос Тер-Татеосьянц;
* Протоиерей Геворг Балабаньянц (Петросьян);
* Мовсес Зарифьян;
* Протоиерей Саркис Максимаджиян;
*  Анания Тиральян;
* Христофор Танкаян.
 
== Изге ҡомартҡылар ==
* Үҙ ваҡытында был сиркәүҙә Феодосия ([[Ҡырым]]) ҡалаһынан килтерелгән таш тәре торған.
* Сиркәүҙә пергаментта ҡулдан яҙылған дини китаптар һаҡлана.
*  Көмөш шкатулкала Изге  Феодорҙың һөйәктәре бар.
 
== Әҙәбиәте ==
* Вартанян В. Г., Казаров С. С.  Армянская-Апостольская Церковь на Дону // Ростов н/Д., 2001.
* Малаховский Е. И., Лаптев Г. Ф.  Храмы и культовые сооружения Ростова-на-Дону, утраченные и существующие // Ростов-на-Дону, АКРА, 2003.
* Шахазиз Е. Новый Нахичеван и новонахичеванцы. Перевод с армянского Ш.  М.  Шагиняна // Ростов-на-Дону, 1999.
* Халпахчьян О. X. Архитектура Нахичевани-на-Дону // Ер., 1988.
* Российская и Ново-Нахичеванская епархия Армянской Апостольской Церкви. Исторический путь. М., 2013.